Πρωί-πρωί … 6:35, ντυμένος στο «χακί» και με παλάσκες …, ξεκίνησε για το 2ο ΓΕΛ Έδεσσας, Παρασκευή 17 Μαΐου, πρώτη μέρα Πανελλαδικών 2013. Άπαντες παρόντες. Οι 22 αναγκαίοι για τη διαδικασία και 8 αναπληρωματικοί, και όλοι έπρεπε να είναι επί των επάλξεων 6:45! Τόσα χρόνια, με το ισχύον χαλαρό καθεστώς, όλα πήγαιναν ρολόι και φέτος με την επιστράτευση έπρεπε να ληφθούν έκτακτα μέτρα … «Εκεί που τελειώνει η λογική αρχίζει ο στρατός» … και το καψόνι. Καλή συνέχεια. Πάντως η διαδρομή στους καινούργιους πεζόδρομους της πόλης, δίπλα στον Εδεσσαίο ποταμό που καταλήγει στον Καταρράκτη, ήταν πανέμορφη. Thanks.
Στο γραφείο των Καθηγητών, παραδίπλα, ο πρόεδρος της τοπικής ΕΛΜΕ, διηγείται πως πέρασε στην Αθήνα. Κάτι εξηγούσε για το πώς μεθόδευσε τη διαδικασία το προεδρείο της ΟΛΜΕ, πώς «τους δούλεψε», αλλά ήμουν λίγο μακριά και δεν πολύ-πρόσεχα. Το ΝΑΙ της «βάσης» που μετέφεραν οι πρόεδροι των τοπικών ΕΛΜΕ ήταν γνωστό και αυτονόητο ότι ήταν επαναστατικά γυμνάσια επί χάρτου. Η «βάση» είχε ψηφίσει μαζικά ΝΑΙ στην απεργία εμπνεόμενη από την ατάκα του Προέδρου της ΟΛΜΕ: «Προτείνουμε απεργία κι αν μας επιστρατεύσουν θα πάμε στα σχολεία … με ψηλά το κεφάλι» …, και «κάτω τα …». Ζήτω η απεργία … ζήτω η επιστράτευση! «Τα ήξεις αφίξεις των παρατάξεων και οι καταθέσεις διαφορετικών προτάσεων δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα και εντός της ΟΛΜΕ»! 1 Σιγά το νέο! Ο συνδικαλισμός πέθανε, μετά το 1981, όταν ο πρώτος συνδικαλιστής του ΠΑΣΟΚ τα ‘κανε «πλακάκια» με τον αρμόδιο Υπουργό του. Μέχρι τότε επικρατούσε η φαντασίωση ότι οι Δεξιοί ήταν οι κακοί (όχι ότι οι περισσότεροι δεν το είχαν αποδείξει!) κι οι Αριστεροί οι καλοί (δεν τους είχε δοθεί ακόμη η ευκαιρία, ως εξουσία, να το αποδείξουν). Όταν οι «καλοί» απέδειξαν ότι μπορούν να γίνουν το ίδιο κακοί, με τους «κακούς», κι ακόμα «καλύτεροι» …, τα τείχη έπεσαν, οι μάσκες έπεσαν, κι ο συνδικαλισμός πέθανε. Κατάντησε εφαλτήριο πολιτικής καριέρας! Κάποιος γνωστός διηγείται: «Το 1993 συμμετείχα ως αντιπρόσωπος νομαρχιακής της Αττικής σε Συνέδριο συνδικαλιστών και αντιπροσώπων του ΠΑΣΟΚ. Θέμα, η οικονομική πολιτική που είναι δυνατόν να ακολουθηθεί. Προΐστανται Σημίτης, Γεννηματάς. Ο Μητσοτάκης που μόλις είχε “πέσει” [τον Σεπτέμβριο], είχε “τρακάρει” με το “αυξήσεις μηδέν συν μηδέν”. Ήμουν από τους πρώτους ομιλητές», αναφέρει ο συνομιλητής, «και πρότεινα, “Θα μπορέσει να περάσει το “μηδέν συν μηδέν” αν παράλληλα νομοθετήσετε ενσωμάτωση των επιδομάτων στον κύριο μισθό”. Η διαδικασία προέβλεπε ερωτήσεις και παρεμβάσεις στο τέλος των εισηγήσεων. Πετάγεται όμως ο Γεννηματάς, εκ μέρους της Κυβέρνησης, εκτός διαδικασίας και δηλώνει, “Το δέχομαι”! Πετάγονται κι οι συνδικαλιστές και με “αρπάζουν”: “Ποιόν εκφράζεις ‘σύντροφε’”; Ρωτήθηκε η βάση; Εμείς δεν συμφωνούμε!” Και βέβαια, δεν συμφωνούσαν, γιατί η πρόταση, αν περνούσε, θα εξασφάλιζε εργασιακή ειρήνη για μία τριετία … κι αυτοί τι θα έκαμναν χωρίς κανάλια και πρωτοσέλιδα; Πώς θα εκλέγονταν βουλευτές, χωρίς απεργιακούς αγώνες, διαπραγματεύσεις, επαναστατικές κορώνες, και τέλος πάντων, χωρίς την πολυπόθητη δημοσιότητα, την προβολή από την TV;» Έπρεπε, όμως, να περάσουν 30 χρόνια, να βρεθούμε στη δίνη της Κρίσης, για να το καταλάβουμε (αν …) ότι ο συνδικαλισμός πέθανε. Μια ισχυρή ένδειξη αυτού του γεγονότος είναι π.χ. η ΕΛΜΕ Πέλλας όπου μόλις εμφανίστηκε μια ανεξάρτητη, ακομμάτιστη κίνηση, η ΕΓΕΡΣΗ, βγήκε πρώτη, κι από αυτή προέρχεται ο πρόεδρος της 1α . Κάποιος συνάδελφος, περιμένοντας την εντολή για την αποδέσμευση των 8 αναπληρωματικών στο γραφείο των Καθηγητών του 2ου ΓΕΛ Έδεσσας, πρότεινε να παραιτηθούν οι υπάρχοντες συνδικαλιστές, να διαλυθεί η τοπική ΕΛΜΕ και να ξαναφτιαχτεί αποδεσμευμένη από την ΟΛΜΕ. Οι εκλογές των νέων αντιπροσώπων να γίνουν με ενιαίο κατάλογο ονομάτων χωρίς ψηφοδέλτια, κόμματα και παρατάξεις! «Μα πως θα κατεβώ στο ίδιο ψηφοδέλτιο με κάποιον με τον οποίο είμαι ιδεολογικά αντίθετος; Να σου πω ένα σενάριο …» Ακούστηκε από παλιό συνδικαλιστή. «Ποιά ιδεολογία και ποιά σενάρια; Δεν σε ενοχλεί τόσα χρόνια που μαζεύεστε πέντε-δέκα και τα λέτε μεταξύ σας; Ο συνδικαλισμός σας έχει πεθάνει. Είναι απλώς προπόνηση για κομματική σταδιοδρομία και διαπλοκή. Μη κοιτάς προχθές που υπήρξε μαζική προσέλευση. Πολύ προβληματίστηκα και τελικά αποφάσισα να μην πάω και εκ των υστέρων χαίρομαι! Καλά έκανα και δεν πήγα! Αποδείχτηκε μια σκέτη κοροϊδία!» «Ναι, αλλά …». «Ο πολιτισμός μας δεν έχει ακόμα συνέλθει πλήρως από το shock της γέννησής του –της μετάβασης από τη φυλετική ή “κλειστή κοινωνία”, που είναι υποταγμένη στις μαγικές δυνάμεις, στην “ανοιχτή κοινωνία” που απελευθερώνει τις κριτικές ικανότητες του ανθρώπου» 2 , ισχυρίζεται ο Καρλ Πόππερ. «Με την κατάρρευση της κλειστής κοινωνίας» γράφει ο Πόππερ “η βεβαιότητα εξαφανίζεται … Η άνοδος της φιλοσοφίας είναι μια προσπάθεια να αντικατασταθεί η παλιά μαγική πίστη με μία ορθολογική πίστη”. Η παιδική ηλικία όμως τελείωσε. “Πρέπει να πάμε προς το άγνωστο, το αβέβαιο, το ανασφαλές, χρησιμοποιώντας ό,τι λογική μπορεί να διαθέτουμε”» 3 . Στον Εικοστό αιώνα, αφού προηγουμένως χύθηκε πολύ ανθρώπινο αίμα στο βωμό τους, ήρθε το τέλος των Ιδεολογιών. «Πρέπει να πάμε προς το άγνωστο, … προς τις αρχές μιας δημοκρατικής κοινωνικής αναδόμησης που θα την ονόμαζα “βήμα προς βήμα κοινωνική μηχανική”, σε αντίθεση προς την “ουτοπική κοινωνική μηχανική”» 4 . Συχνά κριτικάρουμε την αμερικανική εξωτερική πολιτική με το επιχείρημα, «Τι αμερικανάκια είναι! Κάνουν την κίνηση και δεν έχουν υπολογίσει τις συνέπειες ... και τρέχουν μετά να τα μαζέψουν». Δεν είναι καθόλου «αμερικανάκια». Ξέρουν αυτό που τονίζει ο Πόππερ, ότι όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους δεν μπορείς να φτιάχνεις φαντασιακά σενάρια βασισμένα σε ιδεολογικές προκαταλήψεις, μπορείς να εντοπίζεις το πρόβλημα, να δρας, και μετά, αφού σταθμίσεις τις καινούργιες συνθήκες που εν τω μεταξύ θα έχουν προκύψει, πάλι θα αποφασίσεις απλώς το επόμενο βήμα. Βήμα-βήμα οφείλεις να ενεργείς. Άλλο οι αγελάδες και τα φυτά, κι άλλο οι άνθρωποι. Οι αντιδράσεις των ανθρώπων μπορεί να είναι απρόβλεπτες. Αν συμφωνούμε ότι έχει πεθάνει ο συνδικαλισμός ας κάνουμε το πρώτο βήμα -π.χ. εκλογές αντιπροσώπων χωρίς ψηφοδέλτια και παρατάξεις- και μετά βλέπουμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.  Υπουργείο, Εκπαιδευτικοί, Γονείς, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, ασελγούμε με ιδιαιτέρως ειδεχθή τρόπο, κατ’ εξακολούθηση, κατά συρροή κι εκ προμελέτης, μονίμως και πάντοτε, κατά των ανηλίκων μαθητών, από αγάπη, μέριμνα, στοργή και φροντίδα! Βιάζουμε και σακατεύουμε τα παιδιά μας … για το καλό τους! Ψηφίσαμε κατά πλειοψηφία υπέρ της απεργίας κατά τη διάρκεια των Πανελλαδικών. Εύκολα συνδικαλιστικά γυμνάσια, μια και κανείς δεν κλήθηκε να δηλώσει ότι θα απεργήσει παρά την ήδη γνωστή επιστράτευση. Με «ψηλά το κεφάλι», «προσκυνήσαμε», γιατί κινηθήκαμε με τη λογική του σκύλου … Αν βάλεις ένα μεγάλο τζάμι ανάμεσα στο σκυλί και το κόκκαλο, το καημένο το σκυλάκι θα χτυπάει συνεχώς τη μουσούδα του στη τζαμαρία, στη προσπάθεια του να αρπάξει το κόκκαλο. Δεν «του κόβει», να κάνει το κύκλο, να απομακρυνθεί προσωρινά από το κόκκαλο, ώστε να καταφέρει να το αρπάξει. Μας πέταξε η Κυβέρνηση την αύξηση του ωραρίου κατά δύο ώρες, «τσιμπήσαμε» και δηλώσαμε ότι θα απεργήσουμε. Και αφού μας επιστράτευσε, αποφασίσαμε να εκτονωθούμε ψηφίζοντας υπέρ μιας απεργίας που σχεδόν κανένας από όσους την ψήφισαν δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει! Υποτίθεται βρισκόμαστε στη δίνη μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Υποθέτω, δεν υποτίθεται, αλλά είναι η πραγματικότητα. Η οικονομική κρίση, μάλλον, υπάρχει. Η Κυβέρνηση έχει υπογράψει μνημόνια και από αυτά προκύπτουν διάφορες υποχρεώσεις. Λίγες μέρες πριν τις Πανελλαδικές του 2013, νομοθέτησε τη αύξηση του ωραρίου μας κατά δύο ώρες πράγμα που, για την Κυβέρνηση, σημαίνει 10% λιγότερα έξοδα για μισθούς εκπαιδευτικών. Αυτός μοιάζει να είναι ο οικονομικός στόχος. Οι δύο παραπάνω ώρες για την εκπαιδευτική κοινότητα σημαίνουν, μη πρόσληψη 8.000 με 10.000 αναπληρωτών και δημιουργία σοβαρού προβλήματος, σε αρκετές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ήδη διορισμένων εκπαιδευτικών, που θα βρεθούν χωρίς οργανική θέση και θα πρέπει να μετακινηθούν κατά την επόμενη σχολική χρονιά. Πρόσθετο, δηλαδή, κι ανυπολόγιστο κοινωνικό και οικονομικό κόστος για μια μερίδα εκπαιδευτικών. Αν η ΟΛΜΕ μπορούσε να απεμπλακεί από τη λογική του σκύλου, αν ο κλάδος ήταν ώριμος για κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να προτείνει εναλλακτικές λύσεις. Η πιο ακραία και απλή: Περικοπή, των ήδη κουτσουρεμένων μισθών όλων των εκπαιδευτικών, για δύο-τρία χρόνια … (και μετά βλέπουμε, ποιος ξέρει; Ίσως μέχρι τότε να έχουμε βγει από την Κρίση!) κατά 10% και καμιά αλλαγή στο ωράριο. Έτσι το βάρος θα μοιραζόταν ισόποσα και αλληλέγγυα σε όλους. Τώρα, 8.000 με 10.000 θα βρεθούν στην ανεργία κι άλλοι τόσοι στους δρόμους χωρίς οδοιπορικά. Και να μη δεχόταν η Κυβέρνηση την πρόταση θα είχαμε κερδίσει πολλά! Ή μπορούσε να ψιλολογηθεί μια ενδιάμεση λύση … όταν θέλουν συνδικαλιστές και υπουργοί μπορούν μια χαρά να κάμνουν λεπτολόγους υπολογισμούς και να επιμερίζουν βάρη και χασούρα. Ίσως στο μέλλον ξαναμεγαλώσει η πίττα. Όμως, «ή όλα ή τίποτα», επιστρατευτήκαμε με «ψηλά το κεφάλι» κι απ’ ότι φαίνεται μέχρι τα Χριστούγεννα θα είμαστε όλοι οι Έλληνες εργαζόμενοι «φαντάροι», γιατί μάλλον αυτός ήταν ο στρατηγικός στόχος της Κυβέρνησης. Αν δεν ήθελε την σύγκρουση, θα μπορούσε να νομοθετήσει αμέσως μετά τις Πανελλαδικές και δεν θα κουνιόταν φυλλαράκι. Μέχρι τις επόμενες Πανελλαδικές θα το είχαμε χωνέψει κι αποπατήσει … Όμως, μάλλον, η πρόθεση ήταν να προκληθεί εξαγγελία απεργίας στις Πανελλαδικές κι να ακολουθήσει επιστράτευση. 
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία μιας διεστραμμένης διαδικασίας. Ο μαθητής-υποψήφιος, έχει περάσει μια «άχρηστη» χρονιά στο δημόσιο σχολείο, οι γονείς του έχουν πληρώσει τα μαλλιοκέφαλα του στα φροντιστήρια και τη στιγμή που η αγωνία είναι στο κατακόρυφο, κάποιοι βρίσκονται ήδη στα όρια της κατάρρευσης, ακούει ότι οι καθηγητές του, που επί τόσα χρόνια τον ταλαιπωρούσαν με «άχρηστα» πράγματα, θα του δώσουν τη χαριστική βολή, παρατείνοντας κι αυξάνοντας την αγωνία του. Οι γονείς, και μόνο τις επιπλέον ώρες που θα χρειαστούν για τα φροντιστήρια, να σκεφτούν φτάνει. Είναι που είναι το κλίμα …, ήταν που ήταν το κλήμα … το φάγε κι ο γάιδαρος. Απ’ ότι φαίνεται έχουμε καταντήσει, δίκαια ή άδικα, απεχθής κλάδος, και είμαστε η καλύτερη περίπτωση για δημιουργία προηγούμενου επιστράτευσης. Ακόμη και η ΑΔΕΔΥ, ακόμη κι ο ΣΥΡΙΖΑ νίπτουν τα χέρια τους … και όχι μόνο τα νίπτουν. Η συσσωρευμένη και δίκαιη αγανάκτηση της κοινωνίας, που για να μπει κάποιος νέος σε ΑΕΙ πρέπει να ξοδέψει 10.000 με 20.000 ευρώ η οικογένεια του σε «ιδιαίτερα» μας έχει στοχοποιήσει. Οι εκάστοτε Κυβερνήσεις βολεύονταν με αυτό το έκτρωμα. Απαλλάσσονταν από χιλιάδες ανέργους και εκτόνωναν την όποια διεκδικητική ορμή των εκπαιδευτικών. Οι διορισμένοι κι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί εξασφάλιζαν αρκετό και «μαύρο» χρήμα. Οι γονείς αισθάνονταν ότι πριμοδοτούσαν τα βλαστάρια τους 4α . Κι όλοι μαζί εδώ και δεκαετίες ασελγούμε πάνω στους μαθητές και τους αναγκάζουμε, στα πιο τρυφερά τους χρόνια, να πηγαίνουν σχολείο το πρωί επί έξι ώρες, και να τρέχουν τα απογεύματα στα φροντιστήρια, και, το τελευταίο τουλάχιστον χρόνο, να εξαντλούν κάθε διαθέσιμη ικμάδα, μπας και μαζέψουν τα πολυπόθητα «μόρια». Οφείλουμε να συζητήσουμε, τουλάχιστον, να αναζητήσουμε ένα σύστημα στο οποίο να μπορεί όποιος μαθητής «το ‘χει» να διαβάζει, να μπορεί να πρωτεύει χωρίς έξωθεν βοήθεια. Τα φροντιστήρια να χρειάζονται μόνο και μόνο για να «διαβάζουν» όσους δυσκολεύονται να διαβάσουν από μόνοι τους. Αυτό ίσως έχει να κάνει με την ποιότητα και την ποσότητα της διδακτέας ύλης των σχολικών βιβλίων και φυσικά με την ποιότητα των εκπαιδευτικών. Οι Κυβερνήσεις θα έπρεπε να κινούνται με τη λογική ότι, ακόμη και στην περίπτωση του μέτριου εκπαιδευτικού, τα βιβλία θα έπρεπε να είναι έτσι γραμμένα που να αρκούν για την προετοιμασία του επιμελή μαθητή. Οι εκπαιδευτικοί θα έπρεπε να έχουμε φροντίσει να οργανωθούν έτσι οι εργασιακές μας συνθήκες που, ακόμη και στην περίπτωση των άχρηστων βιβλίων, να μπορεί ο εκπαιδευτικός να καλύψει την έλλειψη. Τέλος πάντων, κοινός στόχος θα έπρεπε να είναι ο απλός και λογικός, να μη χρειάζεται κάποιος επιμελής μαθητής εξωσχολική βοήθεια για να πετύχει στις Πανελλαδικές. Ακούγεται ότι η Unesco έχει υπολογίσει ότι κάθε διδακτική ώρα χρειάζεται, πριν και μετά, άλλες τρεις ώρες υποστηρικτικής εργασίας 5 . Οκ μπατ … επειδή εγώ, όταν φεύγω από το σχολείο μπορεί να καλλιεργώ ραπανάκια, ή να χαζεύω τούρκικα σήριαλ, ή να κυνηγάω … «τις πρώην και τις επόμενες», ή … τέλος πάντων να κάνω οτιδήποτε άλλο εκτός από την υποστήριξη των ωρών διδασκαλίας, ίσως … ίσως … ίσως … θα ήταν χρήσιμο κι ωφέλιμο κι αναγκαίο να παραμένουμε στο χώρο του σχολείου από τις 8 μέχρι τις 2, τουλάχιστον! Βέβαια για να μπορέσει να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει αυτό πρέπει να έχει προβλεφθεί να υπάρχουν και οι απαιτούμενοι χώροι. Συνήθως για να μπορέσει να γίνει Συνεδρίαση Συλλόγου, για να βρεθούμε όλοι μαζί δηλαδή, πρέπει να ληφθούν έκτακτα μέτρα, να μεταφερθούν καθίσματα, να στριμωχτούν οι συνάδελφοι ανά δύο ή τρεις στα γραφεία, να καταληφθούν πόρτες και κοινόχρηστοι χώροι. Αν πρέπει να είμαστε παρόντες όλοι οι συνάδελφοι δεν μας χωράνε τα σχολεία μας … πρέπει να ‘μαστε ο ένας πάνω στον άλλον … εναλλάξ. Έψαξα να βρω στο Διαδίκτυο τη μελέτη της Unesco 6 που αναφέρεται στην αντιστοίχιση διδακτικών ωρών και ωρών γραφείου και δεν κατάφερα τη βρω, έπεσα όμως πάνω σε έναν πίνακα που, αν είναι σωστός, μας βγάζει «πρωταθλητές» τους Έλληνες εκπαιδευτικούς: 
Ο παραπάνω πίνακας διαμορφώνεται από στοιχεία που λένε ότι, σε ετήσια βάση, ο εκπαιδευτικός του Γυμνασίου στην Ελλάδα μπαίνει 426 ώρες στη Τάξη ενώ ο μέσος όρος είναι 680 ώρες. Για το σχολικό έτος 2012-2013 είχαμε: Από 11 Σεπτεμβρίου μέχρι 21 Δεκεμβρίου, 102 μέρες, από 8 Ιανουαρίου μέχρι 26 Απριλίου, 108 μέρες και 3 μέρες μετά το Πάσχα, σύνολο 213 ημέρες, δηλαδή, 30,5 εβδομάδες. Οι εβδομάδες αυτές αντιστοιχούν σε 488 διδακτικές ώρες, αν τις πολλαπλασιάσουμε επί 16 ώρες την εβδομάδα, 549 αν τις πολλαπλασιάσουμε επί 18 ώρες, 580 αν πάρουμε υπ’ όψη μας τις 19 ώρες που είναι μάλλον ο μέσος όρος, 641 επί 21 και 702 επί 23, για να κοιτάξουμε και λίγο μπροστά …! Δεν έχουν υπολογιστεί οι μέρες των ενδοσχολικών και πανελλαδικών εξετάσεων, για φέτος π.χ. ένας ολόκληρος μήνας από 15 Μαΐου μέχρι 15 Ιουνίου. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα αντίστοιχα στοιχεία για Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. 
Εκτός, όμως, από το ωράριο το δικό μας υπάρχει και το ωράριο των μαθητών, το μεγάλο θέμα του αναλυτικού προγράμματος το οποίο συνήθως καταρτίζεται με βάση την εξωθεσμική δυνατότητα πίεσης, κοινώς διαπλοκή, των διαφόρων κλάδων. Έχουν οι Γυμναστές «δύναμη»; Προστίθενται ώρες Γυμναστικής, έχουν οι Μαθηματικοί, αντίστοιχα κ.λπ. κ.λπ. Σπάνια συζητιέται η κατανομή των μαθημάτων με βάση τις ανάγκες των μαθητών. Ο εγκέφαλός μας αποτελείται από δύο λοβούς, δύο ημισφαίρια, το αριστερό και το δεξί. Όταν κυριαρχούν οι λειτουργίες του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου μας τότε σκεφτόμαστε γραμμικά και μεθοδικά. Εστιάζουμε στο παρελθόν και το μέλλον. Το αριστερό ημισφαίριο λειτουργεί σαν ένας σειριακός επεξεργαστής, γραμμικά, όπως όταν διαβάζουμε ένα κείμενο, παράγει τη λεκτική σκέψη, μαθαίνει αποστηθίζοντας, μπορεί να μάθει «απ’ έξω», θεωρητικά ολόκληρο εγχειρίδιο με οδηγίες για το πώς να οδηγεί κανείς αυτοκίνητο. Το αριστερό ημισφαίριο, επίσης, δημιουργεί την αίσθηση του «εγώ είμαι» και «όσο εστιάζω στο “εγώ είμαι” διαχωρίζομαι, γίνομαι άτομο, μόνο, διαχωρισμένο από ότι με περιβάλλει, διαχωρισμένο από την υπόλοιπη ανθρωπότητα». Όταν κυριαρχούν οι λειτουργίες του δεξιού ημισφαιρίου εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή, στο «εδώ και τώρα». Το δεξί ημισφαίριο λειτουργεί σαν ένας παράλληλος επεξεργαστής, σκέφτεται μέσω εικόνων, παράγει εικονική σκέψη, μαθαίνει κιναισθητικά μέσω των κινήσεων του σώματος, μαθαίνει στην πράξη να οδηγεί αυτοκίνητο. Όταν αναδύονται στην αυτοσυνειδησία μας οι λειτουργίες του δεξιού λοβού νοιώθουμε συνδεδεμένοι μεταξύ μας και με το φυσικό περιβάλλον κι αυτό δημιουργεί μια αίσθηση πληρότητας, αρμονίας, ευφορίας, μια βαθειά εσωτερική γαλήνη, τότε ζούμε τον «χαμένο παράδεισο» 7 . «Αριστερός εγκέφαλος: Είμαι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Είμαι επιστήμονας, μαθηματικός. Λατρεύω τα γνώριμα, τα οικεία, κατηγοριοποιώ. Είμαι ακριβής, γραμμικός, αναλυτικός, στρατηγικός, πρακτικός, πάντα συγκροτημένος. Είμαι τεχνίτης των λέξεων και της γλώσσας, ρεαλιστής. Λύνω εξισώσεις και παίζω με τους αριθμούς. Είμαι η τάξη, η λογική. Γνωρίζω ακριβώς ποιος είμαι. Δεξιός εγκέφαλος: Είμαι το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου. Είμαι η δημιουργικότητα, το ελεύθερο πνεύμα, το πάθος, ο πόθος, ο έρωτας, ο αισθησιασμός. Είμαι ο ήχος του βροντερού γέλιου. Είμαι η γεύση, η αίσθηση της άμμου κάτω από τα γυμνά πόδια. Είμαι η κίνηση, τα ζωντανά χρώματα. Είμαι η παρόρμηση να ζωγραφίσεις σ' έναν άσπρο καμβά, η αχαλίνωτη φαντασία, η τέχνη, η ποίηση. Νιώθω. Αισθάνομαι. Είμαι καθετί που θα ήθελα να είμαι» 8 . 
Το Σχολείο σχεδόν αποκλειστικά καλλιεργεί και αξιολογεί τις λειτουργίες του αριστερού μόνο εγκεφαλικού μας ημισφαιρίου, τη λεκτική σκέψη. Τα παιδιά που μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις, και αξιοποιούν αυτό τους τα χαρακτηριστικό, από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο είναι «οι πετυχημένοι». Όσα όμως παιδιά έχουν την «ατυχία» να είναι χαρισματικά στις λειτουργίες του δεξιού ημισφαιρίου, στη σκέψη δια εικόνων (π.χ. Αϊνστάιν), ασφυκτιούν, «δεν τα καταφέρνουν» και μέσα στο Σχολείο αισθάνονται συνεχώς «λούζερ», αποτυχημένοι. Απελπισμένα, προσπαθούν, το καθένα με τον τρόπο του, να επιβιώσουν. Πολλά από τα υπερκινητικά παιδιά που δημιουργούν τα περισσότερα προβλήματα μέσα στη Τάξη ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Πολλά από τα παιδιά που υποτίθεται ότι πάσχουν από Δυσλεξία απλώς προσπαθούν να ανταπεξέλθουν, κάπως αδέξια, στις απαιτήσεις ενός συστήματος που είναι σακάτικο και σακατεύει αυτούς που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να υπηρετεί. Για τον Ελληνισμό, τρεις ήταν οι παράγοντες της Παιδείας: Ο δάσκαλος, ο μαθητής και ο παιδαγωγός. Παιδαγωγός ήταν ο δούλος που είχε την ευθύνη να πάει το παιδί στο δάσκαλο, να εξασφαλίσει, στην ανάγκη με τη ράβδο, ότι ο μαθητής θα είναι μπροστά στον δάσκαλο «όλος αυτιά». Αίτημα ήταν να αναπτυχθεί ο έρωτας ανάμεσα στον μαθητή και τον δάσκαλο. Φορτώσαμε στο δάσκαλο και τον ρόλο του «μπάτσου» και μειώσαμε δραματικά τις πιθανότητες να αναπτυχθεί ο έρωτας. Στον ρόλο του Παιδαγωγού δεν είναι ανάγκη να είναι φυσικό πρόσωπο, μπορεί να είναι η κοινωνία, οι γονείς, το «σύστημα», το σχολείο, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Το παιδαγωγικό μας σύστημα ακολουθεί δύο αντιφατικούς δρόμους. Από τη μια βασανίζουμε τους μαθητές μας με ένα κουτσό αναλυτικό πρόγραμμα, που στραγγαλίζει την ισόρροπη ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, εστιάζοντας στη μονομερή καλλιέργεια των λειτουργιών του αριστερού τους ημισφαιρίου, τιμωρώντας τους χαρισματικούς στη δια εικόνων σκέψη, με τη ρετσινιά του δυσλεκτικού και καθηλώνοντας τους από τα 6 ως τα 18 τους χρόνια σε μια καρέκλα, μπροστά από ένα θρανίο, επί 6 ώρες, τουλάχιστον, την ημέρα να ακούν, να μιλάνε σπανιότερα, να διαβάζουν ή να γράφουν, και από την άλλη, ίσως από υποσυνείδητη ενοχή, τους «καλομαθαίνουμε» καλλιεργώντας τους εξ απαλών ονύχων την έπαρση και τους στερούμε τη χαρά της επικοινωνίας, του χορού, τη χαρά και την αίσθηση πληρότητας που προκαλεί στον άνθρωπο η κοινή δράση, το ομαδικό παιχνίδι, ο χορός, ο έρωτας. Μαθαίνουμε στα παιδιά μας να διεκδικούν τα ατομικά τους δικαιώματα και τα στερούμε από το δικαίωμα που έχουν στον έρωτα, που αναγκαία προϋπόθεση έχει το θάνατο του ατομικού, εγωτικού, «εγώ», την έξοδο από τον «εαυτό», τον περιορισμό της έπαρσης. «Αυτό που εμποδίζει τη γνήσια κατανόηση είναι συχνά όχι η απουσία ευφυΐας, αλλά η παρουσία της έπαρσης» (Βιττγκενστάιν). Για να καλλιεργείται αρμονικά ολόκληρος ο εγκέφαλος του παιδιού θα έπρεπε οι μισές ώρες του αναλυτικού προγράμματος να αφορούν τα συνήθη μαθήματα που καλλιεργούν το αριστερό ημισφαίριο και οι άλλες μισές, χορό, γυμναστική, μουσική, ζωγραφική, κινηματογράφο, ήχους και εικόνες, βίντεο, παρουσιάσεις και παραστάσεις, γενικά οτιδήποτε καλλιεργεί τις λειτουργίες του δεξιού εγκεφάλου. Ένα θετικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η εισαγωγή των Project, των Ερευνητικών Εργασιών, εδώ και δύο χρόνια στα Λύκεια. Αυτά, κι άλλα πολλά, για τον χώρο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Για την Τριτοβάθμια, από όσα θυμάμαι από φοιτητής, όσα είδα ως πρόσφατος μεταπτυχιακός φοιτητής, κι όσα βλέπω από την εμπειρία των παιδιών μου …, ένα μόνο θα αναφέρω. Το 2005, στη τελετή για τον εορτασμό της γιορτής των Τριών Ιεραρχών, στην αίθουσα τελετών του Α.Π.Θ., στον πανηγυρικό του λόγου, ένας καθηγητής της Θεολογικής Σχολής, ο Λάμπρος Σιάσιος, είχε αναφέρει, παρεμπιπτόντως …, ότι το διδακτικό προσωπικό της Θεολογικής Σχολής, τότε, αριθμούσε περί τα 150 μέλη! Το 2012 στην Θεολογική Σχολή της Αθήνας, στα δύο της τμήματα, μπήκαν 460 φοιτητές και στην αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης 440! Άντε μετά να πείσεις ότι βασικό κίνητρο δεν είναι η καταπολέμηση της ανεργίας των διδασκόντων. Η συζήτηση με τον παλιό συνδικαλιστή έκλεισε με πρόκληση του να ειπωθούν αυτά στη συνέλευση … Πόσες πιθανότητες θα είχε ο επίδοξος εισηγητής να μην ακούσει, δια βοής, το: «Βρε ουστ, από ‘δω …»! Sorry! Ο Ιωάθαμ ήταν ο νεώτερος γιος του Γεδεών. Μετά το θάνατο του Γεδεών, ο Αβιμέλεχ, ένας άλλος γιος του, έπεισε τους κατοίκους της Συχέμ να τον ανακηρύξουν βασιλιά του Ισραήλ, αφού πρώτα σκότωσε όλα τα αδέλφια του, εκτός από τον Ιωάθαμ που κατέφερε να κρυφτεί. Αργότερα ο Ιωάθαμ ανέβηκε στη κορυφή του Γαριζίν και είπε στους κατοίκους της Συχέμ την παρακάτω παραβολή: «Κάποτε τα δέντρα αποφάσισαν να διαλέξουν κάποιο για βασιλιά τους. Είπαν στην ελιά: “Έλα να γίνεις βασιλιάς μας”. Αλλά η ελιά τους αποκρίθηκε: “Ν’ αφήσω το λάδι που παράγω, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Μετά είπαν στη συκιά: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Μα κι η συκιά τους αποκρίθηκε: “Ν’ αφήσω τους ωραίους και γλυκούς καρπούς που κάνω, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Τότε είπαν στο αμπέλι: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Μα και το αμπέλι τους αποκρίθηκε: “Ν' αφήσω το κρασί που βγάζω, που το χαίρονται θεοί και άνθρωποι, για να κυβερνήσω τα δέντρα; Όχι!” Τότε τα δέντρα είπαν στην αγκαθιά: “Έλα εσύ να γίνεις βασιλιάς μας”. Κι η αγκαθιά τους αποκρίθηκε: “Αν με θέλετε για βασιλιά σας, ελάτε κάτω από τη σκιά μου …”» (Κριτές 9,1-15). Υ Π Ο Σ Η Μ Ε Ι Ω Σ Ε Ι Σ 1α Στις εκλογές της 17ης Απριλίου 2013 για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο 16ο Συνέδριο της ΟΛΜΕ, ψήφισαν 546 μέλη. Βρέθηκαν 23 λευκά, 6 άκυρα και 517 έγκυρα ψηφοδέλτια. Βάσει του αριθμού των ψηφισάντων, προκύπτουν 5 συνολικά Αντιπρόσωποι. Αναλυτικά, οι παρατάξεις έλαβαν:
2 Karl Popper, Η Ανοιχτή Κοινωνία και οι Εχθροί της, μτφρ. Ειρήνη Παπαδάκη, εκδ. Δωδώνη 1980, σ. 35. 3 Νίκου Δήμου, Το Απόλυτο και το Τάβλι, εκδ. Πατάκη, σ. 99. 4 Karl Popper, Η Ανοιχτή Κοινωνία και οι Εχθροί της, μτφρ. Ειρήνη Παπαδάκη, εκδ. Δωδώνη 1980, σ. 36. 4α Κι αντί να περιορίζεται ο «θεσμός» του φροντιστηρίου επεκτείνεται και στη Πρωτοβάθμια και τη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Πρωτοετής φοιτητής του Μαθηματικού Ιωαννίνων, πλήρωνε, κατά το ακαδ. έτος 2011-12, 800 ευρώ το μήνα σε φροντιστήρια! 5 Σύμφωνα με πρόσφατη (2012) μελέτη της UNESCO κάθε ώρα διδακτικού έργου ενός καθηγητή αντιστοιχεί σε 4 ώρες εργασίας γραφείου! (http://www.alfavita.gr). 7 Από ομιλια της νευροανατόμου του Χάρβαρντ Jill Bolte Taylor (Τζιλ Μπόλτι Τέηλορ) στο TED (Technology-Τεχνολογία, Entertainment-Ψυχαγωγία, Design-Σχεδίαση) με τίτλο: «Το εγκεφαλικό επισόδειο της Τζιλ Μπόλτι Τέηλορ και Ενόραση» τον Φεβρουάριο του 2008 όπου εξηγεί τις διαφορές των δύο εγκεφαλικών μας ημισφαιρίων (http://dip88.blogspot.gr). 8 Το κείμενο προέρχεται από ζωγραφικές συνθέσεις σχετικά με τα εγκεφαλικά ημισφαίρια που έγιναν με χορηγό την Mercedes-Benz: http://www.frederiksamuel.com. | ||||
Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου Βιβλία και «Λόγοι»
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
17/5/13
Βρε, ουστ από ‘δω …
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
148. 15/5/15
146. 7/3/15
130. 1/4/14
129. 1/4/14
123. 25/9/13
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου