ΠΕΡΙ ΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ ΤΙΝΩΝ ΑΛΛΩΝ - AFTER ALOSIN ALLOFRON ΕΝΝΙΟΤΕ ΚΑΙ ΑΦΡΩΝ

        Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου Βιβλία και «Λόγοι»

24/5/13

«Ο Έρωτας είναι καλύτερος δάσκαλος από το Καθήκον»

 

Jose Vilson, 10 Μαρτίου 2011

Το δασκαλίκι δεν είναι επάγγελμα για υπερόπτες. Το να εργάζεσαι άμεσα με μαθητές χρειάζεται μεγάλη ταπείνωση, ώστε να μπορείς να αναδεικνύεις μικρά ασήμαντα γεγονότα και να υποβαθμίζεις δυσάρεστα, οδυνηρά περιστατικά, των οποίων γινόμαστε μάρτυρες κάθε μέρα. Ένα παιδί, του οποίου η μητέρα είναι στο Νοσοκομείο από υπερκόπωση, δεν μπορεί να είναι ενεργά παρόν στη Τάξη και είναι χαμένο στη δίνη του προβλήματος του μέχρι το μεσημέρι; Είναι αναμενόμενο. Καταφέραμε να προσέξει στο Μάθημα, βοηθώντας το να ξεπεράσει τα προβλήματα του, με όσο γίνεται λιγότερη διάσπαση; Φτιάχτηκε η μέρα μας. Ένα παιδί έρχεται «βαρεμένο», βρίζοντας τους πάντες και σχεδόν δεν αφήνει τον δάσκαλο να κάνει τη δουλειά του με τα ξεσπάσματα του; Υπάρχει πάντα η επόμενη ώρα. Σου έφερε εργασία ενώ εσύ νόμιζες ότι δεν σε πρόσεχε καθόλου; Ευχαριστώ πολύ.

Αυτά τα συνήθη περιστατικά, όπου μαθαίνουμε να ξεπερνάμε προσωπικές και επαγγελματικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με τους μαθητές μας και βρίσκουμε την ανθρωπιά μέσα τους, είναι που οικοδομούν ή αποδομούν τη σταδιοδρομία μας στο δασκαλίκι. Μπορεί να συνεχίζουμε τη δουλειά μας παίρνοντας τον μισθό μας, να μαθαίνουμε την τελευταία έκδοση της αργκό που μιλάνε οι μαθητές μας, μπορεί να παίζουμε με συσκευές τελευταίας τεχνολογίας μέχρι να κυκλοφορήσει το επόμενο μοντέλο σε τρεις μήνες, αλλά αν δεν δούμε την ανθρωπιά στην εργασία μας δεν νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε πραγματικά αποτελεσματικοί. Οφείλουμε να προσεγγίσουμε τη δουλειά μας με αγάπη για τους ανθρώπους για τους οποίους εργαζόμαστε· αυτό θα υποσκελίσει τις όποιες ανοησίες (χωρίς νόημα υποχρεώσεις) της δουλειάς μας.

Ακόμη και στη θέση που κατέχω, έχω τη πεποίθηση ότι δεν το κάνω αυτό για τη προβολή μου και την δόξα· αν μη τι άλλο, γίνομαι ταπεινότερος όντας το νεότερο μέλος του προσωπικού, βοηθώντας τους μεγαλύτερους, να αποκτήσουν πιο σύγχρονες γνώσεις στην παιδαγωγική. Δράττομαι της ευκαιρίας, να βλέπω περισσότερα παιδιά πιο συχνά και να κατανοώ πολύ καλύτερα το πως αυτά μαθαίνουν από πρώτο χέρι, και συχνά πιάνω τον εαυτό μου να θέλει να βοηθήσει σε κάθε Τάξη όπου μπαίνω. Ωστόσο το πάθος μου πηγάζει από τους μαθητές που διδάσκω άμεσα κάθε πρωί και τον αγώνα ενάντια στις αρνητικές περιστάσεις της ζωής τους. Ζω μαζί τους μέσα από αυτή τη διαδικασία μάθησης και αυτή την εμπειρία, ακόμα κι αν δεν το βλέπουν άμεσα.

Ο Έρωτας είναι καλύτερος δάσκαλος από το καθήκον [Άλμπερτ Αϊνστάιν]. [Αυτός που διδάσκει από αγάπη, από πάθος, από έρωτα, είναι καλύτερος δάσκαλος από αυτόν που διδάσκει από καθήκον.] Και δεν χρειάζεται να είσαι μεγαλοφυΐα για να το καταλάβεις.

Ο Jose (Χοσέ), ο οποίος αναρωτιέται, με τι είστε παθιασμένοι ...

Πηγή (στα Αγγλικά): http://thejosevilson.com

Μετάφραση με τη βοήθεια της Σοφίας Λαζάρου

 

 


Ο Ντοστογιέφσκι είχε πει «η ομορφιά θα μας σώσει». Η ομορφιά κύριο χαρακτηριστικό έχει ότι υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να διεγείρει τον πόθο, το πάθος, τον έρωτα. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν «κολλημένοι» με την ομορφιά γι’ αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό της. Γιατί ήσαν «κολλημένοι» με τον έρωτα. Κι αυτό τους εξασφάλιζε την διατήρηση της παιδικότητας, της δημιουργικότητας, μέχρι τα βαθειά τους γεράματα.
Ο τύπος, ο Jose, είναι κάτι σαν σχολικός σύμβουλος, αλλά μπαίνει και στη Τάξη … Έχει πάθος με το δασκαλίκι, με την σχέση με τα παιδιά. Δεν είναι σαν τους περισσότερους δικούς μας που το μόνο τους κίνητρο είναι να «την κάνουν» από τον «μπελά» της Τάξης. Είναι «ελιά», «αμπέλι» … κι όχι «αγκαθιά» (Παραβολή του Ιωάθαμ). Και μόνο που κατάλαβε ότι το βασικό πρόβλημα είναι η έπαρση λέει πολλά για την ποιότητα του, για το βάθος του. Αναφερόμενος στις απόψεις του Βιττγκεστάιν γράφει ο Μονκ στο βιβλίο του «Λούντβιχ Βιττγκενστάιν: Το Χρέος της Μεγαλοφυΐας»: «Το πρόβλημα του να γράφεις καλή φιλοσοφία και του να σκέφτεσαι σωστά γύρω από τα φιλοσοφικά προβλήματα έχει περισσότερο να κάνει με τη βούληση παρά με τη διάνοια –τη βούληση ν’ αντισταθείς στον πειρασμό της παρανόησης, τη βούληση ν’ αντισταθείς στην επιφανειακότητα. Αυτό που εμποδίζει τη γνήσια κατανόηση είναι συχνά, όχι η απουσία ευφυΐας, αλλά η παρουσία της έπαρσής μας. Γι' αυτό: “Πρέπει να γκρεμίσεις το οικοδόμημα της έπαρσής σου. Κι αυτό απαιτεί φοβερή δουλειά”. Η διερεύνηση του εαυτού σου, που απαιτείται για την κατεδάφιση της έπαρσής σου, είναι αναγκαία, όχι μόνο για να γίνεις αξιοπρεπής άνθρωπος, αλλά και για να γράψεις αξιοπρεπή φιλοσοφία. “Αν κάποιος είναι απρόθυμος να κατεβεί στο βάθος του εαυτού του, επειδή είναι πολύ οδυνηρό, τα όσα γράφει θα είναι επιφανειακά”. Το να ψεύδεσαι στον εαυτό σου για τον εαυτό σου, το να εξαπατάς τον εαυτό σου, ως προς την υποκρισία της βουλητικής σου κατάστασης έχει βλαβερές επιπτώσεις στο [προσωπικό σου] ύφος. Διότι έτσι δεν θα είσαι σε θέση να δεις τι είναι γνήσιο και τί ψεύτικο στο ύφος [σου]. Αν παίζω θέατρο στον εαυτό μου, τότε αυτό θα εκφράζει και το ύφος μου. Και τότε αυτό το ύφος είναι ψεύτικο δεν μπορεί να είναι το δικό μου ύφος. Αν δεν θες να μάθεις ποιος είσαι, αυτά που γράφεις θα είναι ένα είδος απάτης» (Ray Monk, ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΦΥΪΑΣ, εκδόσεις SCRIPTA, Γ’ έκδοση, Αθήνα 2002, σ. 371).

 


Όταν η ανθρώπινη ύπαρξη είναι εγκλωβισμένη στη δομή του καθήκοντος καταστρέφεται. Εφ' όσον είσαι υποχρεωμένος να κάνεις κάτι επειδή είναι καθήκον σου, δεν μπορείς να το αγαπάς. Όταν υπάρχει αγάπη δεν υπάρχει καθήκον και υποχρέωση.
Απόσπασμα από κείμενο του Κρισναμούρτι για την αγάπη: http://www.katinkahesselink.net


 

Αποσπάσματα από συνέντευξη του Σέυμουρ Παπέρτ στον Θανάση Λάλα στο ΒΗΜΑ

Ο Σέυμουρ Παπέρτ (αγγλ.: Seymour Papert) γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1928 στην Πρετόρια της Νοτίου Αφρικής. Είναι μαθηματικός, επιστήμονας της Πληροφορικής και της εκπαίδευσης και μέλος του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. Είναι ένας από τους πρωτοπόρους της Τεχνητής Νοημοσύνης. Επινόησε τη γλώσσα προγραμματισμού Logo. Ο Παπέρτ διεξάγει έρευνα σε θεωρίες μάθησης και είναι γνωστός για την εστίασή του στην επίδραση των νέων τεχνολογιών γενικά στη μάθηση και ειδικότερα στα σχολεία ως οργανισμούς μάθησης. Έχει επηρεάσει σημαντικά τον τομέα της εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Ο Παπέρτ ανέπτυξε την κατασκευαστική θεωρία μάθησης (constructionism) που βασίζεται στη δουλειά του Ζαν Πιαζέ (Jean Piaget). Ο Παπέρτ εργάστηκε με τον Πιαζέ στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης από το 1958 μέχρι το 1963 και θεωρείται ευρέως ως ένας από τους πιο έξυπνους και επιτυχημένους μαθητές του. Ο Πιαζέ είπε κάποτε ότι κανείς δεν κατανοεί καλύτερα τις ιδέες του από τον Παπέρτ. Ο Παπέρτ πρότεινε διαφορετικούς τρόπους εκπαίδευσης των μαθητών στα σχολεία που βασίζονται στις συγκεκριμένες θεωρίες μάθησης.

Πηγή: http://el.wikipedia.org

 
Εσείς γιατί επιλέξατε να
    κάνετε αυτό που κάνετε
    και όχι κάτι άλλο;

Από έρωτα... Ο έρωτας είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιλέξουμε το τι θα κάνουμε τελικά στη ζωή μας. Δεν εννοώ όμως τον προσωπικό έρωτα, εννοώ αυτόν που κάνει τη δημιουργικότητα ενός ανθρώπου να φθάνει στην υψηλότερη μορφή της. Όλοι όταν τους συμβαίνει αυτό ξέρουν ότι είναι το σημαντικότερο πράγμα που θα μπορούσε να τους συμβεί, αλλά δεν έχουν τον τρόπο να το εξηγήσουν. Μια που είμαστε στην Ελλάδα, ας υποθέσουμε ότι «ο έρωτας είναι η φωτιά που μας κάνουν δώρο οι θεοί». Ο Αϊνστάιν σε μια συζήτηση γύρω από την εκπαίδευση είχε πει κάποτε ότι «ο έρωτας είναι καλύτερος δάσκαλος από το καθήκον» και ότι «όλα τα πράγματα πρέπει να τα ερωτευόμαστε».

Όταν σκέφτομαι καμιά φορά ποιος είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης, λέω ότι θα έπρεπε να είναι το να δίνει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να γνωρίσουν πράγματα τα οποία θα μπορούσαν να ερωτευτούν, να τους εξοικειώνει με ενδιαφέροντα που θα μπορούσαν να γεμίσουν τη ζωή τους.


Τι φοβάται περισσότερο η εκάστοτε εξουσία;

Τον έρωτα... Τον έρωτα με την ευρύτερη έννοια... Ο έρωτας δημιουργεί οράματα. Ο έρωτας βοηθάει τους ανθρώπους να υπερβούν τους φόβους τους... Και άνθρωποι που δεν φοβούνται είναι επικίνδυνοι για την οποιαδήποτε εξουσία. Ο φόβος είναι το γενικό όπλο καταστολής των μαζών από την εκάστοτε εξουσία, όποιου χρώματος κι αν είναι αυτή.

Το σχολείο είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στο να χάνουμε τη δύναμη με την οποία γεννιόμαστε. Αυτός άλλωστε είναι ο κυρίαρχος λόγος ύπαρξης του σχολείου και ο μοναδικός του στόχος. Θέλει να κάνει τους ανθρώπους να χάσουν την παιδικότητά τους, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο αυθορμητισμός, η ανεξαρτησία και η δυνατότητα της επιλογής με κριτήρια προσωπικά και όχι ψευτοκοινωνικά. Ένας άλλος παράγοντας που μας κάνει να χάσουμε την παιδική μας δύναμη είναι οι γονείς, μερικοί από τους οποίους πάνε, αυτό που έμαθαν οι ίδιοι στο σχολείο τους, να το περάσουν και στα παιδιά τους. Συνήθως οι γονείς είναι οι προπαγανδιστές του συστήματος μέσα στο σπίτι... Αν οι γονείς παίζουν αυτόν τον ρόλο μέσα στο σπίτι, το παιδί δεν έχει σωτηρία. Φεύγει από το σχολείο εκεί όπου το σύστημα είναι κυρίαρχο και γυρίζει στο σπίτι όπου οι γονείς έχουν φορέσει τη σκέψη του συστήματος... Αυτός είναι ο λόγος που τώρα τελευταία προσπαθώ να γράφω βιβλία τόσο για γονείς όσο και για δασκάλους επειδή υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία οφείλουν να καταλάβουν. Πρέπει να μπουν στη λογική του παραδείγματος που σας ανέφερα πριν με τους χορευτές: «Η μάθηση θέλει δύο». Σήμερα οι περισσότεροι ενήλικοι δεν μαθαίνουν από τα παιδιά τους.

Οι αληθινά δημιουργικοί άνθρωποι είτε μιλάμε για επιστήμονες είτε για καλλιτέχνες ή ακόμη και για επιχειρηματίες... γενικά, για δημιουργικούς ανθρώπους θα δείτε ότι η συμπεριφορά τους θυμίζει περισσότερο παιδιά παρά ενηλίκους.

Το να είναι κανείς επαναστάτης είναι ένας τρόπος για να συνεχίσει να είναι δημιουργικός. Η κοινωνία βλέπει την επανάσταση κυρίως από τη σκοπιά της πολιτικής. Εδώ όμως δεν μιλάμε για αυτό, νομίζω ότι αναφερόμαστε σε επαναστάσεις που έχουν να κάνουν με καινούργιες ιδέες, ιδέες άλλες από αυτές που έχει ο πολύς κόσμος και που σκοπό έχουν να οδηγήσουν σε ένα άνοιγμα. Αντίθετα, οι πολιτικές επαναστάσεις συνήθως έχουν άσχημη κατάληξη. Όταν από την επανάσταση χαθεί η έννοια της ευθύνης, τότε μετατρέπεται σε εξουσία.

Όλοι οι δάσκαλοι που τους θυμάμαι ως καλούς είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δεν κόλλαγαν με το σύστημα. Ξέρουν, δηλαδή, ότι το σύστημα δεν είναι καλό και κάνουν ό,τι μπορούν για να μην το σιγοντάρουν.

Οι ανάγκες της κοινωνίας σήμερα έχουν αλλάξει πολύ και τα εκπαιδευτικά συστήματα θυμίζουν δεινόσαυρους που υπάρχουν μόνο για να υπηρετούν τις δικές τους ανάγκες και κανενός άλλου.

Οι άνθρωποι δεν θα πάψουν ποτέ να μαθαίνουν... Και τα περισσότερα πράγματα τα μαθαίνουν ερήμην του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος, έξω δηλαδή από τη λογική με την οποία αυτό λειτουργεί. Σήμερα υπάρχουν καινούργια κανάλια μέσα από τα οποία μπορούν να προσεγγίζουν τη γνώση. Μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία, μέσω του Internet... Ίσως το πιο σημαντικό φαινόμενο που χαρακτηρίζει σήμερα την εκπαίδευση είναι η πρόσβαση που μπορούν να έχουν ακόμη και τα μικρά παιδιά σε άπειρες πηγές γνώσης, φαινόμενο που τα κάνει πολύ πιο ανεξάρτητα από όσο μπορούσαν να είναι στο παρελθόν. Γιατί πάντα τα παιδιά έβρισκαν τρόπους να μαθαίνουν πράγματα ανεξάρτητα από το σχολείο, απλώς σήμερα αυτό έχει πάρει μεγαλύτερη έκταση. Νομίζω ότι με αυτόν τον τρόπο αλλάζει πλέον ριζικά όλη η προοπτική της εκπαίδευσης σε τέτοιο βαθμό που σε 10 ή 20 χρόνια από τώρα το πιο πιθανόν είναι το υπάρχον σχολικό σύστημα να έχει καταρρεύσει εντελώς. Είναι φυσικό να συμβεί κάτι τέτοιο όταν τα παιδιά ολοένα και περισσότερο αποκτούν γνώσεις ανεξάρτητα από το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα. Οι εμπειρίες τους έξω από το σχολείο είναι τόσο σημαντικές που θα τους είναι πλέον πολύ δύσκολο να αντέξουν αυτό που τους προσφέρεται μέσα από το σχολείο.

Όλα τα συστήματα στην ουσία είναι κουτά... (γέλια) Εμείς νομίζουμε ότι τα συστήματα είναι έξυπνα. Πολύ σπάνια όμως μπορούν τα ίδια τα συστήματα να δουν αυτό που συμβαίνει κάτω από τη μύτη τους. Ένα σύστημα, από τη στιγμή που μπαίνει στη λογική της συντήρησης, από τη στιγμή που εναντιώνεται στο άνοιγμα του μυαλού και στην ιδέα της αλλαγής, αρέσκεται να πιστεύει στην ίδια του την προπαγάνδα, στις ιστορίες που ουσιαστικά μόνο του δημιουργεί. Οπότε πώς να λειτουργήσει το μυαλό του εφόσον ουσιαστικά το κρατάει κλειστό;

Σήμερα μία από τις βασικές λειτουργίες του σχολείου είναι να διδάσκει στους μαθητές να είναι υπάκουοι παρά δημιουργικοί. Το εκπαιδευτικό σύστημα όμως θα έπρεπε να προσπαθεί να προετοιμάσει τους ανθρώπους έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν το απροσδόκητο, να ξέρουν ότι στην επόμενη γωνία της ζωής τους το πιο πιθανόν να συμβεί είναι να συναντηθούν με αυτό που δεν είχαν προβλέψει. Ο μεγαλύτερος στόχος σε έναν κόσμο που αλλάζει αστραπιαία θα έπρεπε να είναι η προετοιμασία των παιδιών στην αλλαγή, ώστε να θεωρούν δεδομένο ότι τα πράγματα μπορεί και να εξελιχθούν διαφορετικά από ό,τι είχαν προβλέψει και να είναι σε θέση να λειτουργούν αναλόγως. Δυστυχώς το σχολείο σήμερα προσπαθεί να μας βάλει σε έναν τρόπο σκέψης που έχει να κάνει με το πώς πρέπει να αντιδράμε σε συγκεκριμένες προβλεπόμενες καταστάσεις... Σου βάζουν, ας πούμε, κάποια τεστ για να ελέγξουν αν έχεις μάθει τι πρέπει να κάνεις σε συγκεκριμένες καταστάσεις που σου έχουν υποδείξει. Το σημαντικό όμως δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι να μπορείς να λειτουργήσεις κάτω από συνθήκες για τις οποίες κανένας δεν σε έχει προετοιμάσει.

Μια ισχυρή γραφειοκρατία μπορεί να έχει όλες τις πληροφορίες, αλλά λόγω έλλειψης ευελιξίας και καθαρής σκέψης να μην μπορεί να αντιδράσει και να καθορίσει τα γεγονότα. Η πληροφορία από μόνη της δεν έχει καμία δύναμη. Εξαρτάται, από το πώς μπορείς εσύ να την αξιοποιήσεις. Και ειδικά όταν μιλάμε για παιδιά, εκείνο που έχει σημασία δεν είναι να τα φορτώνεις με ένα κάρο πληροφορίες αλλά να τα ενθαρρύνεις προς την κατεύθυνση της δράσης, να τους δίνεις τόσες πληροφορίες όσες τους χρειάζονται για να δημιουργούν πράγματα από μόνα τους.

Χρησιμοποιώντας σήμερα την ψηφιακή τεχνολογία μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα με προγράμματα πολύ πιο δύσκολα και περίπλοκα. Εγώ αυτό που προσπάθησα να κάνω με τα παιδιά είναι να τους προσφέρω την τεχνολογία ως υλικό με το οποίο στη συνέχεια θα μπορούσαν να χτίσουν, να φτιάξουν πράγματα μόνα τους. Τα παιδιά έτσι μαθαίνουν σιγά σιγά να τα βγάζουν πέρα με όλο και πιο δύσκολα προγράμματα, το μυαλό τους μαθαίνει να κατεβάζει ιδέες και αποκτούν εμπειρία η οποία αργότερα θα τους φανεί πολύ χρήσιμη. Θα σας πω κάτι πολύ απλό για να μπορέσετε να καταλάβετε ποιο είναι το ζητούμενο για μένα. Πάρτε για παράδειγμα τα video-games. Παρ' όλο που όλα σχεδόν τα παιδιά ξέρουν να τα παίζουν, είναι πολύ λίγα αυτά που μπορούν να δημιουργήσουν μόνα τους ένα παιχνίδι. Ωστόσο, φτιάχνοντας μόνα τους το παιχνίδι που θα βάλουν μετά στο κομπιούτερ για να παίξουν, μαθαίνουν πολύ περισσότερα από ό,τι αν τους είχε δοθεί έτοιμο. Εκτός αυτού, αποκτούν έτσι την ψυχολογία ανθρώπων που όχι μόνο καταναλώνουν αλλά κυρίως παράγουν και απέναντι σε αυτά που καταναλώνουν αποκτούν μια κριτική στάση.

Ο καλός δάσκαλος δεν λειτουργεί καν ως δάσκαλος αλλά ως ένας άνθρωπος ο οποίος εξακολουθεί να μαθαίνει μαζί με τους μαθητές του. Αν μεγάλοι και μικροί, δάσκαλοι και παιδιά, μάθαιναν ο ένας από τον άλλον, η κατάσταση στα σχολεία θα ήταν ιδανική. Προσέξτε, αν θέλεις να γίνεις καλός ξυλουργός, θα ψάξεις να βρεις κάποιον ο οποίος είναι καλός στο είδος του και θα πας να δουλέψεις μαζί του. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθεις σωστά την τέχνη και θα γίνεις και εσύ καλός ξυλουργός. Τα παιδιά θέλουν να γίνουν καλοί μαθητές, έτσι δεν είναι; Αυτό είναι το ζητούμενο. Καλός μαθητής είναι αυτός που είναι καλός στο να μαθαίνει... Αν λοιπόν βάλεις ένα παιδί κοντά σε έναν άνθρωπο ο οποίος ξέρει να μαθαίνει, θα μάθει και το παιδί να μαθαίνει. Οι δάσκαλοι που συναντά κανείς στα σχολεία συνήθως δεν δίνουν την εντύπωση ότι εξακολουθούν να μαθαίνουν. Η νοοτροπία που επικρατεί είναι ότι ο δάσκαλος είναι ένας άνθρωπος ο οποίος ό,τι είχε να μάθει το έμαθε εδώ και πολύ καιρό και βρίσκεται τώρα εδώ για να μας πει αυτά που έμαθε κάποτε. Η μάθηση, όπως και ο χορός, είναι υπόθεση για δύο, είναι μια εμπειρία η οποία βασίζεται στην αμοιβαιότητα.

Για ανεξήγητους λόγους ό,τι είναι εύκολο είναι συγχρόνως και βαρετό. Κανένας δημιουργικός άνθρωπος δεν θέλει να ασχολείται με βαρετά πράγματα. Θα σας πω άλλο ένα παράδοξο που έχω εντοπίσει στην εκπαίδευση και ειδικά στην Αμερική. Ακούς τελευταία να μιλούν όλοι για το πόσο τα κομπιούτερ έχουν κάνει πιο εύκολο το μάθημα των μαθηματικών. Αν όμως ρωτήσεις τα παιδιά, δεν θα σου πουν ότι τα μαθηματικά πριν ήταν δύσκολα αλλά βαρετά και ότι πολύ απλά δεν τους άρεσαν. Στα παιδιά, είπαμε, αρέσουν τα δύσκολα πράγματα. Και επειδή οι σχεδιαστές των video-games το γνωρίζουν καλά αυτό, προσπαθούν να κατασκευάζουν παιχνίδια τα οποία είναι δύσκολα. Τα video-games με τη μεγαλύτερη δυσκολία είναι αυτά που συνήθως έχουν και τις μεγαλύτερες πωλήσεις.

Όσοι νομίζουν ότι ο μόνος σκοπός στη ζωή ενός ανθρώπου είναι η ευτυχία γελιούνται. Ειδικά αυτοί που κυνηγούν την προσωπική ευτυχία αγνοώντας τι θα πει απογοήτευση ή πόνος. Η ευτυχία, όπως και η ευκολία, μας κάνει να βαριόμαστε• από τη δυσκολία και τη δυστυχία μαθαίνουμε περισσότερα πράγματα... Θα έλεγα όσο τραγικό κι αν ακουστεί ότι στη δυστυχία το διασκεδάζουμε περισσότερο το πράγμα και σε τελική ανάλυση ολοκληρωνόμαστε περισσότερο και ως άνθρωποι μέσα από τη μάχη για να την αντιπαρέλθουμε. Άρα τη στιγμή που μάχεσαι μπορείς να λες ότι αυτό είναι ένα είδος ευτυχίας... Δεν ξέρω... ειλικρινά δύσκολη ερώτηση και ακόμη δυσκολότερη η απάντηση. Θα θεωρούσα ιδιαίτερα δυστυχισμένο έναν άνθρωπο ο οποίος δεν έχει έρθει σε επαφή με τον πόνο και αγνοεί την ύπαρξή του ή από πού προέρχεται.


Τον Πιάζε για ποιον λόγο τον θαυμάζετε;

Επειδή κατάλαβε πόσο σοβαροί πρέπει να είμαστε στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το μυαλό ενός παιδιού. Είναι ίσως ο μόνος άνθρωπος που είχε συνειδητοποιήσει ότι στη δυνατότητα αντίληψης του κόσμου από ένα παιδί και από έναν ιδιοφυή ενήλικο ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία διαφορά. Είτε μιλάμε για μικρά παιδιά είτε για τους ανθρώπους που έγραψαν την ιστορία των μαθηματικών, και στις δύο περιπτώσεις ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος είναι ο ίδιος. Χρειάζεται μεγάλη ευαισθησία για να κατανοήσεις πράγματα τόσο βαθιά και τόσο απλά από την άλλη. Υπήρξαν πολλοί ψυχολόγοι που προσπάθησαν να μας πείσουν ότι ήταν συνεχιστές της θεωρίας του Πιαζέ, αλλά στην πράξη αντιμετώπιζαν τα παιδιά ως ικανά να μαθαίνουν μόνο τα πολύ απλά πράγματα.


Ολοκληρη η Συνέντευξη: http://www.tovima.gr


 


«Ερώ άρα υπάρχω» Τα δάκτυλα του χεριού αν έχουν αυτοσυνειδησία μόνο για την περιοχή γύρω από τα νύχια, σκέφτονται το ένα για το άλλο, «Τι με νοιάζει εμένα τι κάνει το διπλανό μου δάκτυλο; Εγώ να είμαι καλά, ας πάει να πνιγεί αυτό!» Αν, όμως, βαθαίνει η αυτοσυνειδησία τους και δουν, και αισθανθούν, και βιώσουν εμπειρικά, ότι παρακάτω, στον καρπό ενώνονται και άρα ανήκουν στον ίδιο οργανισμό, τότε ενδιαφέρονται το ένα για την «καλοπέραση» του άλλου όχι από έναν ιδεολογικό αλτρουισμό, όχι τηρούν κάποιους ηθικούς κανόνες «savoir vivre», καλής συμπεριφοράς, αλλά επειδή ο «αλτρουισμός» πλέον τους είναι φυσική ανάγκη. Το στόμα που προσέχει τι τρώει δεν φέρεται αλτρουιστικά προς το στομάχι. Φροντίζει να μην βγάλει άφθες. Αγαπάει το στομάχι «σαν εαυτό του» κι όχι «σαν τον εαυτό του». Αγαπάει το στομάχι επειδή το νιώθει ότι είναι εαυτός του. Αγαπάει τον «πλησίον ως εαυτόν» όχι υπακούοντας σε κάποια ιδεολογία ή ηθική και διδασκόμενος από την φιλαυτία του, αλλά υπερβαίνοντας την φιλαυτία του, διευρύνοντας την αυτοσυνειδησία του δεχόμενος με το «αυτομίσος», με την μετάνοια, να νεκρωθεί ο επιφανειακός «εαυτούλης», ώστε να δει, να βιώσει εμπειρικά την πανανθρώπινη οργανική ενότητα του Όλου Άδαμ, ώστε να αγαπά τον πλησίον σαν να είναι ο εαυτός του.
«Ερώ άρα ειμί» «Η ομορφιά θα μας σώσει». Η ομορφιά που διεγείρει τον πόθο, το πάθος, τον έρωτα. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήσαν «κολλημένοι» με την ομορφιά γιατί ήσαν «κολλημένοι» με τον έρωτα. Κι αυτό τους εξασφάλιζε τη διατήρηση της παιδικότητας, της δημιουργικότητας, μέχρι τα βαθειά τους γεράματα. Τους επέτρεπε να είναι «αεί παίδες»! Αυτό τους έδωσε τη δυνατότητα να δημιουργήσουν τον πιο ανθρώπινο πολιτισμό, έναν πανανθρώπινο πολιτισμό που για κινητήρια δύναμη είχε τον Έρωτα. Αυτό μυρίστηκε ο Νίτσε (1844-1900) και είπε:

«Ο κόσμος μπορεί να είναι όσο θέλει σκοτεινός, όμως αρκεί να παρεμβάλουμε ένα κομμάτι ελληνικής ζωής για να φωτιστή αμέσως άπλετα». Από τα νεανικά του χρόνια ακόμη, στο πρώτο του βιβλίο, Η γέννηση της Τραγωδίας (1872), έγραψε για τους Έλληνες: «Αποδεδειγμένα, σε κάθε περίοδο της εξέλιξής του ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός προσπάθησε να απελευθερωθεί από τους Έλληνες. Η προσπάθεια αυτή είναι διαποτισμένη με βαθύτατη δυσαρέσκεια, διότι οτιδήποτε κι αν δημιουργούσε, φαινομενικά πρωτότυπο και άξιο θαυμασμού, έχανε χρώμα και ζωή στη σύγκρισή του με το ελληνικό μοντέλο, συρρικνωνότανε, κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα. Έτσι ξανά και ξανά μια οργή ποτισμένη με μίσος ξεσπάει εναντίον των Ελλήνων, εναντίον αυτού του μικρού και αλαζονικού έθνους, που είχε το νεύρο να ονομάσει βαρβαρικό ότι δεν είχε δημιουργηθεί στο έδαφός του. Ποιοί είναι αυτοί οι άνθρωποι, αναρωτιέται κανείς, που, παρ' όλο που έχουν μόνο εφήμερη ιστορική αίγλη, κωμικά περιορισμένους θεσμούς, αμφίβολη ηθική και χαρακτηρίζονται από ειδεχθή ελαττώματα, έχουν την αξίωση να διαθέτουν εκείνη την αξιοπρέπεια και την εξέχουσα θέση που διακρίνει τη μεγαλοφυΐα από τις μάζες; Κανένας από τους επανεμφανιζόμενους εχθρούς τους δεν είχε την τύχη να ανακαλύψει το κώνειο, με το οποίο θα μπορούσαμε μια για πάντα να απαλλαγούμε απ' αυτούς. Όλα τα δηλητήρια του φθόνου, της ύβρεως, του μίσους έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους. Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες. Οι Έλληνες κρατούν στα χέρια τους, σαν ηνίοχοι, τα χαλινάρια της δικής μας και κάθε άλλης κουλτούρας, αλλά σχεδόν πάντα τα άρματα και τα άλογα είναι πολύ χαμηλής ποιότητας σε σχέση με τους ηνίοχους, οι οποίοι παίζοντας οδηγούν το άρμα στην άβυσσο, την όποια εκείνοι εύκολα υπερπηδούν μ’ ένα άλμα σαν του Αχιλλέα» . Και το πετύχαιναν αυτό γιατί είχαν φτερά στα πόδια τους, τα φτερά του φτερωτού Θεού, τα φτερά του Έρωτα.

Ας μη ξεχνάμε ότι αυτά ισχύουν για τους αρχαίους Έλληνες κι όχι για τους σύγχρονους Νεοέλληνες που έχουμε στα πόδια μας αντί για φτερά, τα καρφιά της προδοσίας, τα καρφιά του «γενίτσαρου», βιασμένοι, προδομένοι, κατ’ αρχήν από τον ίδιο μας τον εαυτό, από τις ίδιες τις επιλογές μας!

«Amo ergo sum» Η αυξημένη ντοπαμίνη της χημείας του έρωτα δημιουργεί τους πρωτοπόρους, τους θαρραλέους, τους εφευρέτες, τους εξερευνητές, τους Έλληνες! Ο Έρωτας, η διαβίωση για μεγάλα διαστήματα με αυξημένη ντοπαμίνη, έκανε τους αρχαίους ημών προγόνους πρωτοπόρους σε όλους τους τομείς του πολιτισμού, της τέχνης, γενικά της ζωής του ανθρώπου; Τους έκανε ηνίοχους στο άρμα κάθε πολιτισμού τον οποίο δια της φιλοξενίας προσέλαβαν και με το ταμπεραμέντο τους απογείωσαν!
Αυτά είχε μυριστεί κι ο Τζακ Κέρουακ κι έγραψε στην εισαγωγή του βιβλίου του «Στον Δρόμο»: «Οι μόνοι άνθρωποι που υπάρχουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που είναι τρελοί για ζωή, τρελοί για κουβέντα, τρελοί να σωθούν, που θέλουν να τα χαρούν όλα μέσα σε μια και μόνη στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριούνται ή λένε ένα κοινότυπο πράγμα, αλλά που καίγονται, καίγονται, όμοιοι με τις κίτρινες μυθικές φωτιές των ρωμαϊκών πυρσών, εκπυρσοκροτώντας σαν πυροτεχνήματα ανάμεσα στ’ άστρα και στη μέση, βλέπουμε το μπλε φως του πυρήνας τους να σκάει και ο καθένας κάνει “ααααα!”»!!!
Αυτό είχε μυριστεί ο Steve Jobs και το 2005 μιλώντας στη τελετή αποφοίτησης του Stanford είπε στους πρώην φοιτητές: «Να έχετε πάντα το θάρρος ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ και τη διαίσθησή σας. Αυτές, με κάποιο τρόπο, ήδη γνωρίζουν τί πραγματικά θέλετε να γίνετε. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. … “stay hungry stay foolish”! Αυτό ευχόμουν πάντοτε στον εαυτό μου. Και τώρα, καθώς αποφοιτάτε και ξεκινάτε μια καινούργια ζωή, αυτό εύχομαι και σε σας: ΜΕΙΝΕΤΕ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟΙ! ΜΕΙΝΕΤΕ ΤΡΕΛΟΙ!».
Αυτά είχε μυριστεί πάλι ο Steve Jobs, κι όταν το 1997 κλήθηκε να σώσει την Apple, για να αφυπνίσει τις όποιες δημιουργικές δυνάμεις του προσωπικού της, του οποίου το ηθικό ήταν καταρρακωμένο λόγω της επικείμενης πτώχευσης της (η μετοχή της είχε κατρακυλήσει στα 5 δολάρια), έφτιαξε σε συνεργασία με έναν πατριώτη μας, τον Πήτερ Οικονομίδη ένα βιντεάκι με τίτλο «Think Different», διάρκειας ενός λεπτού, στο οποίο ακούονται τα λόγια:

«Χαιρετίζουμε τους τρελούς, τους απροσάρμοστους, τους επαναστάτες, τους ταραχοποιούς. Τους στρογγυλούς πασσάλους σε τετράγωνες τρύπες. Αυτούς που βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Δεν αγαπούν τους κανόνες και δεν σέβονται το κατεστημένο. Μπορείς να επαναλάβεις τα λεγόμενά τους, να διαφωνήσεις μαζί τους, να τους δοξάσεις ή να τους δαιμονοποιήσεις, αλλά το μόνο πράγμα που δεν μπορείς να κάνεις είναι να τους αγνοήσεις. Γιατί αυτοί αλλάζουν τα πράγματα, σπρώχνουν μπροστά το ανθρώπινο γένος. Ενώ κάποιοι τους βλέπουν σαν τρελούς, εμείς βλέπουμε ιδιοφυΐες. Γιατί οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί ώστε να πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, είναι αυτοί που τελικά το κατορθώνουν».

«Ερώ άρα υπάρχω»

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΝΕΕΙ ΜΕΣΑ ΣΟΥ ΤΟ ΑΕΡΑΚΙ ΤΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ. ΑΝ ΑΥΤΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΥΚΟΛΑ ΑΚΟΜΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ, ΑΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΠΛΗΡΩΣΕΙΣ ΜΕ «ΛΕΦΤΑ ΠΑΝΤΕΛΟΝΑΤΑ» ΧΑΛΑΛΙ ΤΟΥ!!!!


 

23/5/13

«Η αιτία του κακού» ή «βγάζοντας από τη μύγα ξίγκι» ...

  

Δουλειά του θεολόγου είναι η τέχνη του «να βγάζει από τη μύγα ξίγκι». Ξίγκι το λίπος κάτω από το δέρμα ζώων. «Βγάζει από τη μύγα ξίγκι»: βγάζει με το ζόρι κέρδος από δραστηριότητα που είναι αδύνατον φυσιολογικά να αποδώσει κέρδος. Δουλειά του Θεολόγου είναι να βλέπει τον Θεό και να μιλάει γι’ Αυτόν. Αυτή είναι η δουλειά του Θεολόγου με κεφαλαίο «Θ». Των θεολογάκων όμως που ονομαζόμαστε έτσι επειδή απλώς αποκτήσαμε ένα πτυχίο θεολογικής Σχολής, των θεολογάρων που χαμπάρι δεν έχουμε τι εστί Χριστός, απλά γιατί δεν Τον έχουμε δει, Ζώντα και Εν Δόξη και Μετά Δόξης. «Άλλο είναι να γνωρίζουμε τι διδάσκει η Εκκλησία για τον Θεό, και άλλο να γνωρίσουμε τον Θεό με τον ερχομό Του μέσα μας» (Αρχιμ. Σωφρονίου, Το Μυστήριο της Χριστιανικής Ζωής, εκδ. Έσσεξ Αγγλίας 2010, σελ. 94). Ημών λοιπόν των ξενέρωτων, δουλειά είναι να «βρέχουμε τις πέτρες» τις παλιές. Ο Πεντζίκης όριζε ως σκοπό για τους νέους λογοτέχνες το να βρέχουν, να αναζωογονούν τα μνημεία: «Τι όμορφες που είναι οι πέτρες οι βρεγμένες, δροσερές, ζωντανές. Αυτός είναι ο σκοπός των νέων λογοτεχνών. Να καταβρέχουν τις πέτρες τις παλιές». Αυτός μάλλον είναι και ο μοναδικός εφικτός σκοπός του κάθε νέου θεολογούντος. Οι παλιές εκφράσεις με το πέρασμα του χρόνου χάνουν τη δύναμή τους, ξεθωριάζουν. Οι ακροατές τις συνηθίζουμε και τις προσπερνάμε. Νεκρό γράμμα που σκοτώνει καταλήγουν τα λόγια της Ζωής, τα λόγια του Λόγου. Η πλήρης Χριστοποίηση είναι ο λόγος της υπό του Λόγου δημιουργίας του λογικού Του κτίσματος, του ανθρώπου. Τα λόγια όμως του Λόγου ξεφτάν στο διάβα των αιώνων, ή καλύτερα, «Η συνήθεια μας κάνει απρόσεκτους και σχεδόν αναίσθητους στους λόγους της Αγίας Γραφής· ανίκανους να βλέπουμε τις πραγματικές τους διαστάσεις. Οι ουσιώδεις θέσεις (στιγμές) της Θείας Αποκαλύψεως περνούν συχνά απαρατήρητες, παρόλο που αποτελούν πράγματι την απάντηση στους βαθύτερους πόθους μας» (Αρχιμ. Σωφρονίου, Άσκηση και Θεωρία, εκδ. Έσσεξ Αγγλίας 2010, σελ. 151-152). Και αλλού: «Μέσα στους αιώνες επαναλαμβάνονταν τα ιερά λόγια χωρίς την οφειλόμενη προσοχή, και ίσως για τον λόγο αυτό έχασαν την πρωταρχική τους δύναμη· τη δύναμη εκείνη που είχαν όταν εμφανίζονταν για πρώτη φορά στη συνείδηση των προφητών, των αποστόλων και των αγίων. Θα βρεθούν άραγε άλλοι τρόποι εκφράσεως του βαθύτατου νοήματος της γνώσεως που μας δόθηκε για τον μεγάλο Θεό; Η αγάπη μας προς Αυτόν ζητεί να εκφρασθεί με τέτοια ολοζώντανη ενέργεια, ώστε ούτε ο παν-καταλύτης χρόνος να μπορεί να τη μειώσει» (Αρχιμ. Σωφρονίου, Περί Προσευχής, εκδ. Έσσεξ Αγγλίας 2009, σελ. 60).

Το τραγούδι του Μιχάλη Εμιρλή «Η αιτία του κακού» λέει:

Με τα ρούχα μου μαλώνω και φωνάζω σαν τρελός,

επικίνδυνος για φόνο είμαι, λεν, και μανιακός.

Όποιος μου μιλάει τον βρίζω, για καυγά ζητάω αφορμή,

μη μου λέτε καλημέρα, σε κάλο δε θα σας βγει.

Είν’ τα νεύρα μου σμπαράλια και το μάτι μου θολό,

μα δεν ήμουν έτσι πάντα, κάτι μ’ έφερε ως εδώ.

Η ηχορύπανση να φταίει, έχει κάτι το νερό;

Μήπως είναι και τα νεύρα θέμα κληρονομικό;

Τίποτα απ’ αυτά δεν είναι η αιτία του κακού.

Δε θα είχα γίνει έτσι, αν πηδούσα πού και πού.

Με πολύ γλαφυρό τρόπο, περιγράφει ο τραγουδοποιός το ζόρι που τραβάει ο ψυχισμός του ανθρώπου που απέχει από το σεξ. Εδώ και αιώνες οι ασκητές της Εκκλησίας του Χριστού «παίζουν» με αυτό το ζόρι και εκούσια το προκαλούν. Οι θηριοδαμαστές γνωρίζουν ότι πρέπει να ερεθίσουν το θηρίο, να το φέρουν σε μια κατάστασης κορύφωσης, να νευριάσει, να «εκραγεί» και εκεί πάνω να αισθανθεί την εξουσία του θηριοδαμαστή πάνω του. Από εκείνη τη στιγμή και μετά έχει δαμαστεί, έχει νιώσει την εξουσία του συγκεκριμένου ανθρώπου πάνω του και πλέον του είναι υπάκουο, έχει γίνει «γατάκι». Αυτή τη διαδικασία ακολουθούν και οι ασκητές με τα πάθη. Με την εγκράτεια, προκαλούν έκρηξη του εντός Θηρίου, και με την προσευχή και τη βοήθεια της θείας Χάρης κυριαρχούν πάνω του, τη στιγμή ακριβώς της κορυφαίας μανίας του. Από τη στιγμή που θα συμβεί αυτό, το πάθος πλέον έχει δαμαστεί και ο θνητός έχει απελευθερωθεί από την κυριαρχία του. Πλέον είναι αυτοκράτωρ, κύριος και εξουσιαστής του εαυτού του, των ορμών και των ενστίκτων του.

Κοινώς «από τη μύγα ξίγκι».



  

17/5/13

Βρε, ουστ από ‘δω …

  
Πρωί-πρωί … 6:35, ντυμένος στο «χακί» και με παλάσκες …, ξεκίνησε για το 2ο ΓΕΛ Έδεσσας, Παρασκευή 17 Μαΐου, πρώτη μέρα Πανελλαδικών 2013. Άπαντες παρόντες. Οι 22 αναγκαίοι για τη διαδικασία και 8 αναπληρωματικοί, και όλοι έπρεπε να είναι επί των επάλξεων 6:45! Τόσα χρόνια, με το ισχύον χαλαρό καθεστώς, όλα πήγαιναν ρολόι και φέτος με την επιστράτευση έπρεπε να ληφθούν έκτακτα μέτρα … «Εκεί που τελειώνει η λογική αρχίζει ο στρατός» … και το καψόνι. Καλή συνέχεια. Πάντως η διαδρομή στους καινούργιους πεζόδρομους της πόλης, δίπλα στον Εδεσσαίο ποταμό που καταλήγει στον Καταρράκτη, ήταν πανέμορφη. Thanks.

Στο γραφείο των Καθηγητών, παραδίπλα, ο πρόεδρος της τοπικής ΕΛΜΕ, διηγείται πως πέρασε στην Αθήνα. Κάτι εξηγούσε για το πώς μεθόδευσε τη διαδικασία το προεδρείο της ΟΛΜΕ, πώς «τους δούλεψε», αλλά ήμουν λίγο μακριά και δεν πολύ-πρόσεχα. Το ΝΑΙ της «βάσης» που μετέφεραν οι πρόεδροι των τοπικών ΕΛΜΕ ήταν γνωστό και αυτονόητο ότι ήταν επαναστατικά γυμνάσια επί χάρτου. Η «βάση» είχε ψηφίσει μαζικά ΝΑΙ στην απεργία εμπνεόμενη από την ατάκα του Προέδρου της ΟΛΜΕ: «Προτείνουμε απεργία κι αν μας επιστρατεύσουν θα πάμε στα σχολεία … με ψηλά το κεφάλι» …, και «κάτω τα …». Ζήτω η απεργία … ζήτω η επιστράτευση! «Τα ήξεις αφίξεις των παρατάξεων και οι καταθέσεις διαφορετικών προτάσεων δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα και εντός της ΟΛΜΕ»! 1 Σιγά το νέο!

Ο συνδικαλισμός πέθανε, μετά το 1981, όταν ο πρώτος συνδικαλιστής του ΠΑΣΟΚ τα ‘κανε «πλακάκια» με τον αρμόδιο Υπουργό του. Μέχρι τότε επικρατούσε η φαντασίωση ότι οι Δεξιοί ήταν οι κακοί (όχι ότι οι περισσότεροι δεν το είχαν αποδείξει!) κι οι Αριστεροί οι καλοί (δεν τους είχε δοθεί ακόμη η ευκαιρία, ως εξουσία, να το αποδείξουν). Όταν οι «καλοί» απέδειξαν ότι μπορούν να γίνουν το ίδιο κακοί, με τους «κακούς», κι ακόμα «καλύτεροι» …, τα τείχη έπεσαν, οι μάσκες έπεσαν, κι ο συνδικαλισμός πέθανε. Κατάντησε εφαλτήριο πολιτικής καριέρας! Κάποιος γνωστός διηγείται: «Το 1993 συμμετείχα ως αντιπρόσωπος νομαρχιακής της Αττικής σε Συνέδριο συνδικαλιστών και αντιπροσώπων του ΠΑΣΟΚ. Θέμα, η οικονομική πολιτική που είναι δυνατόν να ακολουθηθεί. Προΐστανται Σημίτης, Γεννηματάς. Ο Μητσοτάκης που μόλις είχε “πέσει” [τον Σεπτέμβριο], είχε “τρακάρει” με το “αυξήσεις μηδέν συν μηδέν”. Ήμουν από τους πρώτους ομιλητές», αναφέρει ο συνομιλητής, «και πρότεινα, “Θα μπορέσει να περάσει το “μηδέν συν μηδέν” αν παράλληλα νομοθετήσετε ενσωμάτωση των επιδομάτων στον κύριο μισθό”. Η διαδικασία προέβλεπε ερωτήσεις και παρεμβάσεις στο τέλος των εισηγήσεων. Πετάγεται όμως ο Γεννηματάς, εκ μέρους της Κυβέρνησης, εκτός διαδικασίας και δηλώνει, “Το δέχομαι”! Πετάγονται κι οι συνδικαλιστές και με “αρπάζουν”: “Ποιόν εκφράζεις ‘σύντροφε’”; Ρωτήθηκε η βάση; Εμείς δεν συμφωνούμε!” Και βέβαια, δεν συμφωνούσαν, γιατί η πρόταση, αν περνούσε, θα εξασφάλιζε εργασιακή ειρήνη για μία τριετία … κι αυτοί τι θα έκαμναν χωρίς κανάλια και πρωτοσέλιδα; Πώς θα εκλέγονταν βουλευτές, χωρίς απεργιακούς αγώνες, διαπραγματεύσεις, επαναστατικές κορώνες, και τέλος πάντων, χωρίς την πολυπόθητη δημοσιότητα, την προβολή από την TV;» Έπρεπε, όμως, να περάσουν 30 χρόνια, να βρεθούμε στη δίνη της Κρίσης, για να το καταλάβουμε (αν …) ότι ο συνδικαλισμός πέθανε. Μια ισχυρή ένδειξη αυτού του γεγονότος είναι π.χ. η ΕΛΜΕ Πέλλας όπου μόλις εμφανίστηκε μια ανεξάρτητη, ακομμάτιστη κίνηση, η ΕΓΕΡΣΗ, βγήκε πρώτη, κι από αυτή προέρχεται ο πρόεδρος της.

Κάποιος συνάδελφος, περιμένοντας την εντολή για την αποδέσμευση των 8 αναπληρωματικών στο γραφείο των Καθηγητών του 2ου ΓΕΛ Έδεσσας, πρότεινε να παραιτηθούν οι υπάρχοντες συνδικαλιστές, να διαλυθεί η τοπική ΕΛΜΕ και να ξαναφτιαχτεί αποδεσμευμένη από την ΟΛΜΕ. Οι εκλογές των νέων αντιπροσώπων να γίνουν με ενιαίο κατάλογο ονομάτων χωρίς ψηφοδέλτια, κόμματα και παρατάξεις! «Μα πως θα κατεβώ στο ίδιο ψηφοδέλτιο με κάποιον με τον οποίο είμαι ιδεολογικά αντίθετος; Να σου πω ένα σενάριο …» Ακούστηκε από παλιό συνδικαλιστή. «Ποιά ιδεολογία και ποιά σενάρια; Δεν σε ενοχλεί τόσα χρόνια που μαζεύεστε πέντε-δέκα και τα λέτε μεταξύ σας; Ο συνδικαλισμός σας έχει πεθάνει. Είναι απλώς προπόνηση για κομματική σταδιοδρομία και διαπλοκή. Μη κοιτάς προχθές που υπήρξε μαζική προσέλευση. Πολύ προβληματίστηκα και τελικά αποφάσισα να μην πάω και εκ των υστέρων χαίρομαι! Καλά έκανα και δεν πήγα! Αποδείχτηκε μια σκέτη κοροϊδία!» «Ναι, αλλά …».

«Ο πολιτισμός μας δεν έχει ακόμα συνέλθει πλήρως από το shock της γέννησής του –της μετάβασης από τη φυλετική ή “κλειστή κοινωνία”, που είναι υποταγμένη στις μαγικές δυνάμεις, στην “ανοιχτή κοινωνία” που απελευθερώνει τις κριτικές ικανότητες του ανθρώπου» 2 , ισχυρίζεται ο Καρλ Πόππερ. «Με την κατάρρευση της κλειστής κοινωνίας» γράφει ο Πόππερ “η βεβαιότητα εξαφανίζεται … Η άνοδος της φιλοσοφίας είναι μια προσπάθεια να αντικατασταθεί η παλιά μαγική πίστη με μία ορθολογική πίστη”. Η παιδική ηλικία όμως τελείωσε. “Πρέπει να πάμε προς το άγνωστο, το αβέβαιο, το ανασφαλές, χρησιμοποιώντας ό,τι λογική μπορεί να διαθέτουμε”» 3 . Στον Εικοστό αιώνα, αφού προηγουμένως χύθηκε πολύ ανθρώπινο αίμα στο βωμό τους, ήρθε το τέλος των Ιδεολογιών. «Πρέπει να πάμε προς το άγνωστο, … προς τις αρχές μιας δημοκρατικής κοινωνικής αναδόμησης που θα την ονόμαζα “βήμα προς βήμα κοινωνική μηχανική”, σε αντίθεση προς την “ουτοπική κοινωνική μηχανική”» 4 . Συχνά κριτικάρουμε την αμερικανική εξωτερική πολιτική με το επιχείρημα, «Τι αμερικανάκια είναι! Κάνουν την κίνηση και δεν έχουν υπολογίσει τις συνέπειες ... και τρέχουν μετά να τα μαζέψουν». Δεν είναι καθόλου «αμερικανάκια». Ξέρουν αυτό που τονίζει ο Πόππερ, ότι όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους δεν μπορείς να φτιάχνεις φαντασιακά σενάρια βασισμένα σε ιδεολογικές προκαταλήψεις, μπορείς να εντοπίζεις το πρόβλημα, να δρας, και μετά, αφού σταθμίσεις τις καινούργιες συνθήκες που εν τω μεταξύ θα έχουν προκύψει, πάλι θα αποφασίσεις απλώς το επόμενο βήμα. Βήμα-βήμα οφείλεις να ενεργείς. Άλλο οι αγελάδες και τα φυτά, κι άλλο οι άνθρωποι. Οι αντιδράσεις των ανθρώπων μπορεί να είναι απρόβλεπτες.

Αν συμφωνούμε ότι έχει πεθάνει ο συνδικαλισμός ας κάνουμε το πρώτο βήμα -π.χ. εκλογές αντιπροσώπων χωρίς ψηφοδέλτια και παρατάξεις- και μετά βλέπουμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.

Υπουργείο, Εκπαιδευτικοί, Γονείς, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, ασελγούμε με ιδιαιτέρως ειδεχθή τρόπο, κατ’ εξακολούθηση, κατά συρροή κι εκ προμελέτης, μονίμως και πάντοτε, κατά των ανηλίκων μαθητών, από αγάπη, μέριμνα, στοργή και φροντίδα! Βιάζουμε και σακατεύουμε τα παιδιά μας … για το καλό τους!

Ψηφίσαμε κατά πλειοψηφία υπέρ της απεργίας κατά τη διάρκεια των Πανελλαδικών. Εύκολα συνδικαλιστικά γυμνάσια, μια και κανείς δεν κλήθηκε να δηλώσει ότι θα απεργήσει παρά την ήδη γνωστή επιστράτευση. Με «ψηλά το κεφάλι», «προσκυνήσαμε», γιατί κινηθήκαμε με τη λογική του σκύλου … Αν βάλεις ένα μεγάλο τζάμι ανάμεσα στο σκυλί και το κόκκαλο, το καημένο το σκυλάκι θα χτυπάει συνεχώς τη μουσούδα του στη τζαμαρία, στη προσπάθεια του να αρπάξει το κόκκαλο. Δεν «του κόβει», να κάνει το κύκλο, να απομακρυνθεί προσωρινά από το κόκκαλο, ώστε να καταφέρει να το αρπάξει. Μας πέταξε η Κυβέρνηση την αύξηση του ωραρίου κατά δύο ώρες, «τσιμπήσαμε» και δηλώσαμε ότι θα απεργήσουμε. Και αφού μας επιστράτευσε, αποφασίσαμε να εκτονωθούμε ψηφίζοντας υπέρ μιας απεργίας που σχεδόν κανένας από όσους την ψήφισαν δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει!

Υποτίθεται βρισκόμαστε στη δίνη μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Υποθέτω, δεν υποτίθεται, αλλά είναι η πραγματικότητα. Η οικονομική κρίση, μάλλον, υπάρχει. Η Κυβέρνηση έχει υπογράψει μνημόνια και από αυτά προκύπτουν διάφορες υποχρεώσεις. Λίγες μέρες πριν τις Πανελλαδικές του 2013, νομοθέτησε τη αύξηση του ωραρίου μας κατά δύο ώρες πράγμα που, για την Κυβέρνηση, σημαίνει 10% λιγότερα έξοδα για μισθούς εκπαιδευτικών. Αυτός μοιάζει να είναι ο οικονομικός στόχος. Οι δύο παραπάνω ώρες για την εκπαιδευτική κοινότητα σημαίνουν, μη πρόσληψη 8.000 με 10.000 αναπληρωτών και δημιουργία σοβαρού προβλήματος, σε αρκετές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ήδη διορισμένων εκπαιδευτικών, που θα βρεθούν χωρίς οργανική θέση και θα πρέπει να μετακινηθούν κατά την επόμενη σχολική χρονιά. Πρόσθετο, δηλαδή, κι ανυπολόγιστο κοινωνικό και οικονομικό κόστος για μια μερίδα εκπαιδευτικών. Αν η ΟΛΜΕ μπορούσε να απεμπλακεί από τη λογική του σκύλου, αν ο κλάδος ήταν ώριμος για κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να προτείνει εναλλακτικές λύσεις. Η πιο ακραία και απλή: Περικοπή, των ήδη κουτσουρεμένων μισθών όλων των εκπαιδευτικών, για δύο-τρία χρόνια … (και μετά βλέπουμε, ποιος ξέρει; Ίσως μέχρι τότε να έχουμε βγει από την Κρίση!) κατά 10% και καμιά αλλαγή στο ωράριο. Έτσι το βάρος θα μοιραζόταν ισόποσα και αλληλέγγυα σε όλους. Τώρα, 8.000 με 10.000 θα βρεθούν στην ανεργία κι άλλοι τόσοι στους δρόμους χωρίς οδοιπορικά. Και να μη δεχόταν η Κυβέρνηση την πρόταση θα είχαμε κερδίσει πολλά! Ή μπορούσε να ψιλολογηθεί μια ενδιάμεση λύση … όταν θέλουν συνδικαλιστές και υπουργοί μπορούν μια χαρά να κάμνουν λεπτολόγους υπολογισμούς και να επιμερίζουν βάρη και χασούρα. Ίσως στο μέλλον ξαναμεγαλώσει η πίττα. Όμως, «ή όλα ή τίποτα», επιστρατευτήκαμε με «ψηλά το κεφάλι» κι απ’ ότι φαίνεται μέχρι τα Χριστούγεννα θα είμαστε όλοι οι Έλληνες εργαζόμενοι «φαντάροι», γιατί μάλλον αυτός ήταν ο στρατηγικός στόχος της Κυβέρνησης. Αν δεν ήθελε την σύγκρουση, θα μπορούσε να νομοθετήσει αμέσως μετά τις Πανελλαδικές και δεν θα κουνιόταν φυλλαράκι. Μέχρι τις επόμενες Πανελλαδικές θα το είχαμε χωνέψει κι αποπατήσει … Όμως, μάλλον, η πρόθεση ήταν να προκληθεί εξαγγελία απεργίας στις Πανελλαδικές κι να ακολουθήσει επιστράτευση.

Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία μιας διεστραμμένης διαδικασίας. Ο μαθητής-υποψήφιος, έχει περάσει μια «άχρηστη» χρονιά στο δημόσιο σχολείο, οι γονείς του έχουν πληρώσει τα μαλλιοκέφαλα του στα φροντιστήρια και τη στιγμή που η αγωνία είναι στο κατακόρυφο, κάποιοι βρίσκονται ήδη στα όρια της κατάρρευσης, ακούει ότι οι καθηγητές του, που επί τόσα χρόνια τον ταλαιπωρούσαν με «άχρηστα» πράγματα, θα του δώσουν τη χαριστική βολή, παρατείνοντας κι αυξάνοντας την αγωνία του. Οι γονείς, και μόνο τις επιπλέον ώρες που θα χρειαστούν για τα φροντιστήρια, να σκεφτούν φτάνει. Είναι που είναι το κλίμα …, ήταν που ήταν το κλήμα … το φάγε κι ο γάιδαρος. Απ’ ότι φαίνεται έχουμε καταντήσει, δίκαια ή άδικα, απεχθής κλάδος, και είμαστε η καλύτερη περίπτωση για δημιουργία προηγούμενου επιστράτευσης. Ακόμη και η ΑΔΕΔΥ, ακόμη κι ο ΣΥΡΙΖΑ νίπτουν τα χέρια τους … και όχι μόνο τα νίπτουν. Η συσσωρευμένη και δίκαιη αγανάκτηση της κοινωνίας, που για να μπει κάποιος νέος σε ΑΕΙ πρέπει να ξοδέψει 10.000 με 20.000 ευρώ η οικογένεια του σε «ιδιαίτερα» μας έχει στοχοποιήσει.

Οι εκάστοτε Κυβερνήσεις βολεύονταν με αυτό το έκτρωμα. Απαλλάσσονταν από χιλιάδες ανέργους και εκτόνωναν την όποια διεκδικητική ορμή των εκπαιδευτικών. Οι διορισμένοι κι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί εξασφάλιζαν αρκετό και «μαύρο» χρήμα. Οι γονείς αισθάνονταν ότι πριμοδοτούσαν τα βλαστάρια τους. Κι όλοι μαζί εδώ και δεκαετίες ασελγούμε πάνω στους μαθητές και τους αναγκάζουμε, στα πιο τρυφερά τους χρόνια, να πηγαίνουν σχολείο το πρωί επί έξι ώρες, και να τρέχουν τα απογεύματα στα φροντιστήρια, και, το τελευταίο τουλάχιστον χρόνο, να εξαντλούν κάθε διαθέσιμη ικμάδα, μπας και μαζέψουν τα πολυπόθητα «μόρια». Οφείλουμε να συζητήσουμε, τουλάχιστον, να αναζητήσουμε ένα σύστημα στο οποίο να μπορεί όποιος μαθητής «το ‘χει» να διαβάζει, να μπορεί να πρωτεύει χωρίς έξωθεν βοήθεια. Τα φροντιστήρια να χρειάζονται μόνο και μόνο για να «διαβάζουν» όσους δυσκολεύονται να διαβάσουν από μόνοι τους. Αυτό ίσως έχει να κάνει με την ποιότητα και την ποσότητα της διδακτέας ύλης των σχολικών βιβλίων και φυσικά με την ποιότητα των εκπαιδευτικών. Οι Κυβερνήσεις θα έπρεπε να κινούνται με τη λογική ότι, ακόμη και στην περίπτωση του μέτριου εκπαιδευτικού, τα βιβλία θα έπρεπε να είναι έτσι γραμμένα που να αρκούν για την προετοιμασία του επιμελή μαθητή. Οι εκπαιδευτικοί θα έπρεπε να έχουμε φροντίσει να οργανωθούν έτσι οι εργασιακές μας συνθήκες που, ακόμη και στην περίπτωση των άχρηστων βιβλίων, να μπορεί ο εκπαιδευτικός να καλύψει την έλλειψη. Τέλος πάντων, κοινός στόχος θα έπρεπε να είναι ο απλός και λογικός, να μη χρειάζεται κάποιος επιμελής μαθητής εξωσχολική βοήθεια για να πετύχει στις Πανελλαδικές.

Ακούγεται ότι η Unesco έχει υπολογίσει ότι κάθε διδακτική ώρα χρειάζεται, πριν και μετά, άλλες τρεις ώρες υποστηρικτικής εργασίας 5 . Οκ μπατ … επειδή εγώ, όταν φεύγω από το σχολείο μπορεί να καλλιεργώ ραπανάκια, ή να χαζεύω τούρκικα σήριαλ, ή να κυνηγάω … «τις πρώην και τις επόμενες», ή … τέλος πάντων να κάνω οτιδήποτε άλλο εκτός από την υποστήριξη των ωρών διδασκαλίας, ίσως … ίσως … ίσως … θα ήταν χρήσιμο κι ωφέλιμο κι αναγκαίο να παραμένουμε στο χώρο του σχολείου από τις 8 μέχρι τις 2, τουλάχιστον! Βέβαια για να μπορέσει να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει αυτό πρέπει να έχει προβλεφθεί να υπάρχουν και οι απαιτούμενοι χώροι. Συνήθως για να μπορέσει να γίνει Συνεδρίαση Συλλόγου, για να βρεθούμε όλοι μαζί δηλαδή, πρέπει να ληφθούν έκτακτα μέτρα, να μεταφερθούν καθίσματα, να στριμωχτούν οι συνάδελφοι ανά δύο ή τρεις στα γραφεία, να καταληφθούν πόρτες και κοινόχρηστοι χώροι. Αν πρέπει να είμαστε παρόντες όλοι οι συνάδελφοι δεν μας χωράνε τα σχολεία μας … πρέπει να ‘μαστε ο ένας πάνω στον άλλον … εναλλάξ. Έψαξα να βρω στο Διαδίκτυο τη μελέτη της Unesco 6 που αναφέρεται στην αντιστοίχιση διδακτικών ωρών και ωρών γραφείου και δεν κατάφερα τη βρω, έπεσα όμως πάνω σε έναν πίνακα που, αν είναι σωστός, μας βγάζει «πρωταθλητές» τους Έλληνες εκπαιδευτικούς:

Ο παραπάνω πίνακας διαμορφώνεται από στοιχεία που λένε ότι, σε ετήσια βάση, ο εκπαιδευτικός του Γυμνασίου στην Ελλάδα μπαίνει 426 ώρες στη Τάξη ενώ ο μέσος όρος είναι 680 ώρες. Για το σχολικό έτος 2012-2013 είχαμε: Από 11 Σεπτεμβρίου μέχρι 21 Δεκεμβρίου, 102 μέρες, από 8 Ιανουαρίου μέχρι 26 Απριλίου, 108 μέρες και 3 μέρες μετά το Πάσχα, σύνολο 213 ημέρες, δηλαδή, 30,5 εβδομάδες. Οι εβδομάδες αυτές αντιστοιχούν σε 488 διδακτικές ώρες, αν τις πολλαπλασιάσουμε επί 16 ώρες την εβδομάδα, 549 αν τις πολλαπλασιάσουμε επί 18 ώρες, 580 αν πάρουμε υπ’ όψη μας τις 19 ώρες που είναι μάλλον ο μέσος όρος, 641 επί 21 και 702 επί 23, για να κοιτάξουμε και λίγο μπροστά …! Δεν έχουν υπολογιστεί οι μέρες των ενδοσχολικών και πανελλαδικών εξετάσεων, για φέτος π.χ. ένας ολόκληρος μήνας από 15 Μαΐου μέχρι 15 Ιουνίου. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα αντίστοιχα στοιχεία για Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο.

Εκτός, όμως, από το ωράριο το δικό μας υπάρχει και το ωράριο των μαθητών, το μεγάλο θέμα του αναλυτικού προγράμματος το οποίο συνήθως καταρτίζεται με βάση την εξωθεσμική δυνατότητα πίεσης, κοινώς διαπλοκή, των διαφόρων κλάδων. Έχουν οι Γυμναστές «δύναμη»; Προστίθενται ώρες Γυμναστικής, έχουν οι Μαθηματικοί, αντίστοιχα κ.λπ. κ.λπ. Σπάνια συζητιέται η κατανομή των μαθημάτων με βάση τις ανάγκες των μαθητών.

Ο εγκέφαλός μας αποτελείται από δύο λοβούς, δύο ημισφαίρια, το αριστερό και το δεξί. Όταν κυριαρχούν οι λειτουργίες του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου μας τότε σκεφτόμαστε γραμμικά και μεθοδικά. Εστιάζουμε στο παρελθόν και το μέλλον. Το αριστερό ημισφαίριο λειτουργεί σαν ένας σειριακός επεξεργαστής, γραμμικά, όπως όταν διαβάζουμε ένα κείμενο, παράγει τη λεκτική σκέψη, μαθαίνει αποστηθίζοντας, μπορεί να μάθει «απ’ έξω», θεωρητικά ολόκληρο εγχειρίδιο με οδηγίες για το πώς να οδηγεί κανείς αυτοκίνητο. Το αριστερό ημισφαίριο, επίσης, δημιουργεί την αίσθηση του «εγώ είμαι» και «όσο εστιάζω στο “εγώ είμαι” διαχωρίζομαι, γίνομαι άτομο, μόνο, διαχωρισμένο από ότι με περιβάλλει, διαχωρισμένο από την υπόλοιπη ανθρωπότητα».

Όταν κυριαρχούν οι λειτουργίες του δεξιού ημισφαιρίου εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή, στο «εδώ και τώρα». Το δεξί ημισφαίριο λειτουργεί σαν ένας παράλληλος επεξεργαστής, σκέφτεται μέσω εικόνων, παράγει εικονική σκέψη, μαθαίνει κιναισθητικά μέσω των κινήσεων του σώματος, μαθαίνει στην πράξη να οδηγεί αυτοκίνητο. Όταν αναδύονται στην αυτοσυνειδησία μας οι λειτουργίες του δεξιού λοβού νοιώθουμε συνδεδεμένοι μεταξύ μας και με το φυσικό περιβάλλον κι αυτό δημιουργεί μια αίσθηση πληρότητας, αρμονίας, ευφορίας, μια βαθειά εσωτερική γαλήνη, τότε ζούμε τον «χαμένο παράδεισο» 7 .

«Αριστερός εγκέφαλος: Είμαι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Είμαι επιστήμονας, μαθηματικός. Λατρεύω τα γνώριμα, τα οικεία, κατηγοριοποιώ. Είμαι ακριβής, γραμμικός, αναλυτικός, στρατηγικός, πρακτικός, πάντα συγκροτημένος. Είμαι τεχνίτης των λέξεων και της γλώσσας, ρεαλιστής. Λύνω εξισώσεις και παίζω με τους αριθμούς. Είμαι η τάξη, η λογική. Γνωρίζω ακριβώς ποιος είμαι. Δεξιός εγκέφαλος: Είμαι το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου. Είμαι η δημιουργικότητα, το ελεύθερο πνεύμα, το πάθος, ο πόθος, ο έρωτας, ο αισθησιασμός. Είμαι ο ήχος του βροντερού γέλιου. Είμαι η γεύση, η αίσθηση της άμμου κάτω από τα γυμνά πόδια. Είμαι η κίνηση, τα ζωντανά χρώματα. Είμαι η παρόρμηση να ζωγραφίσεις σ' έναν άσπρο καμβά, η αχαλίνωτη φαντασία, η τέχνη, η ποίηση. Νιώθω. Αισθάνομαι. Είμαι καθετί που θα ήθελα να είμαι» 8 .

Το Σχολείο σχεδόν αποκλειστικά καλλιεργεί και αξιολογεί τις λειτουργίες του αριστερού μόνο εγκεφαλικού μας ημισφαιρίου, τη λεκτική σκέψη. Τα παιδιά που μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις, και αξιοποιούν αυτό τους τα χαρακτηριστικό, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο είναι «οι πετυχημένοι». Όσα όμως παιδιά έχουν την «ατυχία» να είναι χαρισματικά στις λειτουργίες του δεξιού ημισφαιρίου, στη σκέψη δια εικόνων (π.χ. Αϊνστάιν), ασφυκτιούν, «δεν τα καταφέρνουν» και μέσα στο Σχολείο αισθάνονται συνεχώς «λούζερ», αποτυχημένοι. Απελπισμένα, προσπαθούν, το καθένα με τον τρόπο του, να επιβιώσουν. Πολλά από τα υπερκινητικά παιδιά που δημιουργούν τα περισσότερα προβλήματα μέσα στη Τάξη ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Πολλά από τα παιδιά που υποτίθεται ότι πάσχουν από Δυσλεξία απλώς προσπαθούν να ανταπεξέλθουν, κάπως αδέξια, στις απαιτήσεις ενός συστήματος που είναι σακάτικο και σακατεύει αυτούς που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να υπηρετεί.

Για τον Ελληνισμό, τρεις ήταν οι παράγοντες της Παιδείας: Ο δάσκαλος, ο μαθητής και ο παιδαγωγός. Παιδαγωγός ήταν ο δούλος που είχε την ευθύνη να πάει το παιδί στο δάσκαλο, να εξασφαλίσει, στην ανάγκη με τη ράβδο, ότι ο μαθητής θα είναι μπροστά στον δάσκαλο «όλος αυτιά». Αίτημα ήταν να αναπτυχθεί ο έρωτας ανάμεσα στον μαθητή και τον δάσκαλο. Φορτώσαμε στο δάσκαλο και τον ρόλο του «μπάτσου» και μειώσαμε δραματικά τις πιθανότητες να αναπτυχθεί ο έρωτας. Στον ρόλο του Παιδαγωγού δεν είναι ανάγκη να είναι φυσικό πρόσωπο, μπορεί να είναι η κοινωνία, οι γονείς, το «σύστημα», το σχολείο, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Το παιδαγωγικό μας σύστημα ακολουθεί δύο αντιφατικούς δρόμους. Από τη μια βασανίζουμε τους μαθητές μας με ένα κουτσό αναλυτικό πρόγραμμα, που στραγγαλίζει την ισόρροπη ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, εστιάζοντας στη μονομερή καλλιέργεια των λειτουργιών του αριστερού τους ημισφαιρίου, τιμωρώντας τους χαρισματικούς στη δια εικόνων σκέψη, με τη ρετσινιά του δυσλεκτικού και καθηλώνοντας τους από τα 6 ως τα 18 τους χρόνια σε μια καρέκλα, μπροστά από ένα θρανίο, επί 6 ώρες, τουλάχιστον, την ημέρα να ακούν, να μιλάνε σπανιότερα, να διαβάζουν ή να γράφουν, και από την άλλη, ίσως από υποσυνείδητη ενοχή, τους «καλομαθαίνουμε» καλλιεργώντας τους εξ απαλών ονύχων την έπαρση και τους στερούμε τη χαρά της επικοινωνίας, του χορού, τη χαρά και την αίσθηση πληρότητας που προκαλεί στον άνθρωπο η κοινή δράση, το ομαδικό παιχνίδι, ο χορός, ο έρωτας. Μαθαίνουμε στα παιδιά μας να διεκδικούν τα ατομικά τους δικαιώματα και τα στερούμε από το δικαίωμα που έχουν στον έρωτα, που αναγκαία προϋπόθεση έχει το θάνατο του ατομικού, εγωτικού, «εγώ», την έξοδο από τον «εαυτό», τον περιορισμό της έπαρσης. «Αυτό που εμποδίζει τη γνήσια κατανόηση είναι συχνά όχι η απουσία ευφυΐας, αλλά η παρουσία της έπαρσης» (Βιττγκενστάιν). Για να καλλιεργείται αρμονικά ολόκληρος ο εγκέφαλος του παιδιού θα έπρεπε οι μισές ώρες του αναλυτικού προγράμματος να αφορούν τα συνήθη μαθήματα που καλλιεργούν το αριστερό ημισφαίριο και οι άλλες μισές, χορό, γυμναστική, μουσική, ζωγραφική, κινηματογράφο, ήχους και εικόνες, βίντεο, παρουσιάσεις και παραστάσεις, γενικά οτιδήποτε καλλιεργεί τις λειτουργίες του δεξιού εγκεφάλου. Ένα θετικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η εισαγωγή των Project, των Ερευνητικών Εργασιών, εδώ και δύο χρόνια στα Λύκεια.

Αυτά, κι άλλα πολλά, για τον χώρο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Για την Τριτοβάθμια, από όσα θυμάμαι από φοιτητής, όσα είδα ως πρόσφατος μεταπτυχιακός φοιτητής, κι όσα βλέπω από την εμπειρία των παιδιών μου …, ένα μόνο θα αναφέρω. Το 2005, στη τελετή για τον εορτασμό της γιορτής των Τριών Ιεραρχών, στην αίθουσα τελετών του Α.Π.Θ., στον πανηγυρικό του λόγου, ένας καθηγητής της Θεολογικής Σχολής, ο Λάμπρος Σιάσιος, είχε αναφέρει, παρεμπιπτόντως …, ότι το διδακτικό προσωπικό της Θεολογικής Σχολής, τότε, αριθμούσε περί τα 150 μέλη! Το 2012 στην Θεολογική Σχολή της Αθήνας, στα δύο της τμήματα, μπήκαν 460 φοιτητές και στην αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης 440! Άντε μετά να πείσεις ότι βασικό κίνητρο δεν είναι η καταπολέμηση της ανεργίας των διδασκόντων.

Η συζήτηση με τον παλιό συνδικαλιστή έκλεισε με πρόκληση του να ειπωθούν αυτά στη συνέλευση … Πόσες πιθανότητες θα είχε ο επίδοξος εισηγητής να μην ακούσει, δια βοής, το: «Βρε ουστ, από ‘δω …»! Sorry!

Ο Ιωάθαμ ήταν ο νεώτερος γιος του Γεδεών. Μετά το θάνατο του Γεδεών, ο Αβιμέλεχ, ένας άλλος γιος του, έπεισε τους κατοίκους της Συχέμ να τον ανακηρύξουν βασιλιά του Ισραήλ, αφού πρώτα σκότωσε όλα τα αδέλφια του, εκτός από τον Ιωάθαμ που κατέφερε να κρυφτεί. Αργότερα ο Ιωάθαμ ανέβηκε στη κορυφή του Γαριζίν και είπε στους κατοίκους της Συχέμ την παρακάτω παραβολή: «Κάποτε τα δέντρα αποφάσισαν να διαλέξουν κάποιο για βασιλιά τους. Είπαν στην ελιά: “Έλα να γίνεις βασιλιάς μας”. Αλλά η ελιά τους αποκρίθηκε: “Ν’ αφήσω το λάδι που παράγω, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Μετά είπαν στη συκιά: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Μα κι η συκιά τους αποκρίθηκε: “Ν’ αφήσω τους ωραίους και γλυκούς καρπούς που κάνω, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Τότε είπαν στο αμπέλι: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Μα και το αμπέλι τους αποκρίθηκε: “Ν' αφήσω το κρασί που βγάζω, που το χαίρονται θεοί και άνθρωποι, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Τότε τα δέντρα είπαν στην αγκαθιά: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Κι η αγκαθιά τους αποκρίθηκε: “Αν με θέλετε για βασιλιά σας, ελάτε κάτω από τη σκιά μου …”» (Κριτές 9,1-15).





Υ Π Ο Σ Η Μ Ε Ι Ω Σ Ε Ι Σ





  1α   Στις εκλογές της 17ης Απριλίου 2013 για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο 16ο Συνέδριο της ΟΛΜΕ, ψήφισαν 546 μέλη. Βρέθηκαν 23 λευκά, 6 άκυρα και 517 έγκυρα ψηφοδέλτια. Βάσει του αριθμού των ψηφισάντων, προκύπτουν 5 συνολικά Αντιπρόσωποι. Αναλυτικά, οι παρατάξεις έλαβαν:
ΕΓΕΡΣΗ: 189 ψήφοι (36,6%), εκλέγει 2 αντιπροσώπους.
ΑΣΚΚ: 129 ψήφοι (25%), εκλέγει 1 αντιπρόσωπο.
ΔΑΚΕ: 122 ψήφοι (23,6%), εκλέγει 1 αντιπρόσωπο.
ΠΑΣΚ: 39 ψήφοι (7,5%), εκλέγει 1 αντιπρόσωπο.
ΕΣΑΚ-ΔΕΕ: 38 ψήφοι (7,4%), δεν εκλέγει αντιπρόσωπο.

Στις εκλογές του Δεκεμβρίου 2012 ψήφισαν 404 μέλη. Βρέθηκαν 18 λευκά, 4 άκυρα και 382 έγκυρα ψηφοδέλτια. Αναλυτικά, οι παρατάξεις έλαβαν:
1) ΕΓΕΡΣΗ: εκατόν είκοσι τρείς (123) ψήφους ή ποσοστό 32,2% (2 έδρες)
2) ΔΑΚΕ: εννενηνταοκτώ (98) ψήφους ή ποσοστό 25,7% (2 έδρες)
3) Α.Σ.Κ.Κ.: Εννενηνταδύο (92) ψήφους ή ποσοστό 24,1% (2 έδρες)
4) ΠΑΣΚ: τριανταέξι (36) ψήφους ή ποσοστό 9,4% (1 έδρα)
5) ΕΣΑΚ - ΔΕΕ: τριαντατρείς (33) ψήφους ή ποσοστό 8,6%.



  2   Karl Popper, Η Ανοιχτή Κοινωνία και οι Εχθροί της, μτφρ. Ειρήνη Παπαδάκη, εκδ. Δωδώνη 1980, σ. 35.



  3   Νίκου Δήμου, Το Απόλυτο και το Τάβλι, εκδ. Πατάκη, σ. 99.



  4   Karl Popper, Η Ανοιχτή Κοινωνία και οι Εχθροί της, μτφρ. Ειρήνη Παπαδάκη, εκδ. Δωδώνη 1980, σ. 36.



  4α   Κι αντί να περιορίζεται ο «θεσμός» του φροντιστηρίου επεκτείνεται και στη Πρωτοβάθμια και τη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Πρωτοετής φοιτητής του Μαθηματικού Ιωαννίνων, πλήρωνε, κατά το ακαδ. έτος 2011-12, 800 ευρώ το μήνα σε φροντιστήρια!



  5   Σύμφωνα με πρόσφατη (2012) μελέτη της UNESCO κάθε ώρα διδακτικού έργου ενός καθηγητή αντιστοιχεί σε 4 ώρες εργασίας γραφείου! (http://www.alfavita.gr).





  7   Από ομιλια της νευροανατόμου του Χάρβαρντ Jill Bolte Taylor (Τζιλ Μπόλτι Τέηλορ) στο TED (Technology-Τεχνολογία, Entertainment-Ψυχαγωγία, Design-Σχεδίαση) με τίτλο: «Το εγκεφαλικό επισόδειο της Τζιλ Μπόλτι Τέηλορ και Ενόραση» τον Φεβρουάριο του 2008 όπου εξηγεί τις διαφορές των δύο εγκεφαλικών μας ημισφαιρίων (http://dip88.blogspot.gr).



  8   Το κείμενο προέρχεται από ζωγραφικές συνθέσεις σχετικά με τα εγκεφαλικά ημισφαίρια που έγιναν με χορηγό την Mercedes-Benz: http://www.frederiksamuel.com.



  
 
ΠΕΡΙ ΠΟΛΛΩΝ