Είναι προφανές ότι περνάμε μείζονα κλιματική κρίση. Ωστόσο πιστεύω ότι ζούμε και μια άλλη κλιματική κρίση η οποία είναι το ίδιο σημαντική, έχει τις ίδιες ρίζες και είναι ανάγκη να αντιμετωπιστεί το ίδιο επιτακτικά. Πρόκειται για μια κρίση ανθρώπινων πόρων. Πιστεύω ότι δεν αξιοποιούμε επαρκώς τα ταλέντα μας. Οι περισσότεροι άνθρωποι ζούνε ολόκληρη τη ζωή τους χωρίς να αντιληφθούν ποια είναι τα πραγματικά τους ταλέντα, ή αν έχουν κάποιο για να μιλήσουν γι’ αυτό. Συναντώ όλων των ειδών τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι δεν είναι αληθινά καλοί σε κάτι. Συναντώ διαφόρων ειδών ανθρώπους που δεν τους αρέσει αυτό που κάνουν. Απλά περνάνε τη ζωή τους κάνοντας το. Δεν αντλούν ευχαρίστηση από τη δουλειά τους. Υπομένουν καρτερικά αντί να το χαίρονται και περιμένουν να φτάσει το σαββατοκύριακο. Αλλά συναντώ και ανθρώπους που πραγματικά αγαπάνε αυτό που κάνουν και δεν μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους να κάνει κάτι άλλο. … Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που τους αρέσει η δουλειά τους είναι η μειονότητα. Και νομίζω υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις γι’ αυτό. Πιο ψηλά στη λίστα βρίσκεται η εκπαίδευση, γιατί κατά κάποιο τρόπο η εκπαίδευση απομονώνει πάρα πολλούς ανθρώπους από τα φυσικά τους ταλέντα. Και οι ανθρώπινοι πόροι είναι σαν τους φυσικούς πόρους. Πολλές φορές είναι βαθειά θαμμένοι. Πρέπει να τους αναζητήσεις για να τους βρεις. Δεν είναι απλωμένοι στην επιφάνεια. Πρέπει να δημιουργήσεις τις συνθήκες για να αποκαλυφθούν. Και θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι αυτό είναι δουλειά της εκπαίδευσης. Αλλά πάρα πολύ συχνά δεν είναι. Αυτή τη στιγμή όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο είναι υπό αναθεώρηση. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Η αναθεώρηση δεν είναι αρκετή πια γιατί απλά βελτιώνει ένα αποτυχημένο μοντέλο. Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι μια εξέλιξη στο υπάρχον σύστημα αλλά μια επανάσταση στην εκπαίδευση. Το υπάρχον σύστημα πρέπει να μεταμορφωθεί σε κάτι άλλο. Μια από τις πραγματικές προκλήσεις είναι να ανανεώσουμε το σύστημα εκπαίδευσης εκ βάθρων. Η ανανέωση είναι δύσκολη γιατί σημαίνει να κάνουμε κάτι που οι άνθρωποι δεν το βρίσκουν τόσο εύκολο στο μεγαλύτερο μέρος του. Σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε πράγματα που τα δεχόμαστε ως δεδομένα, πράγματα που τα θεωρούμε προφανή. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της αναθεώρησης ή του μετασχηματισμού είναι η τυραννία της κοινής λογικής, πράγματα για τα οποία σκεφτόμαστε: «Δεν μπορούν να γίνουν διαφορετικά, γιατί πολύ απλά έτσι γίνονται». Πρόσφατα διάβασα μια υπέροχη ρήση του Αβραάμ Λίνκολν, που πιστεύω ότι κι εσείς θα την βρείτε ενδιαφέρουσα. Είπε τα εξής τον Δεκέμβριο του 1862, κατά τη διάρκεια του δεύτερου ετήσιου συνεδρίου του Κογκρέσου: «Τα δόγματα του ήρεμου παρελθόντος είναι ανεπαρκή στο καταιγιστικό παρόν. Οι περιστάσεις είναι πολύ φορτισμένες με δυσκολίες και πρέπει να αρθούμε στο ύψος τους μαζί τους». Όχι να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων αλλά να αρθούμε μαζί με τις περιστάσεις. «Δεν έχουμε ξαναζήσει τέτοιες καταστάσεις, γι’ αυτό και πρέπει να σκεφτούμε με καινούργιο τρόπο και να δράσουμε με καινούργιο τρόπο. Πρέπει να απελευθερώσουμε πρώτα τους εαυτούς μας και στη συνέχεια να σώσουμε τη χώρα μας». Αγαπώ πολύ τη λέξη «απελευθερώνω». Ξέρετε τι υπονοεί; Ότι υπάρχουν ιδέες που μας σκλαβώνουν το μυαλό, ιδέες τις οποίες αποδεχόμαστε σαν τη φυσική τάξη των πραγμάτων, σαν τον τρόπο που υπάρχουν τα πράγματα. Και πολλές από τις ιδέες μας είναι διαμορφωμένες, όχι για να συνάδουν με τις συνθήκες αυτού του αιώνα, αλλά για να ταιριάζουν με τις συνθήκες προηγούμενων αιώνων. Ωστόσο το μυαλό μας είναι ακόμα υπνωτισμένο από αυτές. Πρέπει να απελευθερώσουμε τους εαυτούς μας από κάποιες από αυτές. Βέβαια είναι ευκολότερο να το λέμε παρά να το κάνουμε. Είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε καν ποια πράγματα τα παίρνουμε ως δεδομένα. Και ο λόγος είναι ότι πολύ απλά τα έχουμε στο μυαλό μας ως δεδομένα. … [οι περισσότεροι από το ακροατήριο είναι πάνω από 25 χρονών και σχεδόν όλοι φοράνε ωρολόγια στα χέρια τους] … Τα σημερινά παιδιά ζούνε σε ένα ψηφιακό κόσμο … δεν υπάρχει λόγος να φοράνε ρολόι. … Η κόρη μου που είναι 20 χρονών δεν φοράει ποτέ ρολόι. Όπως λέει: «Είναι μία συσκευή που κάνει μόνο μία λειτουργία». «Πολύ περιορισμένων δυνατοτήτων». … Αλλά βλέπετε, υπάρχουν ιδέες και στην εκπαίδευση οι οποίες μας σκλαβώνουν. Θα σας δώσω κανα δυο παραδείγματα. Το ένα είναι η ιδέα της γραμμικότητας, ότι αρχίζεις κάτι, ακολουθείς μια συγκεκριμένη διαδρομή, και αν τα κάνεις όλα σωστά θα παραμείνουν έτσι για όλη σου τη ζωή. … Η ζωή δεν είναι γραμμική, αλλά οργανική. … Η γραμμικότητα μας έχει γίνει εμμονή. Και η εμμονή αυτή κορυφώνεται με την έντονη επιθυμία για εισαγωγή σε κάποιο πανεπιστήμιο. Νομίζω ότι η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο έχει γίνει εμμονή, σε κάποιες τουλάχιστον σχολές. Με αυτό δεν θέλω να αποτρέψω από τη φοίτηση σε κάποιο πανεπιστήμιο, αλλά θέλω να τονίσω ότι δεν χρειάζεται να φοιτήσουν όλοι και δεν χρειάζεται να φοιτήσουν όλοι τώρα. Κάποιοι μπορεί να θελήσουν να φοιτήσουν σε κάποια άλλη στιγμή της ζωής τους. … Υπέγραφα βιβλία μου και ρώτησα κάποιον τι δουλειά κάνει και μου είπε: «Πυροσβέστης. …. Όταν ήμουν στο σχολείο ένας συγκεκριμένος καθηγητής μου είπε ότι πετάω τη ζωή του στα σκουπίδια, ότι θα έπρεπε να πάω στο πανεπιστήμιο, να γίνω καλός επαγγελματίας, ότι είχα τις ικανότητες και ότι χαράμιζα το ταλέντο μου. Και ήταν ταπεινωτικό γιατί το είπε μπροστά σε όλη την τάξη και ένιωσα πολύ άσχημα. Αλλά ήθελα να γίνω πυροσβέστης και μόλις τελείωσα το Λύκειο έκανα αίτηση στην Πυροσβεστική και με πήρανε». Και συνέχισα: «Ξέρετε, θυμήθηκα αυτόν τον καθηγητή μου, πριν από λίγα λεπτά που μιλούσατε, γιατί πριν από 6 μήνες του έσωσα τη ζωή. Είχε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα και τον έβγαλα έξω από το αυτοκίνητο, του έκανα καρδιοαναπνευστική ανάνηψη και έσωσα και τη γυναίκα του». Και τελείωσε λέγοντας: «Υποθέτω θα ανέβηκα στα μάτια του τώρα». Ξέρετε για μένα οι ανθρώπινες κοινότητες εξαρτώνται από μια πληθώρα διαφορετικών ταλέντων, και όχι από μία μόνο ικανότητα. Και στη καρδιά των προκλήσεων είναι να επαναπροσδιορίσουμε την αίσθηση μας για την ικανότητα και την ευφυΐα. Η γραμμικότητα είναι το πρόβλημα. Όταν ήρθα στο Λος Άντζελες, περίπου πριν εννιά χρόνια, αντιμετώπισα μια εκπαιδευτική πολιτική, με συγκεκριμένους στόχους και αρχές, που συνοψίζονταν στο ρητό «Το Πανεπιστήμιο αρχίζει από το Νηπιαγωγείο». Όχι, διαφωνώ. Αν είχαμε χρόνο θα το εξηγούσα, αλλά στα περιορισμένα πλαίσια αυτής της ομιλίας δεν μπορώ. Το Νηπιαγωγείο αρχίζει στο Νηπιαγωγείο! Ένας φίλος μου κάποτε είπε, «Ξέρεις, ένα παιδί τριών ετών, δεν είναι μισό παιδί έξι ετών, είναι τριών». Υπάρχει πλέον τόσος ανταγωνισμός ακόμα και για να εισαχθείς στο Νηπιαγωγείο, για να φοιτήσεις στο σωστό Νηπιαγωγείο περνάς από συνέντευξη πλέον σε ηλικία τριών χρονών. Τα παιδιά κάθονται μπροστά από επιτροπές, με τα βιογραφικά τους, και ακούνε να τους λένε: «Αυτό είναι όλο; Είσαι στον κόσμο τριάντα έξι μήνες και μόνο αυτό έχεις να δείξεις; Δεν έχεις καταφέρει τίποτα. Ξόδεψες τους πρώτους έξι μήνες στο θηλασμό, όπως βλέπω». Βλέπετε, είναι πράγματι εξωφρενικό, αλλά το κάνουμε. Το άλλο μεγάλο θέμα είναι ο κομφορμισμός. Δημιουργήσαμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στο στυλ των φαστφουντάδικων. … Ξέρετε υπάρχουν δύο μοντέλα διασφάλισης ποιότητας στην εστίαση. Το ένα είναι του φαστφουντ όπου όλα είναι σταθερά. Το άλλο είναι το μοντέλο των Ζάγκα και Μισελίν εστιατορίων, όπου τίποτα δεν είναι σταθερό, όλα προσαρμόζονται στις περιστάσεις. Κι εμείς προτιμήσαμε να ακολουθήσουμε το μοντέλο του φαστφουντ στην εκπαίδευση. Και το αποτέλεσμα είναι να έχει φτωχύνει τόσο το πνεύμα μας όσο και η ενέργεια μας, όπως και τα φαστφουνταδικα έχουν φτωχύνει από θρεπτικά συστατικά τα υλικά μας σώματα. Νομίζω όπως ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε δύο πράγματα. Το ένα είναι ότι τα ανθρώπινα ταλέντα είναι πολύ διαφορετικά. Οι άνθρωποι έχουν διαφορετικά χαρίσματα. Θυμήθηκα τελευταία ότι όταν ήμουν παιδί μου είχαν χαρίσει μια κιθάρα, περίπου την ίδια περίοδο που ο Έρικ Κλάπτον πήρε την πρώτη του κιθάρα. Και στην περίπτωση του Έρικ Κλάπτον είχε αποτέλεσμα, μόνο αυτό λέω. Κατά κάποιον τρόπο, δεν έκαμνε για μένα. Δεν μπορούσα να κάνω αυτό το πράγμα να δουλέψει, ανεξαρτήτως των προσπαθειών που κατέβαλα. Απλά δεν γινόταν. Αλλά δεν πρόκειται μόνο γι’ αυτό. Πρόκειται για το ΠΑΘΟΣ. Πολλές φορές, οι άνθρωποι γίνονται καλοί σε πράγματα που δεν τους ενδιαφέρουν πραγματικά. Το θέμα είναι το ΠΑΘΟΣ, και τι συναρπάζει το πνεύμα μας και μας δίνει ενέργεια. Αν κάνεις πράγματα που αγαπάς, στα οποία είσαι καλός, ο χρόνος περνάει με εντελώς διαφορετικό ρυθμό. … Αν κάνεις κάτι που αγαπάς μία ώρα σου φαίνεται σαν πέντε λεπτά. Αν κάνεις κάτι που δεν ταιριάζει στο πνεύμα σου, τα πέντε λεπτά θα τα νιώθεις ως μία ώρα. … Νομίζω ότι πρέπει να αλλάξουμε το μοντέλο εκπαίδευσης που ακολουθούμε. Πρέπει να πάμε από αυτό που ουσιαστικά είναι ένα Βιομηχανικό μοντέλο εκπαίδευσης, ένα μαζικό μοντέλο, που βασίζεται στη γραμμικότητα, στον κομφορμισμό και στη μαζικότητα και να μετακινηθούμε σε ένα μοντέλο που έρχεται πιο κοντά στο στυλ της Γεωργίας. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ανθρώπινη άνθισει των ικανοτήτων δεν είναι μια ΜΗΧΑΝΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ, αλλά μια ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. Και δεν μπορείς να προβλέψεις το αποτέλεσμα της ανθρώπινης ανάπτυξης. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι, όπως και ένας αγρότης, να δημιουργήσεις τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα μπορέσει κάποιος να ευδοκιμήσει. Έτσι αν επιλέξουμε να αναμορφώσουμε και να μετασχηματίσουμε την εκπαίδευση, δεν πρέπει να δημιουργήσουμε έναν κλώνο αυτού του συστήματος. … Πρέπει να κάνουμε πιο προσωπική την εκπαίδευση προς τα άτομα τα οποία διδάσκονται κάθε φορά. … Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κίνημα στην εκπαίδευση στο οποίο οι άνθρωποι να αναπτύσσουν τις δικές τους λύσεις, αλλά με εξωτερική βοήθεια βασισμένη σε ένα προσωπικό πρόγραμμα σπουδών. … Οι σύγχρονες τεχνολογίες συνδυαζόμενες με δασκάλους με πηγαίο ταλέντο, δίνουν την ευκαιρία για μια πραγματική επανάσταση στην εκπαίδευση. … Αλλά πρέπει να αλλάξουμε το βιομηχανικό μοντέλο, σε γεωργικό μοντέλο, όπου το κάθε σχολείο θα μπορεί να δώσει καρπούς. … Θέλω να σας διαβάσω γρήγορα, ένα μικρό ποίημα του Γέιτς, έναν ποιητή που μάλλον γνωρίζετε. Έγραψε το ποίημα στην αγαπημένη του, Μοντ Γκον, θρηνώντας το γεγονός ότι δε μπορούσε να της δώσει αυτό που πίστευε ότι η ίδια επιθυμούσε. Και είπε: «Έχω κάτι άλλο να σου δώσω, αλλά ίσως δεν το θέλεις». Έγραψε τα εξής: «Αν είχα τ' ουρανού την πλουμιστή τη φορεσιά την υφασμένη από χρυσό κι απ' ασημένιο φως τη γαλανή, τη μελιχρή, τη μαυροκεντημένη φορεσιά από νύχτα κι από μέρα κι από αποσπερίσιο φως τη φορεσιά μου θα άπλωνα κάτω από τα πόδια σου μα εγώ που είμαι φτωχός έχω μόνο τα όνειρά μου τα όνειρά μου άπλωσα κάτω από τα πόδια σου. Πάτα ελαφρά, γιατί πατάς πάνω στα όνειρά μου». Και κάθε μέρα, με κάθε τρόπο, τα παιδιά μας, απλώνουν τα όνειρά τους κάτω από τα πόδια μας. Εμείς πρέπει να πατήσουμε όσο πιο ελαφριά γίνεται. Σας ευχαριστώ. | |||||
Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου Βιβλία και «Λόγοι»
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
28/4/12
Ken Robinson: «Φέρτε την επανάσταση στην εκπαίδευση!»
27/4/12
Ken Robinson: «Το σχολείο σκοτώνει τη δημιουργικότητα»
0:03:02 Η δημιουργικότητα είναι τόσο σημαντική για την εκπαίδευση όσο και ο αλφαβητισμός (η εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης) και πρέπει να την αντιμετωπίζουμε με την ίδια τακτική! Άκουσα μια φοβερή ιστορία πρόσφατα, για ένα μικρό κοριτσάκι σε κάποιο μάθημα ζωγραφικής. Ήταν έξι ετών και καθόταν στο πίσω μέρος της αίθουσας και ζωγράφιζε και η δασκάλα είπε ότι το κοριτσάκι σπάνια πρόσεχε, αλλά στο συγκερκιμένο μάθημα ζωγραφικής το έκανε. Η δασκάλα εντυπωσιασμένη το πλησίασε και το ρώτησε: «Τί ζωγραφίζεις;» Και το κοριτσάκι απάντησε: «Ζωγραφίζω μία εικόνα του Θεού». Και η δασκάλα είπε: «Μα κανείς δεν ξέρει πώς είναι ο Θεός». Και το κοριτσάκι απάντησε, «Θα μάθουν σε ένα λεπτό». ... Το σημαντικό είναι ότι ρίσκαρε, δεν ήξερε, αλλά έκανε μια προσπάθεια, δεν φοβήθηκε μη κάνει λάθος. Δεν εννοώ ότι το να κάνεις λάθη είναι το ίδιο πράγμα με το να είσαι δημιουργικός. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι αν δεν είσαι προετοιμασμένος να κάνεις λάθος, δεν θα σκεφτείς ποτέ κάτι πρωτότυπο. Και μέχρι να ενηληκιωθούν τα περισσότερα παιδιά έχουν χάσει αυτή την ικανότητα. Φοβούνται να κάνουν λάθος. Στιγματίζουμε τα λάθη. Και διευθύνουμε και τα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα με αυτό τον τρόπο, τα λάθη είναι το χειρότερο πράγμα που μπορείς να κάνεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους κάνοντας τους να ξεχνούν τις δημιουργικές τους ικανότητες. Ο Πικάσο κάποτε είπε, ότι όλα τα παιδιά γεννιούνται καλλιτέχνες. Το ζήτημα είναι να παραμείνουν καλλιτέχνες καθώς μεγαλώνουν. Δεν εκπαιδευόμαστε για να γίνουμε δημιουργικοί, εκπαιδευόμαστε να ξεχάσουμε τη δημιουργικότητα μας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο έχουν την ίδια ιεραρχία θεμάτων. Όλα! Δεν έχει σημασία που βρίσκεσαι. Θα περίμενες να είναι διαφορετικά, αλλά δεν είναι. Στην κορυφή βρίσκονται τα Μαθηματικά και οι Γλώσσες, μετά οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες, και στο τέλος είναι οι Τέχνες. Παντού στη Γη! Και παντού υπάρχει ιεραρχία και μέσα στις ίδιες τις Τέχνες. Τα Εικαστικά και η Μουσική συνήθως βρίσκονται ιεραρχικά ψηλότερα στα σχολεία απ' ό,τι το Θέατρο και ο Χορός. Δεν υπάρχει ούτε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στον πλανήτη που να διδάσκει καθημερινά Χορό στα παιδιά με τον τρόπο που διδάσκονται τα Μαθηματικά. Γιατί; Γιατί όχι; Νομίζω ότι αυτό είναι σημαντικό. Πιστεύω ότι τα Μαθηματικά είναι σημαντικά, αλλά το ίδιο και ο Χορός. Τα παιδιά χορεύουν όλη την ώρα αν τους επιτρέπεται, όλοι το κάνουμε. Όλοι έχουμε σώματα. Δεν έχουμε; Αυτό που συμβαίνει είναι ότι μεγαλώνοντας τα παιδιά τα εκπαιδεύουμε προοδευτικά από τη μέση και πάνω. Επικεντρώνουμε στο κεφάλι τους. Και ελαφρώς ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΙΑ ΜΕΡΙΑ (την αριστερή, καλλιεργούμε τη λεκτική σκέψη). Αν επισκεπτόσασταν την εκπαίδευση μας ως εξωγήινος και αναρωτιώσασταν: «Που χρησιμεύει όλο αυτό; Η δημόσια εκπαίδευση;» Νομίζω ότι θα καταλήγατε -αν βλέπατε το αποτέλεσμα, ποιός επωφελείται από όλα αυτά, ποιός παίρνει όλους τους πόντους, ποιοί είναι οι νικητές- νομίζω ότι θα καταλήγατε στο συμπέρασμα ότι ο σκοπός της δημόσιας εκπαίδευσης, σε όλο τον κόσμο, είναι το να παράγει ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ! Συμπαθώ τους καθηγητές πανεπιστημίου, αλλά ξέρετε, δεν θα έπρεπε να τους θεωρούμε ως το υψηλότερο δείγμα ανθρώπινου επιτεύγματος. Είναι απλά μια μορφή ζωής, άλλη μία μορφή ζωής. Αλλά είναι μάλλον περίεργοι, όχι όλοι τους, αλλά οι περισσότεροι, ζουν μέσα στο κεφάλι τους! Ζουν εκεί επάνω και ελαφρώς προς τη μία πλευρά (αριστερή). Στη κυριολεξία έχουν αποσυνδεθεί από το σώμα τους. Βλέπουν το σώμα τους σαν ένα μέσο μεταφοράς για το κεφάλι τους ... Είναι ένας τρόπος να πηγαίνουν το κεφάλι τους σε συναντήσεις. Αν θέλετε μια πραγματική απόδειξη εξωσωματικής εμπειρίας, πηγαίνετε σε ένα συνέδριο υψηλόβαθμων ακαδημαϊκών, και περάστε από τη ντίσκο την τελευταία νύχτα. Θα δείτε μεγάλους άνδρες και γυναίκες να λικνίζονται ανεξέλεγκτα εκτός ρυθμού, περιμένοντας να τελειώσει, ώστε να γυρίσουν σπίτι και να γράψουν μια μελέτη πάνω σ' αυτό. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι προσανατολισμένο στο ιδανικό της ακαδημαϊκής ικανότητας. Και υπάρχει λόγος γι' αυτό. Το όλο σύστημα εφευρέθηκε - στον κόσμο δεν υπήρχαν δημόσια συστήματα εκπαίδευσης πριν τον 19ο αιώνα. ... Η ιεραρχία έχει τις ρίζες της σε δύο ιδέες. Η πρώτη είναι ότι τα πιο χρήσιμα μαθήματα για την εύρεση εργασίας είναι στην κορυφή. ... «Μην κάνεις μουσική, δεν πρόκειται να γίνεις μουσικός. Μην κάνεις τέχνη, δεν θα γίνεις καλλιτέχνης». ... Η δεύτερη είναι η ακαδημαϊκή ικανότητα, η οποία έχει πραγματικά καταλήξει να κυριαρχεί στην άποψη που έχουμε για την εξυπνάδα, διότι τα πανεπιστήμια ΣΧΕΔΙΑΣΑΝ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΘ' ΟΜΟΙΩΣΗ ΤΟΥΣ. Αν το σκεφτείτε, όλο το σύστημα της δημόσιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο είναι μια παρατεταμένη διαδικασία εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Με συνέπεια πολλοί, εξαιρετικά ταλαντούχοι, ευφυείς, δημιουργικοί άνθρωποι να νομίζουν πως δεν είναι, επειδή αυτό στο οποίο ήταν καλοί, δεν είχε καμιά αξία στο σχολείο και στιγματίζονταν. Δεν μας παίρνει να συνεχίσουμε έτσι. Ξαφνικά τα πτυχία δεν θα αξίζουν τίποτα. Όταν ήμουν μαθητής, αν είχες πτυχίο, είχες και δουλειά. ... Αλλά τώρα ... συχνά ... χρειάζεσαι μεταπτυχιακό, εκεί που πριν χρειαζόσουν πτυχίο, ... ή χρειάζεσαι διδακτορικό ... Είναι μια διαδικασία ακαδημαϊκού πληθωρισμού. ...
Πρέπει να ξανασκεφτούμε την άποψη που έχουμε για την ευφυΐα. Ξέρουμε τρία πράγματα γι' αυτή. Πρώτον ποικίλει. Σκεφτόμαστε τον κόσμο με όλους τους τρόπους που τον βιώνουμε. Σκεφτόμαστε οπτικά, ηχητικά, κιναισθητικά. Σκεφτόμαστε με αφηρημένους όρους, με κίνηση. Δεύτερον, η ευφυΐα είναι δυναμική. Αν κοιτάξετε τις αλληλεπιδράσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου, η ευφυΐα είναι υπέροχα διαδραστική. Ο εγκέφαλος δεν χωρίζεται σε διαμερίσματα. Στην πραγματικότητα, η δημιουργικότητα - την οποία ορίζω ως τη διαδικασία του να έχεις πρωτότυπες ιδέες που έχουν αξία - συχνά έρχεται μέσω της αλληλεπίδρασης διαφορετικών τρόπων θεώρησης των πραγμάτων. ... Και το τρίτο πράγμα σχετικά με την ευφυΐα είναι ότι ξεχωρίζει. Έχετε ακούσει την Τζίλιαν Λιν; Είναι χορογράφος ... έκανε τις «Γάτες» και «Το Φάντασμα της Όπερας». Είναι καταπληκτική. ... Την ρώτησα «Τζίλιαν, πώς και έγινες χορεύτρια;» Και μου απάντησε ότι όταν ήταν στο σχολείο ήταν πραγματικά σε απελπιστική κατάσταση. Και το σχολείο τη δεκαετία του '30 έγραψε στους γονείς της και τους είπε: «Πιστεύουμε ότι η Τζίλιαν έχει μαθησιακά προβλήματα». Δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί, ήταν νευρική. Νομίζω ότι τώρα θα έλεγαν πως έχει το σύνδρομο Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Αλλά ήταν στη δεκαετία του '30 και αυτό το σύνδρομο δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί. Δεν ήταν διαθέσιμη ασθένεια ... Ο κόσμος δεν ήξερε ότι μπορούσες να το πάθεις αυτό. Τέλος πάντων, πήγε να επισκεφθεί κάποιον ειδικό. Έτσι βρέθηκε σε ένα δωμάτιο με δρύινη επένδυση και καθόταν εκεί με τη μητέρα της, και την έβαλαν να καθίσει σε μια καρέκλα στο βάθος. Καθόταν εκεί, πάνω στα χέρια της για 20 λεπτά ενώ ο ειδικός μιλούσε με τη μητέρα της για τα προβλήματα που είχε η Τζίλιαν στο σχολείο. Στο τέλος ... ο γιατρός πήγε και κάθισε δίπλα στην οκτάχρονη Τζίλιαν και της είπε: «Τζίλιαν, θα ήθελαν να μιλήσω ιδιαιτέρως με τη μητέρα σου, περίμενε εδώ, θα γυρίσουμε σε λίγο». Βγαίνοντας από το δωμάτιο άνοιξε το ραδιόφωνο πάνω στο γραφείο του. Πιστεύω ότι η μοναδική μας ελπίδα για το μέλλον είναι να υιοθετήσουμε μία νέα ιδεολογία για την ανθρώπινη οικολογία, όπου να ανασχηματίσουμε τις απόψεις μας για τον πλούτο των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει σμιλεύσει τα μυαλά μας με τον τρόπο που εμείς σμιλεύουμε τη Γη: για μια συγκεκριμένη χρήση. Και δεν θα μας χρησιμεύσει για το μέλλον. Πρέπει να ξανασκεφτούμε τις θεμελιώδεις αρχές με τις οποίες εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας. Υπάρχει ένα θαυμάσιο ρητό που είπε ο | ||||||
Στις παραλίες του Αιγαίου η γνώση βγήκε από τα θησαυροφυλάκια της όποιας εξουσίας και δόθηκε στο λαό. Και ο λαός έμαθε τον τρόπο από πέτρα, από εργαλείο, να γίνεται φως, έμαθε τη μέθοδο που επιτρέπει στον άνθρωπο να είναι πάντα νέος, πάντα παιδί, να λούζεται μια παιδικότητα με κόπους και αγώνες ξανακερδισμένη. Να μην απογοητεύεται, να μη χάνει τη γοητεία του. Για τον Ελληνισμό ο άνθρωπος αποτελείται από νου, λόγο και πνεύμα. Νους είναι η προσοχή, η αυτοσυνειδησία, το «εγώ». Λόγος είναι η δια λέξεων έκφραση. Πνεύμα είναι η ζωντάνια, η παιδικότητα, το «παιδί». Η βίβλος του Ελληνισμού είναι ο Όμηρος. Όμηρος σημαίνει Συνάντηση. «Ωμήρησε δέ μοι παρ᾽ εταίρων άγγελος ωκύς», «με συνάντησε εκ μέρους φίλων γρήγορος αγγελιοφόρος». Τριπλό ήταν το αίτημα, αναζήτηση της αλήθειας, της δύναμης και του κάλλους· αναζήτηση της αλήθειας, της ζωντάνιας και της ομορφιάς. Έλληνας επικράτησε να θεωρείται όχι αυτός που ήταν στη φυλή, στη ράτσα, στη καταγωγή, αλλά όποιος μετείχε της ελληνικής παιδείας, της Κοινής γλώσσας, του οικουμενικού ελληνικού πολιτισμού. Ο έρωτας, η ένωση, η συνουσία, ήταν το αίτημα και το μέσο εκείνης της Παιδείας. Ο έρωτας, η συνάντηση ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή, ανάμεσα στο δάσκαλο και τη γνώση, ανάμεσα στο μαθητή και τη γνώση. Η γνώση ήταν ένωση, κατάκτηση (κάτω-μέσα μου-εντός μου, κτήση-ένωση) και όχι κατάκτηση (κυριαρχία). Μετά το Σχίσμα διαμορφώθηκε και επικράτησε ως Παιδεία –και εισήχθη και στην Ελλάδα– η αλλοτριωμένη και αλλοτριωτική καλλιέργεια και αξιολόγηση των λειτουργιών μόνο του αριστερού εγκεφαλικού μας ημισφαιρίου, υβρίστηκε η εικόνα, διώχθηκε το παιδί. (αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία υποθέτω, το ότι έχουμε καταντήσει ακόμη και το μάθημα της Πληροφορικής, θεωρητικό και καλούνται οι μαθητές μας, ακόμη και σ’ αυτό το μάθημα, να αποστηθίζουν θεωρητικές γνώσεις!!!) Ο Βιτγκενστάιν λέει «αυτό που εμποδίζει την επικοινωνία δεν είναι η απουσία της ευφυΐας αλλά η παρουσία της έπαρσης». Σε αγγειογραφίες βλέπουμε ότι στην αρχαία Ελλάδα οι παράγοντες της παιδείας ήταν τρεις: το παιδί, ο δάσκαλος και ο παιδαγωγός. Παιδαγωγός δεν ήταν ο δάσκαλος αλλά ο δούλος που πήγαινε το παιδί στον δάσκαλο και καθόταν πίσω από το παιδί με μια γκλίτσα έτοιμος να παρέμβει αν το παιδί ανησυχούσε ή και ίσως αν ο δάσκαλος εφησύχαζε … Το αίτημα ήταν να αναπτυχθεί στον μαθητή ο έρωτας για την γνώση και επίσης να συμβεί ο έρωτας ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή ώστε να απογειωθεί η επίπονη ούτως ή άλλως διαδικασία της μάθησης. Στη σύγχρονη παιδεία αφελώς ή μη αφελώς … έχουμε περιορίσει τους παράγοντες της παιδείας σε δύο και ζητάμε το ακατόρθωτο … γιατί ποιος μπορεί να ερωτευτεί τον δυνάστη του χωρίς να κινδυνεύει να χαρακτηριστεί μαζοχιστής; Και το χειρότερο είναι ότι ο «παιδαγωγός» δηλαδή ο «μπάτσος» απουσιάζει όχι μόνο από τα σχολεία αλλά και από όλη την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της καθημερινότητάς μας. Από τη στιγμή που θα γεννήσουμε τους νεοσσούς μας το κύριο μέλημά μας είναι «να μην τους πιάσει κανείς κότσους» να υπερασπιζόμαστε με όλη μας τη μαγκιά –χρήμα, σωματική δύναμη, διανοητική ευστροφία, κοινωνική διαπλοκή– τα «δίκαια» των βλαστών μας. Προασπιζόμαστε το δίκιο τους και τους στερούμε το δικαίωμα της καλλιέργειας της καρδιάς τους, μετατρέπουμε το φιλότιμο σε άγνωστη λέξη χωρίς βιωματικό υπόβαθρο. Το θερμοκήπιο πασχίζει να καλλιεργήσει και να αυξήσει στα «φυτά» του από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο την ούτως ή άλλως εγγενή στον άνθρωπο έπαρση. 
Από τη μια βασανίζουμε τα παιδιά μας με ένα κουτσό αναλυτικό πρόγραμμα που στραγγαλίζει τη δημιουργικότητα τους, αποσυντονίζει την ισόρροπη ανάπτυξη του εγκεφάλου τους εστιάζοντας στη μονομερή καλλιέργεια των λειτουργιών του αριστερού τους ημισφαιρίου, τιμωρώντας τα χαρισματικά στην δια εικόνων σκέψη, με την ρετσινιά του δυσλεκτικού και καθηλώνοντας τα από τα 6 ως τα 18 τους χρόνια σε μια καρέκλα μπροστά από ένα θρανίο επί 6 ώρες τουλάχιστον την ημέρα να ακούν, να μιλάνε σπανιότερα, να διαβάζουν ή να γράφουν, κυρίως να αποστηθίζουν, και από την άλλη, ίσως από υποσυνείδητη ενοχή, τα «καλομαθαίνουμε» καλλιεργώντας τους εξ απαλών ονύχων την έπαρση και τους στερούμε τη χαρά της επικοινωνίας, του χορού, τη χαρά και την αίσθηση πληρότητας που προκαλεί στον άνθρωπο η κοινή δράση, το ομαδικό παιχνίδι, ο έρωτας. Έχουμε εστιάσει υπερβολικά στα ΑΤΟΜΙΚΑ μας ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ και έχουμε στερηθεί το ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ. Ας διεκδικήσουμε επιτέλους το ύψιστο δικαίωμά μας, ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ «ΕΑΥΤΟ», ΑΠΟ ΤΟ «ΕΓΩ» για να μπορέσουμε να χαρούμε τη ζωή μας, να γίνουμε ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΣΕ ΒΙΩΜΑΤΑ, να ξαναζωντανέψουμε το εντός ΠΑΙΔΙ που όλοι είμαστε, να μπορούμε να ΧΑΙΡΟΜΑΣΤΕ ΜΑΖΙ, ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ! | ||||||
Και όταν βγήκαν, είπε στη μητέρα της: «Κάτσε και παρακολούθησε την». Μόλις έφυγαν από το δωμάτιο, πετάχτηκε όρθια και κουνιόταν στο ρυθμό της μουσικής. Την παρακολούθησαν για λίγα λεπτά και είπε ο γιατρός στη μητέρα της: «Κυρία Λιν, η Τζίλιαν δεν είναι άρρωστη, είναι χορεύτρια! Πηγαίνετε την σε μια σχολή χορού». Την ρώτησα και τί έγινε; Μου είπε: «Το έκανε. Δεν μπορώ να σου περιγράψω τι υπέροχα που ήταν. Μπήκα σε ένα δωμάτιο με ανθρώπους σαν εμένα. Ανθρώπους που δεν μπορούσαν να σταθούν ακίνητοι. Ανθρώπους που έπρεπε να κινηθούν για να σκεφτούν». ... Έγινε μια πετυχημένη χορεύτρια ... Κάποιος άλλος μπορεί να της έδινε φάρμακα και να της έλεγε να ηρεμήσει. ...
Τζόνας Σαλκ
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από δύο ημισφαίρια το δεξί και το αριστερό. Η λειτουργία του δεξιού μοιάζει με παράλληλο επεξεργαστή, το δεξί ημισφαίριο είναι συνθετικό, δημιουργικό, εφευρίσκει, σκέφτεται με εικόνες, πολυδιάστατα, ζει το «τώρα», αρμονία, ενότητα με περιβάλλον, ζωγραφική, μουσική, χορός, κινηματογράφος, είναι πολύχρωμο. Η λειτουργία του αριστερού μοιάζει με σειριακό επεξεργαστή, το αριστερό ημισφαίριο είναι αναλυτικό, σκέφτεται με λέξεις-έννοιες, γραμμικά, αποστηθίζει, εστιάζει στο παρελθόν και το μέλλον, κυριαρχεί το αποκομμένο «εγώ», διαβάζει και γράφει, είναι γκρίζο. Ο Ελληνισμός με την παιδεία του πρώτον, καλλιεργούσε ισομερώς τον λόγο και το πνεύμα, και δεύτερον, καλλιεργούσε και αξιολογούσε τις λειτουργίες και του αριστερού και του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαιρίου. Η ελληνική παιδεία καλλιεργούσε τον όλο άνθρωπο. Όσο λειτουργούσε εκείνη η Παιδεία κατάφερνε να είναι οι «Έλληνες αεί παίδες». 
Η Ελλάδα σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της ήταν τόπος συνάντησης, τρόπος συνάντησης. Τόπος φιλόξενος που ήξερε να εκμεταλλεύεται ότι καλό έφερνε κάθε ξένος. Για να υπάρξει αυξημένη πιθανότητα να συμβεί συνάντηση πρέπει να καλλιεργηθούν δυο αντικρουόμενα χαρακτηριστκά. Πρώτον πρέπει ο άνθρωπος ΝΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΠΕΙ, να έχει έμπνευση, ζωντάνια και σκέψεις να εκφράσει, να μπορεί να ανθίσει, και ταυτόχρονα πρέπει να έχει ασκηθεί να μπορεί να ΑΚΟΥΕΙ, να σιωπά και να αφήνει χώρο στον άλλον να ανθίσει. Από τη μέθοδο εκείνη της συνάντησης προέκυψε ο οικουμενικός, ο παγκόσμιος, ελληνικός πολιτισμός και η ελληνική παιδεία ήταν η μέθοδος αναπαραγωγής του πανανθρώπινου εκείνου πολιτισμού.8/4/12
Ν.Λυγερός «Η συμβολή των εξαιρέσεων στη διαχείριση του κανόνα» Αθήνα, 6/9/2010
0:00:48 Το θέμα μας είναι πώς να καταλάβουμε γιατί οι εξαιρέσεις μπορούν να βοηθήσουν τον κανόνα. 0:03:48 Στο Μόναχο έγινε μια πυρκαγιά στο αεροδρόμιο και κατάλαβαν ότι όλες οι πινακίδες που είχαν ζωγραφίσει, όταν έχει καπνό δεν φαίνονται καθόλου! Ενώ χωρίς καπνό ήταν οι καλύτερες όσον αφορά τον χρωματισμό. … Βλέπετε ότι αυτή κατάσταση κρίσης η οποία σε ένα αεροδρόμιο παρουσιάζεται πολύ σπάνια, … τελικά θα θεωρήσουμε ότι είναι ο κανόνας και θα έχει επίπτωση να τα βλέπουμε έτσι και στην κανονική κατάσταση … διότι υπάρχει μεγάλο κόστος. 0:05:05 Το θέμα είναι ότι στην εκπαίδευση αυτές οι ακραίες καταστάσεις όσον αφορά τα παιδιά, δεν μας επηρεάζουν γιατί είναι μια πολύ μικρή μειοψηφία. Το λέω ωμά αλλά είναι έτσι τα πράγματα. Το κακό είναι ότι δεν ξέρουμε τον κανόνα 80-20. Το 80-20 το ξέρει ο οποιοσδήποτε βιβλιοθηκάριος, ξέρει ότι το 80% του πληθυσμού διαβάζει το 20% των βιβλίων που βρίσκονται στη βιβλιοθήκη και αντίστροφα … 0:05:51 Τα παιδιά που αφήνουμε στις άκρες … στην πραγματικότητα αυτά τα παιδιά που βγάζετε, είναι αυτά που παράγουν το περισσότερο έργο. … 0:07:13 Όταν στην εκπαίδευση λέμε ότι ασχολούμαστε με την εξέλιξη της ανθρωπότητας και το έργο, είναι αλήθεια; Ή ασχολούμαστε με το να περάσουμε μία τάξη και να την δώσουμε πακέτο στην επόμενη τάξη; με τα προβλήματα που έχει … κι εμείς θεωρούμε ότι τον δικό μας τον ρόλο τον κάναμε. 0:07:51 Πόσοι από σας βλέπουν μετά από είκοσι χρόνια τα παιδιά που έχουνε φτιάξει; Για να δουν πώς τους βλέπουν, πως σας βλέπουν, με ποια αγάπη, ή με ποια …. άλλη λέξη … 0:08:35 Η διάγνωση για τον καλό δάσκαλο πότε γίνεται; Γίνεται στη διάρκεια της χρονιάς; Στο τέλος της χρονιάς; Στο τέλος της δεκαετίας; Γι’ αυτό νομίζω ότι υπάρχουν οι άνθρωποι που λέγονται, Δάσκαλοι του Γένους. Νομίζω ότι υπάρχουν και αξιολογήσεις που είναι και εικοσαετίας και πιο πέρα ακόμα. Άρα το θέμα είναι ποιος είναι ο στόχος. Αν φαντασθείτε ότι η εκπαίδευση είναι μια τεράστια σκυταλοδρομία … βέβαια έχει σημασία αν η σκυτάλη πέσει, πολύ σημαντικό. Μερικές φορές όμως προσέχουμε τόσο πολύ να μη πέσει η σκυτάλη που νομίζουμε ότι ο όλος στόχος της σκυταλοδρομίας είναι να μη πέσει η σκυτάλη, και ξεχνάμε ότι πρέπει να φτάσουμε και γρήγορα στο τέλος. Άρα … παίρνουμε προσεκτικά την σκυτάλη την κρατάμε σαν να είναι λαμπαδοδρομία αλλά είναι σβησμένη βέβαια γιατί δεν χρειαζόμαστε το φως, στο σκοτάδι είμαστε, και περπατάτε πολύ σιγά-σιγά μέχρι να φτάσετε στον επόμενο, στον οποίο φτάνετε σε ένα χρόνο. Στο ενδιάμεσο βέβαια σε άλλες χώρες οι άλλοι τρέχουν. Εσείς δεν ξέρετε για ποιο λόγο, λέτε δεν είναι προσεκτικοί, δεν προσέχουν τα παιδιά τους, δεν βάζουν κάγκελα γύρω από τα Νηπιαγωγεία. Και μετά από χρόνια ανακαλύπτετε ότι τελικά η σκυτάλη ήταν απλώς μία λεπτομέρεια της όλης διαδικασίας. 0:11:14 Οι Ψυχολόγοι μας, για λόγους ψυχολογικούς βέβαια, μας ανακοινώνουν ψυχολογικά προβλήματα διπλωματικά. Δηλαδή αν ανοίξω τα δύο μου δάκτυλα και μου πέσει ο στυλός, ο Ψυχολόγος θα μου πει ότι έπεσε κατά λάθος. Είναι το «κατά λάθος» που φταίει, δεν φταίνε τα δύο δάχτυλα. Τι εννοώ: μερικές φορές στην πραγματικότητα λειτουργούν με εργαλεία αληθινά τα οποία είναι σοβαρά, αλλά έχουμε ένα μικρό πρόβλημα με αυτά τα εργαλεία, είναι ότι δεν πρέπει να λέμε πως ονομάζονται. Γιατί μόλις το λέμε, αυτός που δεν ξέρει τι είναι αυτό το εργαλείο, σου λέει, «ωχ, είναι τόσο σοβαρό;» Άμα δώσετε, ας πούμε, ένα σφυρί σε κάποιον που δεν ξέρει καθόλου σε τι χρησιμεύει και το δει, το πρώτο πράγμα που θα πει είναι ότι είναι επικίνδυνο … εγώ δεν ξέρω οικοδομές που φτιάχνονται χωρίς σφυριά. 0:14:24 Ένα παράδειγμα. Σε κάποια φάση έρχονται οι γονείς με ένα παιδί, τον Δήμο, ο οποίος έχει IQ 67. Είναι ένα παιδί που έχει πολλά προβλήματα στη Τάξη, θα έπρεπε να είναι στην Τετάρτη Δημοτικού και τον έχουν βάλλει στη Πρώτη. Γιατί στη Πρώτη πάνω-κάτω παρακολουθεί. Σχετίζεται με κλασική νοητική υστέρηση. Έρχονται οι γονείς και μου εξηγούν το εξής πρόβλημα: Έχουν πάρει μια ειδική καθηγήτρια που ασχολείται ειδικά με τη Πρώτη, και μετά όταν ξαναέκαναν ένα IQ τεστ μετά από 4 μήνες ο βαθμός ήταν πιο κάτω. … Στο έργο Forrest Gump ήταν γύρω στα 70 και η μάνα του προσπαθούσε να το ανεβάσει λίγο γιατί στον αμερικάνικο στρατό δεν μπορείτε να μπείτε αν έχει δείκτη νοημοσύνης κάτω από 80, … διότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι ένας γύρω στο 80 κάνει πέντε φορές περισσότερο χρόνο να καταλάβει ένα πράμα από κάποιον που είναι γύρω στο 100. Άρα ο αμερικάνικος στρατός λέει γιατί εγώ να απασχολήσω κάποιον που θα κάνω 5 φορές περισσότερο χρόνο να του μάθω κάτι. Τόσο απλοϊκά. Εδώ είμαστε γύρω στο 67. Κοιτάζω λοιπόν το διάγραμμα του παιδιού … οι γονείς δεν είχαν δει ποτέ το διάγραμμα διότι ο ψυχολόγος τους εξηγούσε διπλωματικά ότι είναι ….. τέλος πάντων. Στο διάγραμμα βλέπω ότι στη Γεωμετρία δηλαδή και στη χωροαντιληπτική ικανότητα γενικότερα, αλλά και στη Γεωμετρία ειδικά, έχει ένα δείκτη νοημοσύνης 125. Το 130 είναι το προικισμένο παιδί. Άρα έχετε ένα παιδί που έχει κατά μέσο όρο νοητική στέρηση κι έχει σε έναν τομέα 125. Τι έγινε; Η κυρία ειδικός, βλέποντας που μειονεκτεί το παιδί προσπάθησε να το ενισχύσει στη λεκτική σκέψη. Τι έγινε όμως, μια και δεν έκαμνε καθόλου Γεωμετρία και καθόλου χωροαντιληπτική, οτιδήποτε αφορά τον χώρο, όταν ξαναέγινε το τεστ ο δείκτης 125 κατέβηκε πολύ, κατά συνέπεια ο μέσος όρος κατέβηκε πολύ ενώ είχαν ανεβεί λίγο τα άλλα, ήταν όμως τόσο ελάχιστη η αντιστάθμιση που τελικά κατέβηκε. Κάνω μερικές ερωτήσεις στο παιδί … μιλάμε για ένα παιδί που δυσκολεύεται να μιλήσει, και το ρωτάω: Όταν πηγαίνεις στο σχολείο με τον πατέρα σου, με το αυτοκίνητο, υπάρχουν δρόμοι που δεν πηγαίνεις με το αυτοκίνητο ποτέ; Εξηγεί βέβαια ο πατέρας ότι αυτό δεν του το έχω μάθει, δεν το ξέρει. Ο μικρός όμως λέει: Εννοείτε εκεί που έχει ένα κόκκινο στρόγγυλο με μία παύλα λευκή; Ο πατέρας γουρλώνει τα μάτια και μου λέει: Δηλαδή τώρα το παιδί μου έχει αναγνωρίσει το απαγορευτικό ενώ εγώ δεν του έχω ποτέ ότι δεν πηγαίνουμε εκεί; Μετά κάνω ένα δεύτερο τεστ, βάζω το παιδί να ζωγραφίσει μερικές εικόνες … και ξαφνικά του λέω ζωγράφισε τι είναι επάνω στη γραβάτα (του πατέρα του). Ζωγραφίζει το παιδί, κοιτάζει ο πατέρας, σου λέει τη γραβάτα μου τη ξέρω … είναι το πρόβλημα που έχετε με τους γονείς που είναι και δάσκαλοι … είναι οι πιο εύκολοι!!! Θυμάστε … δηλαδή ο γονιός μόλις ξαναμπεί στο δικό του το πλαίσιο έχει αξιολόγηση, όταν είναι εκτός σου λέει, εντάξει ο άλλος ξέρει τη δουλειά του … μετά, δεν την ξέρει πια τη δουλειά του, εφόσον είναι τομέας που τον ξέρω εγώ. Άρα σου λέει ο πατέρας, τη γραβάτα τη ξέρω. Κοιτάζει λοιπόν τη ζωγραφιά του παιδιού και βλέπει ότι δεν είναι καλά ζωγραφισμένη, μου κάνει μία παρατήρηση, ότι του έβαλα δύσκολη άσκηση και ότι δεν έχει συνηθίσει ο Δήμος να κάνει τέτοιες ζωγραφιές και εγώ τον ρωτάω, αν φοράει γυαλιά … λέει, ναι, αλλά τι σχέση έχει αυτό; Λέω, βάλτε τα και κοιτάξτε τη γραβάτα σας … το παιδί είχε ζωγραφίσει λεπτομέρειες που ο πατέρας δεν είχε δει ποτέ στη γραβάτα του, ποτέ! … Ξαφνικά ο πατέρας αντιλήφθηκε ότι το παιδί του, έχει, τουλάχιστον στο θέμα της εικόνας, κάποιες ικανότητες που δεν είχε υποψιαστεί ότι τις έχει και παθαίνει ένα ψυχολογικό σοκ! … Μετά κάναμε μια νέα μεθοδολογία όπου βασιζόταν ειδικά στη γεωμετρία … δηλαδή δεν μαθαίναμε τις λέξεις ως λέξη, αλλά ως σχήμα, ήταν ένας κώδικας. 0:23:45 Ένα κλασικό παράδειγμα που έχουμε εμείς, στην εκπαίδευση τη συμβατική, είναι ότι ο μέσος όρος θα φτάσει αυτό το επίπεδο, άμα έχουμε ένα παιδί που έχει οποιαδήποτε υστέρηση θα πάει λίγο πιο κάτω. Δηλαδή ο γενικός κανόνας είναι, πετυχαίνω το στόχο με την πλειοψηφία, τον στόχο τον υποβαθμίζω για την μειοψηφία. … 0:24:36 Το μεγάλο λάθος, αν θέλετε, είναι ότι κατεβάζουμε τον στόχο. Μεγάλο, τραγικό λάθος. Στην πραγματικότητα ο στόχος μπορεί να μείνει ο ίδιος. … Όταν σας λέει κάποιος που ασχολείται με τον τομέα της νοημοσύνης ότι κάποιος που έχει προβλήματα νοημοσύνης μπορεί να πετύχει τον ίδιο στόχο χωρίς να τον υποβαθμίζεται είναι πολύ δύσκολο να το πιστέψετε. …. Ή αν σας πείσω θα το πιστεύετε αλλά δεν θα το βλέπετε, άρα εφόσον είναι θέμα πίστης δεν έχει καμία σχέση με την εκπαίδευση … Παράδειγμα: Αν το παιδί έχει ανάγκη να έχει τον ίδιο στόχο και αυτός ο στόχος είναι ζωτικός … όταν έχουμε ένα τετραπληγικό παιδί το οποίο πρέπει να πίνει νερό. Δεν μπορείτε να μου πείτε ως δάσκαλοι «δεν πειράζει αν δεν πίνει πάντα νερό … άμα τα καταφέρνει κάπου-κάπου είναι εντάξει», αυτό δεν μπορείτε να το πείτε, νιώθετε αμέσως ότι εδώ δεν μπορείτε να υποβαθμίσετε τον στόχο. Το θέμα είναι ότι αυτή η κίνηση για ένα τετραπληγικό παιδί δεν γίνεται, δεν μπορεί να σφίξει τα δάχτυλα του. … Στα τετραπληγικά παιδιά στο νοσοκομείο τους μαθαίνουμε ακόμα και πώς να κρατάνε πιρούνι … πώς γίνεται αυτό; εφόσον το παιδί δεν νοιώθει τίποτα κάτω από τη μασχάλη του και το στήθος … και τώρα σας λέω ότι του μαθαίνουμε να κρατάει πιρούνι … 0:27:29 Ένα άλλο παράδειγμα. Στις κατασκευές … τι γίνεται όταν δεν έχουμε όλα τα εργαλεία; Στο σπίτι, ας πούμε, θέλετε να διορθώσετε κάτι και έχει μετατραπεί το μαχαίρι σε κατσαβίδι … Πολύ σπάνια στην πραγματικότητα όταν κάμνετε εργασίες στο σπίτι έχετε όλα τα εργαλεία που θα έπρεπε να έχετε. Και βλέπετε ότι αυτός που είναι πολύ καλός σε αυτόν τον τομέα, σχεδόν με τίποτα … τα καταφέρνει. 0:32:23 Το κανονικό παιδί είναι το παιδί το οποίο έχει χάρακα και διαβήτη (για να βρει το μέσον ανάμεσα σε δύο σημεία). Το μη κανονικό παιδί είναι αυτό που έχει μόνο διαβήτη, δεν έχει χάρακα …  0:35:25 Στην πραγματικότητα μπορούμε να το κάνουμε μόνο με διαβήτη αλλά η μέθοδος είναι πολυπλοκότερη. Αντίστοιχα με το παιδί με ειδικές ανάγκες θα πρέπει να ανεβάσουμε την πολυπλοκότητα της μεθόδου έτσι ώστε τμηματικά να είναι πιο εύκολη, ακριβώς όπως κάνει η Πυροσβεστική όταν έχει φωτιά, σας δείχνει να περάσετε από δρόμους που όταν πηγαίνετε χωρίς φωτιά δεν θα πηγαίνατε ποτέ γιατί κάνουν ολόκληρο κύκλο, δεν έχει νόημα, ενώ είναι το πιο ασφαλές όταν έχει φωτιά. 0:44:06 Πολύ συχνά θα έχουμε αυτό το πρόβλημα με τα παιδιά τα προικισμένα, βλέπουν … δεν ξέρουν πώς την βλέπουν, την βλέπουν όμως, την τελική λύση, δεν βλέπουν τα ενδιάμεσα, κι όταν του λες, πώς το έκανες αυτό; Δεν ξέρει να σας πει τα ενδιάμεσα, ξέρει το αποτέλεσμα. … Πολύ συχνά, το έχουμε κοιτάξει αυτό στα Μαθηματικά, τα παιδιά που έχουν αυτή την ικανότητα, όταν πηγαίνουν στο σχολείο την χάνουν. 0:45:40 Το πρόβλημα είναι πώς να καθοδηγήσετε το παιδί όταν του εξηγείτε ότι πρέπει να απομακρυνθεί από τη λύση (ανάμεσα στο σκυλί και τη τροφή υπάρχει ένας γυάλινος τοίχος οπότε το σκυλί πρέπει αρχικά να απομακρυνθεί από τη τροφή, να κάνει κύκλο, αλλιώς πέφτει πάνω στο γυάλινο τοίχο). 1:01:16 Το παιδί που θα είναι πραγματικά διαφορετικό θα είναι τόσο διαφορετικό που δεν θα το βλέπετε, γιατί θα μοιάζει με όλα αλλά κανένα δεν του μοιάζει, είναι ασυμμετρικό. … Στατιστικά είναι ένα στα πενήντα … προικισμένο και με νοητική υστέρηση. 2% προικισμένα, 2% με υστέρηση. 1:05:25 Έστω ότι έχουμε μία τάξη με 25 προικισμένα. Φανταστείτε το πρώτο μάθημα. Την ύλη την ξέρετε μπαίνετε μέσα. Και τα 25 θα σας κάνουν ερωτήσεις. Θα σας αξιολογήσουν. Αν δεν είσαστε του ίδιου τύπου, ξεχάστε το, θα κάνετε το μάθημα όπως είναι η ντουλάπα μέσα στη τάξη. Αν περάσετε όλα αυτά τα τεστ θα σας ακολουθήσουν λες και είσαστε ο Αλέξανδρος. Είναι θέμα εμπιστοσύνης. … Όταν έχουμε διαφορά 50 βαθμών υπάρχει πρόβλημα επικοινωνίας, πρέπει αυτός που είναι από πάνω να προσπαθεί να εξηγεί τι λέει, κι αυτός που είναι από κάτω να προσπαθεί πραγματικά να καταλαβαίνει τι λέει, αλλιώς δεν επικοινωνούν. 1:08:00 Τα προικισμένα παιδιά αναζητούν την δυσκολία … η ευχαρίστηση προέρχεται από την υπέρβαση της δυσκολίας. Όταν τους δίνετε συχνά τα ίδια πράγματα τους έρχεται απλώς βαρεμάρα. 1:15:32 Δεν αλλάζουμε τον στόχο κάνουμε πολυπλοκότερη την μεθοδολογία. … Είναι πολύ δύσκολο στα παιδιά με ειδικές ανάγκες και στα προικισμένα να δεχτείτε μια μεθοδολογία αν δεν την δείτε. Για να την δείτε πρέπει να βλέπετε τα παιδιά. Μετά να βλέπετε πως σε αυτό το πολύ μικρό δείγμα έχει απόδοση αυτή η νέα μεθοδολογία. Και μετά να καταλάβετε ότι στη πραγματικότητα αυτή η νέα μεθοδολογία είναι πολύ καλύτερη από αυτή που ξέρατε ακόμα και για κανονικά παιδιά. 1:40:44 Το να χάσεις χρόνο, πηγαίνεις πιο γρήγορα μετά. Εμείς προσπαθούμε συνεχώς να κερδίσουμε χρόνο. Είχα γράψει ένα θεατρικό, ήταν δύο φίλοι κι έλεγε ο ένας ότι έκανα ότι μπορούσα για να κερδίσω χρόνο, και του λέει ο άλλος, και τα κατάφερες; Και λέει, α, αν ήξερες πώς τα κατάφερα, κέρδισα πάρα πολύ χρόνο, και λέει, τώρα τι κάνεις; Τώρα κάνω ότι μπορώ για να τον σκοτώσω! Γιατί είναι ένα πράγμα που ξεχνάμε, εντάξει να τα κάνουμε όλα γρήγορα, πιο γρήγορα στη ζωή, για να κάνουμε τι; Να πεθάνουμε πιο γρήγορα; Να κάνουμε τι; Ποιο έργο; Μερικές φορές είναι απλώς για να τελειώσουμε γρήγορα. Ε, υπάρχουν τομείς που το να τελειώνεις γρήγορα δεν είναι καλό …… Νομίζω ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε όλο το χρόνο που διαθέτουμε γιατί είμαστε θνητοί. Άρα έχουμε ένα περιορισμένο χρόνο. 1:49:10 Το 1/3 των προικισμένων παιδιών της Γαλλίας βρίσκεται σε φάση αποτυχίας στην εκπαίδευση. Άρα πολύ συχνά αυτά τα αποτυχημένα παιδιά όταν βγαίνουν από το σχολείο αρχίζουν και αναπτύσσονται. 1:55:24 Σε μία σχέση αυτό που αγαπάμε στον άλλο είναι τα ελαττώματα. Στην αρχή λέμε, όχι, είναι ψέματα, δεν μας αρέσει αυτό! κι αυτό! κι αυτό! Και όταν δεν έχετε τον άλλο δίπλα σας αυτό που σας λείπει είναι τα ελαττώματα του. Πάει ταξίδι, βλέπετε τηλεόραση, λέτε τώρα θα μου είχε αλλάξει τετρακόσιες φορές το κανάλι, τώρα δεν υπάρχει κανένας να το αλλάξει … Στην πραγματικότητα τι είναι; Είναι το ίχνος. Το ίχνος είναι τα ελαττώματα. Τα καλά τα έχουν κι άλλοι, ενώ το σύμπλεγμα από τα ελαττώματα είναι στην ουσία τα ελαττώματα που έχετε αποδεχτεί ότι θα είναι αυτό με το οποίο θα μοιραστείτε τη ζωή σας. Γιατί είναι αυτό το άλλο λάθος που κάνουμε, εμείς λέμε, ότι επιλέγουμε τον άλλον για να ζήσουμε μαζί του. Αυτό είναι ψέμα, στην πραγματικότητα επιλέγουμε τον άλλον για να πεθάνουμε μαζί του. Γι’ αυτό δεν μας ενοχλεί να είναι συντηρητικό το πλαίσιο της επιλογής γιατί ξέρουμε ότι είναι σημαντικό. Δηλαδή λες, εγώ θα γεράσω μ’ αυτόν; Θα πεθάνω μ’ αυτόν; Θα πεθάνω σ’ αυτό το σπίτι; … Ο στόχος είναι μετά από όλα αυτά που κάνετε επειδή είναι απαραίτητα με ποιόν θα μοιράσετε τα μη απαραίτητα τα οποία είναι αναγκαία. Αυτό το κάνουν αμέσως τα παιδιά τα προικισμένα και το ίδιο και τα άλλα. Γιατί θεωρούν ότι η σχέση είναι πολύ πιο ανθρώπινη παρά κοινωνική. Δυστυχώς η κοινωνία μας δεν είναι πολύ ανθρώπινη και ξεχνάει ότι … γιατί να επιβάλει στα παιδιά να είναι κοινωνικά … - Ερώτηση: Με ένα IQ στον μέσο όρο, λίγο πιο πάνω, λίγο πιο κάτω, ένας δάσκαλος μπορεί να διδάξει παιδιά προικισμένα; - Απάντηση: Ναι. Βεβαίως. Απλώς πρέπει να μάθει τεχνικές τίποτε άλλο. Δηλαδή πρέπει να αποδεχτεί πρώτον ότι είναι εκεί … που αυτό είναι σπάνιο. Είναι δύσκολο να αυτοπροσδιοριστείς. Κάπου-κάπου σου έρχονται μαθητές και λες, πω-πω αυτός είναι πραγματικά διαφορετικός. Αν όμως το εντοπίσεις αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι το IQ είναι όπως το ποτήρι, να μην ξεχνιόμαστε, είναι ένα ποτήρι άδειο, είναι μια δυνατότητα, το θέμα είναι πώς το γεμίζεις. Είναι μερικοί που έχουν μεγάλο ποτήρι, άλλοι έχουν μικρό. Στο 100 έχεις ένα κανονικό ποτήρι. Το θέμα είναι άμα το γεμίσεις με γνώσεις ή με τεχνικές. Εννοώ ότι η μεθοδολογία είναι αυτή που σχετίζεται με τη σκέψη, άρα είναι μόνο μέσω της μεθοδολογίας που θα μπορέσετε να ανεβάσετε το επίπεδο της σκέψης σας για να μπορείτε να κάνετε το δάσκαλο, τη δασκάλα για το παιδί που αυτό έχει πολλές ικανότητες αλλά δεν έχει μία σκέψη δομημένη. Εσείς θα μπορέσετε. Άρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Πρόβλημα θα υπάρχει αν έχετε νοητική υστέρηση, εδώ είναι άλλο θέμα. Θα πρέπει να κουραστείτε πολύ περισσότερο. Βέβαια οι περισσότεροι από σας πιστεύουν ότι δεν έχουν νοητική υστέρηση, είναι λογικό. … Στατιστικά είναι αδύνατο να μην υπάρχει δάσκαλος εδώ που να μην έχει νοητική υστέρηση. Τι εννοώ; Πρώτα απ’ όλα φαίνεται ότι δεν φαίνεται … μη νομίζετε ότι αφορά μόνο τους δάσκαλους, αφορά και το Πανεπιστήμιο … ξέρετε έχουν μετρηθεί πολλά πράματα για τα οποία δεν μιλάμε πολύ αλλά …. υπάρχουν ας πούμε γιατροί με IQ 80! Το θέμα μου είναι ότι δεν ξέρω τι διάγνωση μπορεί να μου κάνει; …. Για παράδειγμα πόσοι από σας έχουν Proficiency και δεν μιλάνε αγγλικά; … Είναι δυνατόν γιατί είναι θέμα στρατηγικής προσέγγισης της ειδικής αυτής εξέτασης … Όταν διαβάζω βιογραφικά με αγγίζει περισσότερο κάποιος που έχει μείνει ένα χρόνο στο εξωτερικό από έναν που έχει Proficiency. 2:03:30 Όταν λέτε κανονικό είναι από το 84 μέχρι το 116, άρα είναι αρκετά μεγάλο το φάσμα, είναι το 70%. Το θέμα είναι να το κοιτάξετε μεθοδολογικά. Δεν μπορείτε να φανταστείτε για το ίδιο πρόβλημα πόσες διαφορετικές προσεγγίσεις υπάρχουν. …. Έχετε ένα παιδί που έχει δυσκολία να διαβάσει. Έχει δυσκολία να διαβάσει δυνατά ή μέσα του; Διαφορετικό. Άμα είναι δυνατά, χρησιμοποιείτε εδώ (η περιοχή του εγκεφάλου στον κρόταφο). Άμα είναι από μέσα εδώ (στο μέτωπο). Γι’ αυτό όταν κάμνετε μια εργασία που είναι πιο αφαιρετική συνήθως δεν σας βοηθάει να μιλάτε δυνατά … άμα είναι αφαιρετικό το πρόβλημα χρειάζεται κάποια ησυχία. Όσον αφορά την μνήμη και την μεθοδολογία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου και το ξέρουμε … πριν το πιστεύαμε, τώρα έχουμε κάμερα ποζιτρονίου ξέρουμε ποιες ενεργοποιούνται όταν κάνουμε αυτό το πράγμα, όταν βλέπουμε αυτές τις λέξεις, και μετά μπορούμε αν το χρησιμοποιήσουμε. … Πόσοι από εδώ έχουν διαβάσει βιβλία νευροεπιστήμης για να μπορούν να τα εφαρμόσουν στην εκπαίδευση. 2:06:09 – Ερώτηση: Αν είχατε τη δυνατότητα να πατήσετε ένα κουμπί και ένα παιδί που θα γεννηθεί να το φτιάχνατε φυσιολογικό ή διάνοια, 116 ή 180, τι θα πατούσατε να γίνει; - Απάντηση: Δεν θα πατούσα το κουμπί, πρώτον. Δεύτερον, εμένα με ενδιαφέρει όχι η δυνατότητα που έχει, αλλά η πραγματικότητα που παράγει. Δηλαδή έχουμε ανθρώπους που έχουν πάρει βραβεία Νόμπελ. Τα βραβεία Νόμπελ κατά μέσο όρο είναι γύρω στο 125. Δεν είναι τόσο ψηλά όσο νομίζουμε. Για να βγάζουμε μέσο όρο 125 είναι μερικοί που είναι κάτω από το 100. Εγώ γιατί να τον αφαιρέσω αυτόν; Αυτή είναι η ιδέα. Αλλά απλώς, με πείσμα, με θέληση, με άλλους παράγοντες το δούλεψε, έκανε πράγματα. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Εγώ προτιμώ τον Άινσταϊν από την Κιουρί. Η Μαρία Κιουρί πήρε όμως δύο βραβεία Νόμπελ, ο Άινσταϊν ένα. … Διότι θεωρώ ότι αυτό που έχει κάνει η Μαρία Κιουρί είναι χειρονακτικό, δηλαδή σε έναν τόνο (μεγάλο) έχει βρει αυτό (μικρό) το στοιχείο και κάπως ανάλογα έκανε το άλλο … Πρώτον, ο Άινσταϊν δεν θα το έκαμνε ποτέ αυτό, μα ποτέ … θα πέθαινε … Αλλά κάποιος πρέπει να το κάνει. Είναι εντελώς διαφορετικός τομέας. Ο Άινσταϊν έλεγε ότι ως αναφορά την προσέγγιση προς τη θεωρία, δεν υπάρχει μονοπάτι από το πείραμα στην θεωρία … πρέπει να υπάρχει μια αφαίρεση, ξαφνικά έχεις μια ιδέα, και μετά ξανακατεβαίνεις, και μετά κάνεις τα πειράματα για να δεις … Η προσέγγιση της Κιουρί είναι συστηματική, με πείσμα, έχει και νοημοσύνη, δεν είναι βλάκας, δεν είναι του επιπέδου του Άινσταϊν, δεν έχει σημασία αυτό, αλλά έχει δύο βραβεία Νόμπελ, ένα στη Χημεία, ένα στη Φυσική. Άρα για μένα είναι ήδη αξιόλογη, αλλά μετά μπορούμε να έχουμε επιλογές. Γι’ αυτό σας λέω, εγώ δεν θα πατούσα το κουμπί, θα κοιτούσα πώς να διαχειριστώ αυτό το παιδί. Αλλιώς δεν θα ήμουν καθόλου στην εκπαίδευση, θα έκαμνα γενετική. - Ερώτηση: Τι γίνεται όταν θέλουμε να γαλουχήσουμε τη δημιουργικότητα των παιδιών μέσα στη τάξη; - Απάντηση: Πρώτα απ’ όλα δεν υπάρχει μεγάλος συσχετισμός μεταξύ δημιουργικότητας και δείκτη νοημοσύνης. Μπορούμε να έχουμε ένα παιδί που έχει χαμηλό δείκτη νοημοσύνης και έχει μεγάλη δημιουργικότητα και να έχουμε ένα παιδί που έχει υψηλό δείκτη νοημοσύνης και δεν έχει καμία δημιουργικότητα. … Η δημιουργικότητα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα γιατί ενώ ξέρουμε τι είναι δημιουργία δυσκολευόμαστε με τη δημιουργικότητα διότι έχουμε και το πρόβλημα της αξιολόγησης. … Αυτό που με δυσκολεύει εμένα είναι το κοινωνικό πλαίσιο που μπαίνει μέσα στη δημιουργικότητα. Ένα παράδειγμα. Κάνουμε ένα διαγωνισμό ζωγραφικής. Ας πούμε ότι είναι 100 παιδιά και έχουν κάνει 100 ζωγραφιές. Μου έχει συμβεί αυτό. Τα παρουσιάζουμε όλα και λέμε ότι είναι πολύ ωραία, και λέμε μπράβο σε όλους και έχουν πάρει όλοι 10. Αυτό το πράγμα για μένα είναι ένας βιασμός της δημιουργικότητας, πραγματικά! Δηλαδή είναι μια ισοπέδωση … αλλά εδώ φταίει η Ψυχολογία … δηλαδή λέμε, για λόγους ψυχολογικούς, να μην τραυματίσουμε το παιδί … αυτό … και τέτοια … Και λες, ρε άνθρωπε, εσύ που είσαι ψυχολόγος, για μια στιγμή σκέψου ότι δεν έχεις να μου μιλήσεις διπλωματικά, δεν βλέπεις ότι εδώ έχει δύο αξιόλογα και τα άλλα είναι απλώς ζωγραφιές; Ε, λέει, βέβαια το βλέπω! Ναι, το βλέπεις αλλά δεν το λες! Όχι, είναι όλα καλά! Αυτό που μου τη δίνει είναι, ότι δεν καταλαβαίνουμε, ότι όταν λέμε, ότι είναι όλα καλά, πάει να πει ότι είναι όλα σκατά! Δηλαδή πάει ο άλλος να κάνει αθλητισμό, κάνει άλμα εις μήκος, πηδάνε όλοι όπως να ‘ναι και λένε μπράβο σε όλους. Τότε γιατί παίρνουμε δυο-τρεις; Εφόσον είναι όλοι ίδιοι; Στη μουσική, τραγουδάς πολύ ωραία! Αφού είναι φάλτσο; Φάλτσο! Δηλαδή μιλάμε, καρα-φάλτσο … Πολύ ωραία! Θα αλλάξει η φωνή σου! Εγώ η μόνη αλλαγή που βλέπω είναι τα αυτιά! Το αυτί που ακούει! Στο βιολί … το βιολί είναι από τα χειρότερα όργανα … μέχρι να βγει σωστό … Αυτή η ισοπέδωση ως ένα όριο, να πούμε ότι είναι αρκετά καλά, … όταν βλέπω ένα παιδί να έχει κάνει κάτι πραγματικά πανέμορφο και ένα άλλο μια μουτζούρα δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω τη συμβολή της ψυχολογίας γιατί ξέρω ότι στο καλλιτεχνικό σχολείο θα μπει μόνο ένα από τα δύο. 2:19:11 Ο προπονητής δεν είναι του επιπέδου του πρωταθλητή του, άρα το ερώτημα σας θα έπρεπε να είναι, πώς ένας προπονητής μπορεί να προπονήσει αυτόν, ενώ αυτός δεν μπορεί να κάνει τίποτα από αυτά που κάνει αυτός; Επειδή ξέρει από τεχνικές. 2:26:46 Εμάς αυτό που μας ενδιαφέρει είναι, μπορούμε να δούμε μερικές τεχνικές που κάνουν οι βιρτουόζοι ή αυτοί που έχουν προβλήματα για να ενισχύσουμε αυτούς που παίζουν ενδιάμεσο; | |||||
6/4/12
«ΑΟΖ: Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Από τη Στρατηγική Κίνηση στην Οικονομική Λύση» Αθήνα 7-3-2012
0:04:43 Ανδρέας Λοβέρδος (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Έχουμε τρεις λόγους να θεωρούμε το θέμα της ΑΟΖ επίκαιρο και θέμα προσκηνίου. 1. Ο πρώτος είναι οι πλανητικές ενεργειακές ανάγκες … 2. Ο δεύτερος αφορά τον Ελληνισμό γιατί έχουμε νωπό το παράδειγμα της Κύπρου, όπου ακολουθώντας μια πολιτική τολμηρή και μακράς πνοής ο αείμνηστος Παπαδόπουλος και ο πρόεδρος Χριστόφιας, οργάνωσαν με δεξιοτεχνικό τρόπο, μία μεγάλη, μα μεγάλη εθνική και οικονομική επιτυχία! Η επιτυχία τους είναι μια επιτυχία όλου του Ελληνισμού και αποτελεί για μας μια πηγή έμπνευσης και οδηγό για το μέλλον. 3. Το τρίτο θέμα που μας πιέζει και επιβάλλει να δούμε την ΑΟΖ όσο μπορούμε επιτυχέστερα είναι το πρόβλημα της δικής μας κρίσης. … Η αξιοποίηση της ΑΟΖ είναι δυνατή στο μέτρο και στο βαθμό που η Ελλάδα παραμείνει χώρα της Ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και δεν απεμπολήσει ότι της προσθέτει ισχύ. 0:08:40 Σταύρος Δήμας (Υπουργός Εξωτερικών): Η πολιτική και προτεραιότητα της Ελλάδος είναι η οριοθέτηση όλων των θαλασσίων ζωνών με όλους τους γείτονές της. Η Ελλάδα ως παράκτιο κράτος και ως κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν απεμπολεί οποιοδήποτε νόμιμο κυριαρχικό της δικαίωμα και βέβαια η ΑΟΖ δεν μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση. Η Τουρκία εμμένει στην άρνηση της να προσχωρήσει στη διεθνή σύμβαση για το δίκαιο στη θάλασσα του 1982 που αποτελεί μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Στο θέμα αυτό είναι αυτό η Τουρκία είναι απομονωμένη. … Η ΑΟΖ παρέχει σημαντικά οφέλη και είναι αυτονόητο ότι η χώρα μας θα αξιοποιήσει αυτά τα οφέλη κατά προτεραιότητα στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της. 0:10:28 Σόλων Κασσίνης (Διευθυντής Ενέργειας στο Υπουργείο της Κύπρου): Πολλοί μου έλεγαν ο ήλιος θα ανατείλει από την Δύση αν κάνωμε σεισμικές έρευνες … μιλώ και για υπουργούς … κάναμε … πολλοί μου έλεγαν και αρχηγοί κρατών θα μας κάνεις πόλεμο με την Τουρκία, τα πλοία ήρθαν, τα αεροπλάνα κάνουν βυθίσεις πάνω από τα σεισμικά πλοία των Νορβηγών … τους είπα, αν θέλουν να βυθίσουν νορβηγικό πλοίο ας το βυθίσουν … θα έχουμε και θέμα στην Ευρώπη για να δείξουμε ποιοι είναι οι Τούρκοι. … Ο διακανονισμός και η υπογραφή συμφωνιών οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδος με τις γείτονες χώρες με βάση την αρχή της μέσης γραμμής, της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών οφείλει να είναι από τις πρώτες προτεραιότητες. Συμφωνίες με την Αλβανία, Ιταλία, Λιβύη, Αίγυπτο και Κύπρο είναι δυνατόν να επιτευχθούν σχετικά γρήγορα και εύκολα καθώς δεν φαίνεται υπάρχουν μεγάλες δυσκολίες ή αμφισβητήσεις. 0:12:36 Θεόδωρος Καρυώτης (Καθηγητής Πανεπιστημίου Maryland): Η Ελλάδα όταν αποφασίσει να ανακηρύξει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσες της, ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του δικαίου της θάλασσας, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει μια ελληνική ΑΟΖ όπως έκανε και με την κυπριακή. Ωστόσο η Κύπρος ούτε φοβήθηκε, ούτε σταμάτησε τις έρευνες … και μάλιστα πήρε και την έγκριση και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλλει τις όποιες νεοθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα. Τώρα που η Κύπρος αποφάσισε θαρραλέα να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή του Ισραήλ δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για την Ελλάδα να μην κάνει το ίδιο με την Κύπρο. Η Τουρκία προσπαθεί για πολύ καιρό τώρα να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι η περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο, τη Κρήτη και την Κύπρο είναι μέρος της τουρκικής ΑΟΖ. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση όλων των κανόνων του δίκαιου της θάλασσας. 0:13:48 Νίκος Λυγερός (Στρατηγικός Σύμβουλος): Ο Τάσος Παπαδόπουλος απέρριψε το σχέδιο Ανάν … και μας έδωσε την δυνατότητα … αυτό που είναι μωβ αν δεν ήταν ο Τάσος Παπαδόπουλος θα άνηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο … και το οικόπεδο δώδεκα. Αν υπάρχουν άνθρωποι σαν τον Κασσίνη που κατάφεραν πετύχουν αυτό το πράμα που ήταν τόσο δύσκολο, είναι επειδή υπάρχουν και πολιτικοί που ξέρουν να παίρνουν αποφάσεις. … Ότι και να μας προτείνουν στην Ελλάδα ως οικονομική λύση, με το χρέος που έχουμε, θα είναι πάντοτε ένα ποσοστό από το χρέος, πάντα, ότι και να μας λεν. Αν κάνουμε την ΑΟΖ, το χρέος θα είναι ποσοστό της ΑΟΖ. Το κοίτασμα Αφροδίτη είναι μικρό σε σχέση με το οικόπεδο δώδεκα, το οικόπεδο δώδεκα είναι μικρό σε σχέση με την ΑΟΖ της Κύπρου και η ΑΟΖ της Κύπρου είναι μικρή σε σχέση με την ΑΟΖ της Ελλάδος. … Όταν πηγαίνουν τώρα οι Κύπριοι σε συνέδρια λένε, ήρθανε οι άνθρωποι από το Κατάρ! Όταν έχετε ανθρώπους που μπορούν να διεκδικήσουν αυτά που κάνουν και να τα υλοποιήσουν, τότε πραγματικά τους σέβονται οι άλλοι! Εφόσον μας έδειξαν το παράδειγμα θα ήταν καλό να το εφαρμόσουμε αλλά τα μεγέθη δεν έχουν καμία σχέση με τα μεγέθη της Κύπρου! Εμείς θα βοηθήσουμε την Κύπρο με το μέγεθος της ΑΟΖ και επιπλέον όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση! … Κάθε φορά που σας μιλάν για το Καστελόριζο να λέτε, το σύμπλεγμα Καστελορίζου! Γιατί είναι δεκατέσσερα τα νησιά. … Μόλις περιορίσετε για λίγο την ΑΟΖ στο Καστελόριζο δεν έχουμε επαφή με την Κύπρο. Η Στρογγύλη είναι πολύ σημαντική, κι εδώ αναφέρομαι στους στρατιωτικούς, πρέπει συνεχώς να στέλνουν ανθρώπους εκεί, διότι έχει μεγάλη σημασία η συνεχής παρουσία. Είναι κατοικημένο, έχει αυτόματα ΑΟΖ. Είναι ακριβώς το παράδειγμα που χρησιμοποιεί η Γαλλία με το νησί Ουρόπα, όπου στέλνει στρατό για να υπάρχει συνεχόμενα ανθρώπινη δράση, δραστηριότητα οικονομική και ΑΟΖ. Η Γαύδος ελέγχει αυτή τη ζώνη που βλέπετε, 2.428 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στη Γαύδο είναι 98 τα άτομα, πρέπει να τους υποστηρίζουμε. Τα μικρά νησιά που βρίσκονται στα άκρα είναι τα σημαντικότερα της Ελλάδος. … Βλέπετε ότι τα νησιά που είναι στις άκρες έχουν τεράστιες ΑΟΖ. | |||||
5/4/12
Ν.Λυγερός «Ένα όραμα, μία λύση: ΑΟΖ» Θεσσαλονίκη, 29/2/2012
0:02:20 Στο Σχέδιο Ανάν, στο άρθρο 5, πολύ συχνά αναφέρεται στο Ηνωμένο Βασίλειο … Η τρίτη παράγραφος εξηγεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να απολαμβάνει πλήρους και ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιοδήποτε σκοπό στα ύδατα, τα οποία η Ηνωμένη Κυπριακή Δημοκρατία ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙ, που εφάπτονται στο ανατολικό μέρος της περιοχής της κυρίαρχης βάσης Δεκέλειας που ενώνεται με την θάλασσα, έχουμε έναν χάρτη είναι 16,10 τετραγωνικά χιλιόμετρα και από την άλλη μεριά έχει 5,01 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Όταν το βλέπετε αυτό μπορεί να μην σας αγγίζει. Άμα σας δείξω τώρα τον χάρτη που υπολογίσαμε θα δείτε τις επιπτώσεις που θα είχαν οι Κύπριοι αν δεν το είχαν απορρίψει. Εδώ βλέπετε την λεγόμενη ΑΟΖ της Κύπρου την θεωρητική. Το προηγούμενο κείμενο που είδατε αφορά αυτή την περιοχή και αυτό αγγίζει, τυχαίως βέβαια την περιοχή όπου υπάρχει συμφωνία με την Αίγυπτο, με το Ισραήλ και με τον Λίβανο. Και βέβαια πάλι τυχαίως το κοίτασμα Αφροδίτη είναι σε αυτή την περιοχή!  0:05:06 Αν κατάφερε η Κύπρος να κάνει τρεις υπογραφές (με Λίβανο, Ισραήλ και Αίγυπτο) είναι επειδή δεν υπέγραψε αυτό το πράμα (το Σχέδιο Ανάν) διότι αν το είχε υπογράψει τότε η αγγλική βάση θα ήταν κυρίαρχη και αυτό το μέρος θα άνηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο. 0:06:00 Εδώ βλέπετε τις μετοχές της εταιρίας Noble που κάνει γεωτρήσεις. Εδώ δεν έχει βρει τίποτα ακόμη. Τον Δεκέμβριο ανακοινώνεται και κοιτάξτε τώρα πώς πηγαίνει η μετοχή. Αυτό το πράμα τώρα δουλεύει για μας. Δουλεύει για τους Κύπριους, δουλεύει για τον Ελληνισμό επειδή την κατάλληλη στιγμή υπήρξε ένας άνθρωπος που είπε, ΟΧΙ όταν όλοι έλεγαν ΝΑΙ. Πολύ συχνά θεωρούμε στην Ελλάδα ότι επειδή είμαστε μια μικρή χώρα δεν μπορούμε να κάνουμε διαπραγματεύσεις. Αποδεικνύει η Κύπρος ότι είναι ικανή να κάνει καλύτερα πράγματα ενώ είναι ακόμα πιο μικρή. Το ιστορικό πλαίσιο. Το 2001 η Κύπρος κάνει επαφές με την Αίγυπτο και η Αίγυπτος αρχίζει ένα επιχείρημα, είναι η έννοια της ακτογραμμής. Άρα εξηγεί, εσύ Κύπρος είσαι πολύ μικρή κι εμείς έχουμε μια μεγάλη ακτογραμμή. Άρα προτείνει στην Κύπρο αντί να κάνει μία ΑΟΖ μισά-μισά να κάνουν 2/3, 1/3. Πολλοί από μας δεν θα ξέραμε πώς να απαντήσουμε, ή άλλοι θα είχαν υπογράψει. Αυτό που έκανε όμως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ότι καθυστέρησε τις διαπραγματεύσεις. Καθυστέρησαν γιατί ήξεραν ότι η Αίγυπτος είχε επαφές με την Σαουδική Αραβία για να κάνουν μια οριοθέτηση της ΑΟΖ. Η Σαουδική Αραβία έχει μεγαλύτερη ακτογραμμή από την Αίγυπτο. Σε κάποια φάση έρχεται η Αίγυπτος στην Κύπρο και λέει, μήπως θέλετε να το κάνουμε μισό-μισό; Έτσι ώστε να το έχουν κάνει πριν την διαπραγμάτευση με τους άλλους. Πετυχαίνει η Κύπρος να έχει μία οριοθέτηση της ΑΟΖ της σε διμερή σχέση χωρίς να υπάρχει ακόμα η θέσπιση, είμαστε ακόμα στην εποχή του Κληρίδη. 0:11:18 Η Ελλάδα έχει την δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ της Μεσογείου! Αυτό τουλάχιστον να το καταλάβετε ως Ευρωπαίοι πολίτες, αν δεν το πιάνετε στα Ελληνικά. Όλο αυτό το κομμάτι ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εσείς αν ήσασταν Ευρωπαίος χωρίς να είσαστε Έλληνας θα δίνατε αυτό το κομμάτι; … Η Ελλάδα κανονικά είναι μια μικρή χώρα, όταν όμως την εντάσσεται στο πλαίσιο της ΑΟΖ τότε ξαφνικά βλέπετε ότι η Ελλάδα έχει το μέγεθος ανάλογο της Γαλλίας, που σημαίνει ότι ως παίχτης είναι πολύ σημαντικός. Μέσω της ΑΟΖ παίζουμε διαφορετικά.  0:20:04 Η Γαλλία έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ στο κόσμο και τη μεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω νησιών στον Ειρηνικό και τον Ινδικό. Στο χαρτονόμισμα των 50 Ευρώ, δίπλα από το Ω οι Γάλλοι επέβαλλαν σε όλους ευρωπαίους πολίτες … υπάρχει, 1-η Γαλλική Guyane, 2-Martinique, 3-Guadeloupe, 4-Reunion. Για τους Γάλλους είναι τόσο σημαντικό που επέβαλλαν στους 15 να έχουν αυτά τα απομακρυσμένα μέρη ακόμα και πάνω στο χαρτονόμισμα. Δηλαδή την ώρα που εμείς ακόμα αναρωτιόμαστε αν είναι σημαντικό ή όχι να θεσπίσουμε ΑΟΖ οι Γάλλοι από τότε που υπάρχει το Ευρώ έχουν επιβάλλει στους άλλους 14 να είναι και ζωγραφισμένα πάνω στο χαρτονόμισμα … γιατί μερικοί θεωρούν ότι το χαρτονόμισμα δεν αποτελεί μια διπλωματική μάχη. 0:23:40 Το FIR είναι τεχνητό. Το μπερδεύουμε στην Ελλάδα το θεωρούμε σαν να είναι σύνορα. Δεν έχει καμία σχέση. … Το FIR είναι τεχνητό και δεν έχει καμία σχέση με το θέμα της ΑΟΖ όπου εκεί πέρα υπάρχει μια οικονομική δραστηριότητα. 0:23:40 Το 2003 υπογράφει η Κύπρος την οριοθέτηση με την Αίγυπτο. Το 2004 έγινε η θέσπιση της κυπριακής ΑΟΖ από τον Τάσο Παπαδόπουλο. Απλώς μίλησε με τους Ευρωπαίους εταίρους είπε ότι θα θεσπίσει την ΑΟΖ, το δέχτηκαν και την θέσπισε. Το 2007 υπέγραψε με τον Λίβανο την διμερή οριοθέτηση. Το 2010 υπέγραψε το Ισραήλ. … Έγινε η έκρηξη στην Κύπρο και όλοι οι δείκτες έπεσαν. Μόλις βρέθηκε το αέριο όλοι οι δείκτες ανέβηκαν, χωρίς καν να έχει γίνει η εξόρυξη! Όταν βλέπει ο άλλος ότι είσαι σε ένα δυναμικό πλαίσιο κι έχεις σταματήσει αυτό το μοιρολόι και αυτή τη μιζέρια, και κοιτάς προς το μέλλον και παίζεις πραγματικά ως δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ στη Μεσόγειο τότε σε κοιτάζει διαφορετικά. 0:36:18 Είναι μερικοί από μας που τους αρέσει να τους σέβονται οι άλλοι. Ο σεβασμός χάνεται. Στην γεωστρατηγική προτιμάμε τον φόβο. Καλύτερα να σε φοβάται παρά να σε σέβεται. Το μέγεθος της ελληνικής ΑΟΖ είναι τόσο σημαντικό που η Τουρκία είχε προβλήματα με την ΑΟΖ πριν καν υπάρξει η ΑΟΖ. Η Τουρκία παλεύει να μην γίνει η ΑΟΖ από το 1978! ΑΟΖ θα υπάρξει επίσημα το 1982 στη συμφωνία Montego Bay. Από τότε, γι’ αυτούς που πιστεύουν ότι η Τουρκία είναι πολύ αποτελεσματική και κάθε φορά καταφέρνει με τις πονηριές να μας πατώνει … είναι τόσο αποτελεσματικοί που δεν κατάφεραν τίποτα εδώ και τόσα χρόνια ενώ το είχαν προμελετήσει. Το βλέπετε και με την Κύπρο, με Κατεχόμενα, με πρόσφυγες … κατάφερε να κάνει τρεις υπογραφές, μία θέσπιση και βέβαια να έχει τον διπλανό να φωνάζει συνεχώς, μη το κάνετε! … Μόνο με αυτά τα τρία γράμματα (ΑΟΖ) θα αλλάξουμε πάρα πολύ τα δεδομένα και αντί να πιστεύετε ότι είμαστε μια μικρή χώρα που δεν τα καταφέρνει ποτέ και είμαστε σε μία άθλια κατάσταση … αυτό που προσπαθώ να σας δείξω με αυτά τα μεγέθη είναι ότι όταν υπάρχουν στοιχεία από κάτω αποδεικνύουν ότι έχετε πλούτο, είναι σαν να κοιμάστε πάνω σε ένα κρεβάτι και δεν έχετε κοιτάξει ότι από κάτω έχετε λίρες.  0:39:35 Υπάρχουν επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν μέσα σε πατριωτικό πλαίσιο, λειτουργούν μέσα σε ένα διεθνές. Δεν τους αφορά καθόλου ποιος είναι ποιος. Τους αφορά να ξέρουν αν αυτός είναι σοβαρός παίχτης ή όχι. Η εταιρία Noble κάνει τρύπες. Πρέπει να κάνει 5 τρύπες για να ξέρει τι υπάρχει. Κάθε τρύπα που κάνει είναι 70.000.000 δολάρια. Η Noble έκανε 6 φορές τρύπες και βρήκε 6 φορές αέριο. Είναι μερικοί από μας που παίζουν, Προπό, Λόττο, εγώ λέω να παίξετε ένα άλλο παιχνίδι … άμα θέλετε να παίξετε ακόμα και Χρηματιστήριο εγώ λέω να ποντάρετε σε αυτές τις εταιρίες που όταν τρυπάν βρίσκουν. Γιατί πολλοί ψάχνουν λίγοι βρίσκουν. Από την Noble θεωρούν ότι εδώ, στην ανατολική Μεσόγειο είναι ένα σημαντικό σημείο. Από τη δήλωση της Noble ξέρουμε ότι το κοίτασμα Αφροδίτη είναι ένα από τα καλύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν το λέει κάποιος που αγαπάει ιδιαίτερα τη Κύπρο ή το Ισραήλ. Δεν τον ενδιαφέρει. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι το αποτέλεσμα. Αυτό που έχει σημασία για σας είναι να είσαστε πάνω από το αποτέλεσμα. 0:42:33 Οι ανίκανοι έχουν ένα καλό στοιχείο: δεν τα καταφέρνουν! Και όπως δεν τα καταφέρνουν δεν υπογράφουν. Να φοβάστε περισσότερο έναν ικανό που μπορεί να κάνει λάθος παρά έναν ανίκανο που ότι και να κάνει δεν θα τα καταφέρει. …. Η ΑΟΖ του συμπλέγματος του Καστελόριζου είναι 20.551 τετραγωνικά χιλιόμετρα μέγεθος μεγαλύτερο από την Πελοπόννησο. Η περιοχή επιρροής της Στρογγύλης είναι 5.855 τετραγωνικά χιλιόμετρα. 1:03:04 Οι Πολιτικοί θα πρέπει στις επόμενες εκλογές να το ξεκαθαρίσουν … τι θέλουν να κάνουν … έτσι ώστε να έχουμε μέσα στο 2012 την θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ. 1:09:20 ΑΝΤΙ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ, Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΜΙΖΕΡΙΑΣ, ΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΘΕΣΠΙΣΕΙ ΤΗΝ ΑΟΖ. Γιατί μετά από μερικά χρόνια το μόνο που θα θυμούνται από μας θα είναι ότι κάναμε εμείς την ΑΟΖ. Σας ευχαριστώ πολύ.  ΕΠΙΣΗΣ: «Μια ΑΟΖ για την Ελλάδα, ρε γαμώτο!» Ν. Λυγερός «Η θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ είναι η μόνη οικονομική λύση που προσφέρει πραγματικές δυνατότητες ανάπτυξης, οι οποίες μετατρέπουν το ελληνικό χρέος σε ποσοστό και μόνο. Όλες οι άλλες οι προτάσεις δεν έχουν ως αποτέλεσμα παρά να προσφέρουν ένα ποσοστό του χρέους δίχως να είναι βιώσιμο για μας. Κατά συνέπεια, αντί να ασχολούμαστε με την καθημερινότητα, εμείς που δεν έχουμε κανονική συμπεριφορά και είμαστε ξεροκέφαλοι σαν τον Σ. Κασσίνη, εμείς που δεν είμαστε ευγενικοί με την απραξία και την αποτελεσματικότητα, διότι μας αγγίζει μόνο η ευγένεια της ουσίας, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να γίνει όσο πιο γρήγορα γίνεται η θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ, δίχως να περιμένουμε τίποτα από κανέναν.» | |||||
Ν.Λυγερός «Νοημοσύνη και Άνθρωπος» Κρύα Βρύση, 18/1/2012
0:00:11 Θα μιλήσουμε λοιπόν για τον άνθρωπο και την νοημοσύνη. … θεωρείτε όλοι ότι είσαστε και άνθρωποι και ότι έχετε νοημοσύνη, μπορεί μετά από μία ώρα να αναρωτιέστε και για το ένα και για το άλλο. … νοημοσύνη θα είναι αυτό που έχετε χωρίς να έχετε μάθει τίποτα. Άρα αυτόν που έχει μόνο νοημοσύνη θα τον ονομάσουμε ΗΛΙΘΙΟ. Ο ηλίθιος θα είναι ο έξυπνος που δεν έχει γνώσεις. Άρα ηλίθιος δεν είναι ο βλάκας. Βλάκας είναι αυτός που δεν έχει καν την νοημοσύνη. … Αν έχετε μόνο νοημοσύνη έχετε ένα πρόβλημα γιατί δεν έχετε μνήμη. Φανταστείτε ότι μετά από πέντε λεπτά δεν θυμάστε τι έχετε κάνει. Φανταστείτε λοιπόν να έχετε μνήμη μόνο για πεντάλεπτο. Το χρυσόψαρο μέσα στη γυάλα έχει τόσο μικρή μνήμη που την ώρα που κάνει τον γύρο δεν βλέπει ότι είναι ο ίδιος γύρος. Άρα συνεχώς ταξιδεύει. Το χρυσόψαρο δεν βαριέται γιατί βλέπει συνεχώς κάτι νέο. Άμα δεν έχετε μνήμη βλέπετε συνεχώς κάτι νέο. Άρα δεν είναι απαραίτητα καλό. Ζούμε σε μια εποχή όπου πρέπει να είμαστε νέοι και όμορφοι … Εμείς επειδή είμαστε από την μεριά των γέρων θα προσπαθήσουμε να είμαστε ωραίοι. Αν δεν είσαστε όμορφος, πρέπει να είσαστε ωραίος … Φανταστείτε ότι σας έχουν περιορίσει στο πεντάλεπτο. Το ερώτημα που πρέπει να θέσετε στον εαυτό σας είναι κατά πόσο είσαστε άνθρωπος. Θα δυσκολευτείτε να μπείτε στον τομέα της αξιολογίας (που έχει σχέση με τις αξίες) και να αποδείξετε ότι είσαστε άνθρωπος. Χρειαζόσαστε ένα μεγαλύτερο πάχος χρόνου, μεγαλύτερη μνήμη. Για έναν άνθρωπο που έχει μόνο αυτή τη μνήμη δεν αλλάζουν οι μέρες, δεν αλλάζει η εβδομάδα, ούτε ο μήνας, ούτε ο χρόνος και ζει συνεχώς στο ίδιο παρόν. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με το μοντέλο του κοινωνικού ατόμου. 0:05:32 Αν μεγαλώσουμε λίγο το βάθος της μνήμης τότε θα μπορούμε να εντάξουμε μερικά στοιχεία από αυτό που ονομάζουμε ανθρωπότητα. Άτομο είναι το στοιχείο που ανήκει στην κοινωνία. Άνθρωπος είναι το στοιχείο που ανήκει στην ανθρωπότητα. … Όταν δεν έχετε μνήμη μπορούν να σας χειραγωγήσουν. Στην ηλικία που είστε, είστε το ιδανικό κοινό για δικτατορίες γιατί; Πρώτα απ’ όλα δεν τις έχετε ζήσει. Άρα θα είναι κάτι νέο. Εφόσον θα είναι κάτι νέο θα έχετε και ενθουσιασμό. Θα είσαστε από τους πρώτους που θα παλέψουν γι’ αυτόν τον «ιερό αγώνα» γιατί οι γέροι θα είμαστε οι συντηρητικοί. Αν διαβάσετε στην ιστορία θα δείτε ότι κάθε φορά που υπήρχε ένα δικτατορικό καθεστώς ο πρώτος στόχος ήταν η παιδεία, γιατί είσαστε τα καλύτερα θύματα. Εφόσον δεν έχετε μνήμη όταν σας δίνουν δεδομένα δεν μπορείτε να τα συγκρίνετε. 0:09:33 Γενικά όλοι οι νέοι είστε πολύ καλοί στην ταχύτητα. Πάτε πιο γρήγορα από τους γέρους. Έχετε ένα μικρό ελάττωμα, δεν ξέρετε που να πάτε! Αλλά πάτε γρήγορα. Άρα το θέμα είναι ο στόχος. Ο γέρος που δεν μπορεί να τρέξει γρήγορα θα ψάξει πρώτα τον στόχο. Μετά μπαίνει το πλαίσιο της τεμπελιάς. Η τεμπελιά είναι πολύ καλή γιατί αυτό είναι το διαχωριστικό στοιχείο μεταξύ της εξυπνάδας ή όχι. Αν δεν είσαστε καθόλου τεμπέληδες πολύ συχνά είστε μόνο βλάκες, γιατί η τεμπελιά είναι το απαραίτητο στάδιο της νοημοσύνης. Αν δεν είσαστε τεμπέλης δεν σας πειράζει να κάνετε το ίδιο πράγμα. Όπως συχνά δεν έχετε μνήμη έχετε την εντύπωση ότι κάμνετε κάτι καινούργιο. Άρα η ιδέα είναι να θυμηθείτε ότι το έχετε κάνει. 0:11:52 Το θέμα των νέων γενικότερα είναι ότι δεν έχετε πολλές αντοχές. Η ταχύτητα πάει με τη λήθη. Ότι κάμνετε γρήγορα το ξεχνάτε γρήγορα. Να το θυμάστε και για τις σχέσεις σας … Το διάβασμα δεν πάει γρήγορα, αυτό λέγεται πέρασμα, συνήθως είμαστε στα περάσματα … το μάτι σας πέρασε από πάνω από πού ήταν να διαβάσετε … αυτό που περνάτε το λέτε διαβάζω, αυτό που διαβάζετε το λέτε μελετάω, αυτό που λέτε μελετάω λέτε το έμαθα. Η ταχύτητα πάει με τη λήθη, η βραδύτητα πάει με τη μνήμη. Είναι μερικά παιδιά που είναι πιο αργά, αντέχουν περισσότερο και μετά θυμώνουν-θυμούνται. Το θέμα είναι, να θυμάστε ή να μην ξεχνάτε; Ποια είναι η διαφορά. 0:16:34 Υπάρχουν μερικοί από σας που δεν έχουν παρέες; Αυτό που θα εξηγήσουμε για τις παρέες να μην το πείτε στην παρέα σας. Τα άτομα ψάχνουν τις παρέες για να βρουν τον εαυτό τους. Είσαστε με μια παρέα και σας λέει κάποιος τι κάνατε; Λέτε, τίποτα περάσαμε καλά. Αυτός είναι ο στόχος της παρέας. Όταν βγαίνετε με κάποιον για μια παρέα είναι για να βρεθείτε με κάποιον που σας μοιάζει για να μην κάνετε τίποτα και να το ευχαριστηθείτε. Αυτός είναι ο στόχος της παρέας. Ο στόχος της ομάδας είναι να βρείτε ανθρώπους που σας συμπληρώνουν για να κάνετε ένα έργο. Εδώ έχετε ένα ανθρώπινο πλαίσιο που είναι πιο δύσκολο. Στις παρέες οι δείκτες νοημοσύνης σχετίζονται. Το πιο ωραίο βέβαια είναι ότι ο καθένας μέσα στη παρέα θεωρεί ότι είναι ο πιο έξυπνος της παρέας, αλλά ξεχνάει ότι είναι ο καθένας. … Το ωραίο στις παρέες είναι ότι επιπλέον συμφωνείτε. Τα δικτατορικά καθεστώτα το πρώτο πράγμα που κάνουν όταν πιάνουν ένα νέο είναι να πιάσουν την παρέα του γιατί είναι του ίδιου τύπου, όπως επηρεάζουν αυτόν θα επηρεάσουν και την παρέα του. Εκτός αν αντιστέκονται. 0:32:24 Η έννοιες που έχουν αξίες είναι συχνά πολύπλοκες ως δομή και είναι απλές. Τι είναι μια εκκλησία; Αν σας πω περιγράψτε μου μια εκκλησία τότε θα αρχίσετε να δυσκολεύεστε … 0:43:57 Ο καθηγητής θέλει να είναι αποδεκτός, ο δάσκαλος δέχεται την αμφισβήτηση. Εδώ ακόμα κι ο Χριστός τη δέχτηκε, δηλαδή, έδειξε τα χέρια του στον Θωμά. Ο δάσκαλος γιατί δέχεται την αμφισβήτηση; Γιατί η αμφισβήτηση είναι η πρώτη μορφή διαλόγου. Η μίμηση είναι η πρώτη μορφή θαυμασμού. Ο κανονικός καθηγητής θέλει οι φοιτητές να είναι σαν αυτόν. … θέλει να απαντήσετε όπως θα απαντούσε αυτός. Ο δάσκαλος θέλει από σας απλώς να βρείτε μια λύση. Μπορεί να είναι μια διαφορετική, δεν μας πειράζει. Ο δάσκαλος θα σας πει να διασταυρώσετε αυτά που σας λέει, να μην τα πιστεύετε, να θεωρείτε ότι είναι λάθος. 0:46:20 Πρέπει να δώσεις χρόνο στον άλλον, να σε αμφισβητήσει, να πει δεν μπορεί να είναι σωστό αυτό που λες, να το βρει και αν το βρει προχωράει στο επόμενο. Αν σου πει, δάσκαλε δεν το κατάλαβα, του εξηγείς. Αλλά δεν του εξηγείς πριν. Οι καθηγητές σας εξηγούν πριν νιώσετε την δυσκολία, γιατί είναι ο τρόπος για να επιβληθούν πιο γρήγορα. 0:52:27 Δεν υπάρχει πλαίσιο εμπιστοσύνης μεταξύ δασκάλου και μαθητή διότι ο δάσκαλος δεν του κρύβει κάτι. Πάει ανάποδα. Ενώ εσείς λέτε, πρέπει να τον εμπιστεύεσαι τον δάσκαλο. Όχι, γιατί άμα το κάνετε αυτό όταν θα σας πει κάτι το οποίο είναι λανθασμένο θα συμφωνήσετε. 0:57:57 Για να αντισταθείς, θες αντοχή, θες κότσια, θες ανθεκτικότητα, είναι δύσκολο. Για να αντιδράσεις, σου λεν κάτι αντιδράς αμέσως. Η αντίσταση είναι μια έννοια που είναι πολύ σημαντική για τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι το άτομο που αντιστέκεται, και γιατί αντιστέκεται; Γιατί θυμάται. Αν θυμάστε τότε η νοημοσύνη σας έχει κομμάτια ανθρωπότητας. Το πιο χαρακτηριστικό κομμάτι της ανθρωπότητας που έχει η νοημοσύνη σας είναι η μνήμη, την οποία σιγά-σιγά θα την μετατρέψετε σε συλλογική μνήμη, δηλαδή δεν θα είσαστε πια μόνος, δεν θα έχετε ένα φαινόμενο σολιψισμού, θα έχετε ένα διαχρονικό σημείο. 1:10:13 Τη νοημοσύνη την έχετε ή δεν την έχετε. Η σκέψη είναι αυτό που σας διδάσκει ο δάσκαλος. Η σκέψη πάνω στην σκέψη είναι η συνείδηση. Ξέρεις ότι σκέφτεσαι. Οι υπολογιστές σκέφτονται αλλά δεν το ξέρουν. … Πολύ συχνά στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδος ποντάρουμε πολύ στην ταχύτητα, διευκολύνει τους γρήγορους μαθητές και βέβαια τους κόπανους που απαντάν από αντίδραση. Δεν βάζουνε δύσκολες ερωτήσεις. Άμα βάζαμε δύσκολες ερωτήσεις θα έπρεπε να περιμέναμε ένα τέταρτο μέχρι να έχουμε τη πρώτη απάντηση. … Η αποθέωση του μαθητή προέρχεται από την ταχύτητα της απάντησης. 1:16:13 Αυτό που έχει ξετινάξει το σύστημα της εκπαίδευσης είναι ότι πρέπει να βρούμε ψυχολογικά προβλήματα, να τον δικαιολογήσουμε, να του πούμε, ξέρεις, είσαι κόπανος αλλά δεν πειράζει θα τα καταφέρεις. Ενώ εγώ θεωρώ ότι δεν είναι κόπανος και του δίνω τη δυνατότητα να το σκεφτεί. … Άμα δεν τον σεβόμουνα θα του έλεγα, πήγαινε. … Πες μου γιατί η ερώτησή του («μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις πράξεις μία φορά αναγκαστικά ή όχι;» Εγώ τώρα ξέρω ότι δεν το έχεις βρει – με τους αριθμούς 1, 3, 4, 6 βρείτε το 24 χρησιμοποιώντας τις τέσσερεις μαθηματικές πράξεις) μου αποδεικνύει ότι δεν έχει βρει την απάντηση; Είναι πολύ κακό που έχουμε στην εκπαίδευση το να μην πειράξουμε τον μαθητή. Η διδασκαλία είναι να πειράζω. Άμα δεν πειράζω ο άλλος δεν εξελίσσεται. 1:18:48 Ο Πλάτωνας ήταν μαθητής του Σωκράτη. Ο Αριστοτέλης ήταν μαθητής του Πλάτωνα. Ο Αλέξανδρος ήταν μαθητής του Αριστοτέλη. Δεν με ενδιαφέρει γιατί οι άλλοι δεν έγιναν έτσι. Εμένα αυτό που με αγγίζει είναι ότι αυτή η τετράδα υπάρχει. Μ’ αγγίζει ο άνθρωπος, μ’ αγγίζει το σπάνιο. Δεν με ενδιαφέρει οι άλλοι αν δεν θέλουν να το κάνουν. Ας μη το κάνουν. 1:20:28 Μερικές φορές με ρωτάν οι εκπαιδευτικοί, πώς να αγγίξουμε τα παιδιά; Πρώτον, γιατί θέλετε να τα αγγίξετε; Αλλά και να θέλετε, αυτό που έχει σημασία είναι να σας αγγίξει αυτό. 1:22:16 Η νοημοσύνη φανταστείτε ότι είναι ένα ποτήρι. Μερικοί έχουν μεγάλο ποτήρι και μερικοί έχουν μικρό ποτήρι. Θα μου πείτε γιατί να πάμε στο σχολείο; Το σχολείο είναι αυτό που σας επιτρέπει να το γεμίσετε. Είναι μερικοί που έχουν σφηνάκι, αλλά είναι τίγκα. Και είναι μερικοί που έχουν ένα μεγάλο ποτήρι και είναι άδειο. Δεν χρησιμοποιήθηκαν. … Για τον Τολστόι το μεγαλύτερο ταλέντο είναι να χρησιμοποιείς το ταλέντο σου. Αλλά αυτό είναι μετά-ταλέντο. Τι εννοούμε μετα-ταλέντο; Αυτό που λέει ο Σωκράτης. Όταν ο Σωκράτης λέει, εγώ ξέρω ότι δεν ξέρω, λέμε, μας δουλεύει. Γιατί θεωρούμε ότι εφόσον ξέρει ότι δεν ξέρει τότε γιατί δεν ξέρει, ξέρει τουλάχιστον ότι δεν ξέρει. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι το πρώτο ξέρω δεν έχει σχέση με το δεύτερο. Το δεύτερο, εφόσον είναι δεύτερο δεν έχει πια το νόημα του πρώτου. Η σκέψη πάνω στη σκέψη είναι δύο φορές η λέξη σκέψη, αλλά όμως επειδή την έχω βάλει πάνω έχει γίνει συνείδηση, δεν είναι πια σκέψη, έχει αλλάξει. Δηλαδή η γνώση της άγνοιας δεν είναι μια γνώση, είναι μετα-γνώση, είναι πιο πάνω, είναι μία συνείδηση ότι δεν ξέρω. Το ότι συνειδητοποιώ ότι δεν ξέρω δεν σημαίνει ότι ξέρω κάτι, απλώς το συνειδητοποιώ. Αυτό που προσπαθούσα τώρα με τον μικρό είναι να συνειδητοποιήσει ότι κάτι δεν πάει καλά. Πριν μου έκανε σκέψη. Τώρα έχει μπει στη διαδικασία να κάνει σκέψη πάνω στη σκέψη. Γιατί αυτό που ρώτησα λέει στον Λυγερό ότι δεν το έχω βρει; Αν του έλεγα είναι σωστό ή όχι θα θεωρούσα ότι είναι απλός υπολογιστής. Δεν θα του έδινα την ανθρωπιά, δεν θα έμπαινα σε αυτή τη διαδικασία. Έχετε λοιπόν την εντύπωση, όταν λειτουργούμε κοινωνικά για να βοηθήσουμε κάποιον ότι στην πραγματικότητα δεν τον βοηθάμε να αναπτυχθεί, βοηθάμε τον εαυτό μας για να εκτονωθεί. Την ώρα που δεν το άφησα να πάει εσένα σε νευρίασα. … Όταν διαβάζετε τους διαλόγους του Σωκράτη τώρα, το μόνο που μπορείτε να πείτε για τον Σωκράτη είναι ότι είναι πρήχτης. Δηλαδή λες, έλεος! Από δω τον έχει, από κει τον έχει, … 1:28:23 Βλέπετε τη διαφορά μεταξύ ξεχνώ, δεν ξεχνώ και θυμάμαι; Το θυμάμαι είναι παθητικό, απλώς κρατάς. Το δεν ξεχνώ, αποφασίζεις να αντισταθείς. Μεγάλη διαφορά. 1:29:18 Εγώ αυτό που θέλω να καταλάβω είναι ότι εφόσον υπάρχει τοίχος μετά θα πρέπει να ψάξω για πόρτα. Όταν θα περάσω από την πόρτα, θα βρεθώ ακριβώς πίσω από τον τοίχο, θα είναι σαν να έχω διασχίσει τον τοίχο. Η νοημοσύνη είναι αυτό που εντοπίζει τον τοίχο. Η σκέψη είναι αυτό που σας λέει πώς να τον ξεπεράσετε. Οι δάσκαλοι στο σχολείο σας δίνουν μεθοδολογίες για να ξεπεράσετε τα όρια σας. Για να ξεπεράσετε τα όρια σας όμως δεν πρέπει να είσαστε ισορροπημένοι. Και αυτό που λέει ο Prigogine είναι ότι η δημιουργικότητα στα συστήματα τα πολύπλοκα γίνεται εκτός ισορροπίας. Όταν έχουμε την ισορροπία στα θερμοδυναμικά συστήματα έχουμε μία νέκρα. Όλα σταθεροποιούνται. … Στην εκπαίδευση δεν δίνουμε αρκετό βαθμό ελευθερίας στον μαθητή, γιαυτό πάμε γρήγορα να του δώσουμε τη λύση, και όταν δίνουμε γρήγορα τη λύση δεν καταλαβαίνει τη δυσκολία. 1:31:45 Ανοιχτά προβλήματα. Δηλαδή, όταν βλέπετε την εκφώνηση, φαίνεται απλό. Όταν βλέπετε τη λύση φαίνεται απλό. Αλλά δεν ξέρετε πώς να περάσετε από το ένα στο άλλο. Άρα έχετε ένα τετράγωνο που πρέπει να το κόψετε στα πέντε, όπως θέλετε και να τα ξανασυναρμολογήσετε τα πέντε για να φτιάξετε δύο τετράγωνα. Βλέπετε όμως ότι η εκφώνηση δεν σας βοηθάει να πείτε προς πια κατεύθυνση να πάω για να βρω. Και δυστυχώς δεν χρησιμοποιούμε πολλές ασκήσεις τέτοιου τύπου. Τώρα μιλάω στους εκπαιδευτικούς. Μετά από δυο-τρία μαθήματα έχετε μία κατάταξη. Δύσκολα ξεκολλάτε από αυτή τη κατάταξη. … θα δείτε όταν βαθμολογείτε έναν που έχει καλούς βαθμούς δεν κοιτάζετε την κόλλα με την ίδιο τρόπο, με αυτόν που έχει κακούς βαθμούς. … Την πρώτη φορά που έκανα ένα μάθημα μαθηματικών πληροφορικής σε μία τάξη, αυτοί είχαν μια κατάταξη μεταξύ τους, βάζω μια άσκηση και πετάγεται ένας και λέει, τέλειωσα. Εγώ δεν τους ξέρω, πηγαίνω και βλέπω ότι τέλειωσε. Μέσα στη τάξη τώρα, οι άλλοι, ε, όχι και τέλειωσε αυτός! Με την κατάταξη που είχε γίνει αυτός δεν μπορούσε να είχε τελειώσει πριν από τους άλλους. Εγώ κάνω ότι δεν ακούω. Βάζω άλλη άσκηση. Καμία σχέση με την πρώτη … τέλειωσα! Εκεί τα πήραν εντελώς οι άλλοι … το πρώτο πράγμα που λεν, είναι αυτοί γνωρίζονται δεν γίνεται, ξέρει ήδη τις ασκήσεις. Γιατί θεωρούν ότι πιθανότατα θα είναι ήδη γνωστός αυτός που θεωρούσαν ότι δεν είναι καλός και ποτέ δεν σκέφτηκαν ότι αυτός ήταν καλός σε τέτοια προβλήματα. Και όταν τους βάλαμε τέτοια προβλήματα, οι κανονικοί μαθητές που κάνουν δεκαπέντε φορές το ίδιο πράγμα χωρίς καμιά δυσκολία ενώ ο άλλος βαριέται. 1:44:32 Χάνουμε χρόνο, γιατί μόνο όταν χάνουμε χρόνο υπάρχει μια επένδυση στο έργο. Δίχως χάσιμο χρόνου δεν παράγουμε τίποτα … Οι συνάδελφοι μου λένε, δεν έχουμε χρόνο, δεν έχουμε τελειώσει την ύλη, τι πρέπει να κάνουμε; Εγώ τους λέω: εγώ είμαι εκτός ύλης, εγώ ασχολούμαι μόνο με ενέργεια, και το να χάνω χρόνο είναι ο μόνος τρόπος που δείχνω στον μαθητή ότι τον σέβομαι. Γιατί αυτός ο χρόνος που χάνει ο ένας είναι ο χρόνος που επενδύει ο άλλος. Κι εφόσον υπάρχει αυτό το χάσιμο χρόνου υπάρχει και μια εξέλιξη και δημιουργείται αυτή η σχέση. Βέβαια είναι μια σχέση που βασίζεται πάνω στη γνώση και δεν είναι θέμα εμπιστοσύνης. Η εμπιστοσύνη λειτουργεί πολύ μετά. Εμάς μας ενδιαφέρει στη ζωή για να γίνουμε άνθρωποι να υπάρχουν προβλήματα. Γιατί όταν δεν υπάρχουν τα προβλήματα δεν υπάρχουν και οι λύσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι μέσα από τις δυσκολίες μπορείτε να τις ξεπεράσετε. Ξεπερνάμε μόνο τις δυσκολίες όχι ευκολίες! Άρα όταν σας δίνει κάποιος δυσκολίες να λέτε, εντάξει, αλλά όταν το προσπαθήσετε να το κάνετε. Ευχαριστώ πολύ, νάστε καλά. Γενοκτονία είναι να σου αφανίζω τόσα πολλά στοιχεία που να μην μπορείς να αποδείξεις ότι είσαι εσύ. 1:50:44 Στη ζωή μας ενδιαφέρει, για να γίνουμε άνθρωποι να υπάρχουν προβλήματα, γιατί όταν δεν υπάρχουν τα προβλήματα δεν υπάρχουν και οι λύσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι μέσα από τις δυσκολίες μπορείτε να τις ξεπεράσετε. Ξεπερνάμε μόνο τις δυσκολίες, όχι τις ευκολίες. Άρα όταν σας δίνει κάποιος δυσκολίες να λέτε, εντάξει. | |||||
4/4/12
Ν.Λυγερός συνέντευξη. Ράδιο 1, 88.0 Fm, Ρόδος 27/03/2012
0:04:40 Η ελληνική είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ της Μεσογείου μετά την Ιταλία. … Το casus belli (εκ μέρους της Τουρκίας) αφορά μόνο τα χωρικά ύδατα, αυτό που ονομάζουν αυτοί την επέκταση από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Η ΑΟΖ δεν ασχολείται με τα χωρικά ύδατα. 0:05:43 Η κοινή γνώμη δεν έχει καμία σχέση με τη Λογική ούτε με την Ιστορία. 0:06:46 Μπαίνουμε σε ένα πλαίσιο που θεωρούμε ότι η ειρήνη είναι μία παύση, ενώ ο πόλεμος είναι το φυσιολογικό, μπορεί να φανεί λίγο επιθετικό αλλά … άμα κοιτάξετε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας και κοιτάξετε ποια χρονιά δεν υπάρχει πόλεμος στην ανθρωπότητα θα δείτε ότι δεν υπάρχει χρονιά … αυτή τη στιγμή, ας πούμε, έχουμε 40 συρράξεις … Εμείς μιλάμε μόνο για την ειρήνη, αλλά είναι πολύ τοπική αυτή η έννοια. 0:09:10 Άμα δεν έχεις κρίση, σου την δίνει ο άλλος. Άμα δεν έχεις το σκεπτικό για να κρίνεις τότε σου φέρνουν μία κρίση και δεν ξέρεις από πού σου ήρθε. 0:09:52 – Δημ.: Σε ένα κείμενο σας, «Το ηθικό των Ελλήνων» (http://www.lygeros.org/lygeros/8669-gr.html) όπου λέτε ότι τόσα χρόνια ζούμε όχι επειδή το επέλεξαν οι άλλοι, αλλά διότι η Ελλάδα δεν πεθαίνει. … Και λέτε ότι η ΑΟΖ είναι η μοναδική μας ευκαιρία να κάνουμε αυτή την υπέρβαση και να τους σώσουμε όλους μαζί. 0:10:16 – Θεωρώ ότι στην πραγματικότητα το πλαίσιο της κρίσης, εφόσον δίνει λιγότερες δυνατότητες, αναδεικνύει ποια είναι η δυνατότητα. Τα «χωρικά ύδατα», η «υφαλοκρηπίδα» και η ΑΟΖ ανήκουν στο ίδιο κείμενο, είναι στη σύμβαση του Montego Bay (Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982 στο Montego Bay). Στην πραγματικότητα πολλοί καθυστέρησαν την όλη διαδικασία της ΑΟΖ επειδή μπήκαν στα «χωρικά ύδατα», στα 12 ναυτικά μίλια, ειδικά οι στρατιωτικοί, και τους απομάκρυναν από τον στόχο οι πολιτικοί όταν βρέθηκε το θέμα του casus belli από την Τουρκία. Αυτό είναι το ένα. Το δεύτερο σκέλος που αφορά περισσότερο και το Υπουργείο Εξωτερικών … είναι ότι επικεντρώθηκαν πιο πολύ στην «υφαλοκρηπίδα». Ήταν θέμα τεχνογνωσίας. … Η ΑΟΖ έχει ήδη θεσπισθεί από 137 χώρες. Δεν μιλάω για κάτι το καινοτόμο. 0:12:50 Κοιτάξτε το παράδειγμα της Κύπρου. Είχαμε μία έκρηξη, γίνεται τον Αύγουστο, θεωρούμε ότι η οικονομία της Κύπρου θα πάει 10 χρόνια πίσω, έχουμε ακόμη και το κερασάκι που η Τουρκία προωθεί να μας δώσει και ρεύμα, δηλαδή λες, εντάξει τώρα έχουμε καταλήξει στο μηδέν. Και ξαφνικά βρίσκουμε φυσικό αέριο … Το αέριο που βρέθηκε εκεί πέρα αντιπροσωπεύει την κατανάλωση για 100 χρόνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα όταν μιλάμε για τα μεγέθη, μιλάμε όχι μόνο για ισοπεδώσετε εντελώς αυτό που ονομάζουμε χρέος γιατί τα μεγέθη είναι τεράστια. Δηλαδή οποιαδήποτε πολιτική και να εφαρμόσετε προς το παρόν, με όλα αυτά που μας προωθούν θα είναι πάντοτε ποσοστό του χρέους, ενώ η ΑΟΖ θα μετατρέψει το χρέος σε ποσοστό της ΑΟΖ. 0:24:20 – Δημ.: Μήπως τελικά η διαπραγμάτευση έχει στόχο και τον συμβιβασμό, όποιος κι αν είναι αυτός; – Όχι! Μερικές φορές πηγαίνουμε στην διαπραγμάτευση με στόχο το 150% και σταματάμε στο 100%. … Ποιά είναι η διαπραγμάτευση όταν παίζεται Προπό; …. Συνήθως έχουμε μια απλοϊκή προσέγγιση και θεωρούμε ότι ισχύει πάντοτε το πλαίσιο του συμβιβασμού. Οι διαπραγματεύσεις μπορεί να είναι και συνεργατικές. Εσείς έχετε μπει σε ένα πλαίσιο που είναι επιθετικό ο ένας προς τον άλλον. Αυτά τα ονομάζουμε «παίγνια μηδενικού αθροίσματος», ο ένας κερδίζει, ο άλλος χάνει. Έχουμε όμως και τα παίγνια μη μηδενικού αθροίσματος. Ας πούμε έχουμε και οι δύο μετοχές στη Τράπεζα δεν είναι ότι επειδή θα κερδίσετε εγώ θα χάσω, μπορούμε να κερδίσουμε και οι δύο. Άρα στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης μερικές φορές μπορούμε να πάμε και οι δύο με το 100% και οι δύο από 150%. … Όταν έχουμε μόνο δύο παίκτες ξέρουμε πολύ καλά πως λειτουργεί η ισορροπία, υπάρχουν πολλά θεωρήματα στα Μαθηματικά. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι από τρεις παίκτες και μετά. Όταν είναι αρκετοί οι παίκτες μετά μπαίνουμε στο πλαίσιο της θεωρίας του Νας, άμα είναι πάρα πολλοί οι παίκτες τότε μπαίνουμε στην θεωρία των αγορών. 0:27:55 Το ωραίο ποιο είναι; Για να μπείτε διαπραγματευτής πρέπει να σας επιλέξουν. Έχετε ήδη ένα πρόβλημα, πρέπει να πείσετε τους άλλους ότι ξέρετε να το διαπραγματευτείτε. … Το θέμα είναι ότι πολύ συχνά, στη Πολιτική, το πρώτο κομμάτι είναι ο τελικός στόχος! Δηλαδή θέλουν απλώς να πείσουν ότι εγώ μπορώ να το κάνω … ασχέτως αν μπορούν … 0:29:12 Όταν θα βγούμε από αυτή την αίθουσα δεν θα βγούμε από το τζάμι. Είναι μία διαπραγμάτευση με το τζάμι … άμα χρησιμοποιήσετε την πόρτα μπορείτε να βρεθείτε από την άλλη πλευρά του τζαμιού χωρίς κανένα πρόβλημα. Το θέμα είναι να βρούμε και τον τρίτο παίκτη που μπορεί να βοηθήσει στην διαπραγμάτευση. … Το τζάμι δεν θέλει να κουνηθεί, 100%, εγώ θέλω να κουνηθώ και θέλω να πάω από την άλλη πλευρά, 100%, εσείς θα μου λέγατε σε αυτή την σύγκρουση σίγουρα ο ένας από τους δύο θα χάσει, κι εγώ σας λέω ότι μπορώ να βρεθώ από την άλλη πλευρά του τζαμιού αρκεί να υπάρχει πόρτα. Και οι δύο θα κάνουν 100% θα είναι και ένας συμβιβασμός. 0:32:35 Μια μεσαιωνική γαλλική έκφραση λέει, «ο θάνατος είναι δύσκολος για όλους, αλλά στο τέλος τα καταφέρνουμε». | |||||
148. 15/5/15
146. 7/3/15
130. 1/4/14
129. 1/4/14
123. 25/9/13
