ΤΑ ΒΔΕΛΥΡΑ ΕΘΝΗ

	Ο άγιος Ανδρέας ο δια Χριστόν Σαλός (+28 Μαΐου) έζησε τον καιρό που αυτοκράτορας στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο Λέοντας ΣΤ’ ο Σοφός (886 - 912 μ.Χ.). Τη βιογραφία του έγραψε ο πρεσβύτερος της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως, Νικηφόρος, στα μέσα του 10ου αιώνα μ.Χ. (956 - 959 μ.Χ.), όταν αυτοκράτορας ήταν ο Κωνσταντίνος Ζ’ Πορφυρογέννητος. Στο τέλος του συγγράμματος υπάρχει συζήτηση μεταξύ του αγίου Ανδρέα και του αγίου Επιφανίου και αναφέρονται πολλές προφητείες του αγίου Ανδρέα. Προφήτευσε την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και την απελευθέρωση της από παρέμβαση των Ρώσων[1]. «Ο Θεός θα αναδείξει βασιλιά κάποιον φτωχό (ή μετά από περίοδο φτώχιας). Ο βασιλιάς αυτός θα πολιτευθεί με δικαιοσύνη, θα σταματήσει όλους τους πολέμους και θα πλουτίσει τους φτωχούς. Θα βασιλεύσει η ευτυχία όπως στην εποχή του Νώε. Οι άνθρωποι θα πλουτίσουν πολύ, θα ζουν γαλήνια και ειρηνικά, θα τρώνε, θα πίνουν, θα έρχονται σε γάμο, θα κινούνται με πολλή άνεση και θα απολαμβάνουν αμέριμνοι τα αγαθά της γης, επειδή δεν θα γίνονται πόλεμοι, θα μετατρέψουν τα σπαθιά τους σε δρεπάνια, τα βέλη σε πασσάλους, και τα δόρατα σε γεωργικά εργαλεία για να καλλιεργούν τη γη»[2]. Προείπε την επανίδρυση του κράτους του Ισραήλ[3] και αναφέρθηκε στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με την τρέχουσα παγκοσμιοποίηση: «θ’ ανοίξει ο Κύριος τις πύλες των Ινδιών που έκλεισε ο βασιλιάς των Μακεδόνων Αλέξανδρος ... θα βγουν τότε απ’ εκεί ... τα λεγόμενα βδελυρά έθνη»[4]. «Όποιος λοιπόν δη τα βδελυρά έθνη να έρχονται στον κόσμο, ας γνωρίζει πως όλα, όσα πρόκειται να συμβούν, βρίσκονται “επί θύραις”, και ότι ο Κριτής έρχεται για να αποδώσει στον καθένα σύμφωνα με τα έργα του»[5]. Προφανώς, γεωγραφικά, αναφέρεται στους λαούς της Άπω Ανατολής αλλά γιατί να τους χαρακτηρίζει «βδελυρά έθνη»; Στο ευαγγέλιο του Λουκά ο Ιησούς είπε στους Φαρισαίους: «το εν ανθρώποις υψηλόν βδέλυγμα ενώπιον του Θεού» (Λουκ. 16,15). «Το υπερήφανο ήθος της αυτοδικαίωσης ... είναι “βδέλυγμα ενώπιον του Θεού”»[6]. «Στην κατάσταση της πτώσης τους οι άνθρωποι έγιναν θύματα ολέθριας πλάνης: θαυμάζουν ως μεγαλειώδες ό,τι είναι “βδέλυγμα” ενώπιον του Θεού, και αποφεύγουν και καταφρονούν ό,τι είναι “πολυτελές” ενώπιον Του»[7]. Στο Πεκίνο κατασκευάζεται το μεγαλύτερο Μετρό στον κόσμο. Μέχρι στιγμής έχουν κατασκευαστεί 200 χιλιόμετρα και τελικά θα περιλαμβάνει 560 χιλιόμετρα! Μάλιστα είναι τέτοιες η συνθήκες, γεωλογικά, του εδάφους που αρχικά οι δυτικοί τεχνικοί είχαν θεωρήσει αδύνατη την κατασκευή του. Αλλά «στα κινέζικα δεν υπάρχει η λέξη αδύνατον»! Νοτιότερα, στο Θιβέτ, οι μοναχοί ασκούνται να υπερβαίνουν τις ανθρώπινες δυνατότητες, να τις καλλιεργούν τόσο που να πετυχαίνουν υπερφυσικά κατορθώματα. Ακόμη νοτιότερα, στα Ιμαλάια, οι γιόγκι ξεπερνάνε κι αυτοί τα συνηθισμένα ανθρώπινα μέτρα. «Για να φθάσει στο τέλος αυτό, ο ασκητής των ανατολικών θρησκειών αγωνίζεται να απεκδυθεί κάθε πάθος και μορφή αστάθειας της παροδικής υπάρξεως και να βυθισθεί σε κάποια αφηρημένη νοητή σφαίρα της καθαράς Υπάρξεως. Η άσκηση αυτή είναι αρνητική και απρόσωπη. Δεν έχει θεωρία Θεού αλλά αυτοθεωρία ανθρώπου. Η καρδιά δεν μετέχει. Πουθενά στις Ουπανισάδες (βασικά φιλοσοφικά κείμενα του Ινδουισμού, τα οποία αποτελούν την πηγή και την αφετηρία όλης της μετέπειτα ορθόδοξης ινδικής σκέψεως) δεν αναφέρεται η υπερηφάνεια ως εμπόδιο για την άσκηση ή η ταπείνωση ως αρετή. Η πρόοδος στη μορφή αυτή του ασκητισμού εξαρτάται από τη θέληση του ίδιου του ανθρώπου που την προκαθορίζει. Απουσιάζει επίσης η θετική διάσταση της ασκήσεως ως πρόσληψη υπερφυσικής ζωής, που έχει πηγή μόνο τον Θεό της αποκαλύψεως. Η τεχνική απέκδυση που εφαρμόζεται στον Βουδισμό, και στην πιο εξευγενισμένη εκδήλωση του, δεν αποτελεί παρά μόνο το ασήμαντο ήμισυ της υποθέσεως. Υπάρχει ο κίνδυνος, όταν ο νους βρίσκεται γυμνός στον “γνόφο της απεκδύσεως”, να στραφεί προς τον εαυτό του, να θαυμάσει το φωτεινό αλλά κτιστό του κάλλος και να “λατρεύσει τη κτίσει παρά τον κτίσαντα” (Ρωμ. 1,25). Και τότε, κατά τον λόγο του Κυρίου, “γίνεται τα έσχατα του ανθρώπου ... χείρονα των πρώτων” (Ματθ. 12,45). »Η θεωρία λοιπόν αυτή της Ανατολής δεν είναι θεωρία Θεού αλλά αυτοθεωρία ανθρώπου. Δεν ξεπερνά τα όρια του κτιστού ούτε εγγίζει το πρωταρχικό Είναι του Ζώντος Θεού της αποκαλύψεως. Μπορεί ενδεχομένως η άσκηση αυτή να επιφέρει κάποια ανάπαυση και να οξύνει τις ψυχικές και διανοητικής λειτουργίες του ανθρώπου, αλλά “το γεγεννημένον εκ της σαρκός σαρξ εστι” (Ιωάν. 3,6) και “Θεώ αρέσαι ου δύναται” (Ρωμ. 8,8)»[8]. Ο Αλέξανδρος «έκλεισε τις πύλες των Ινδιών» ... Ο ελληνικός πολιτισμός, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός χάρη στον Αλέξανδρο τον Μακεδόνα διαδόθηκε από την Ελλάδα μέχρι τις Ινδίες και λίγο αργότερα, με την επικράτηση της Ρώμης, έγινε ο κυρίαρχος πολιτισμός των χωρών της Μεσογείου και η βασική πηγή έμπνευσης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι ο μοναδικός πολιτισμός που είναι ο –ισμός της πόλης, των πολιτών, της μεσαίας τάξης. Ο μοναδικός πολιτισμός που όρισε τον άνθρωπο ως μέτρο πάντων. Δεν θεοποίησε τη δύναμη, αλλά, αναζήτησε την αρμονία, την ομορφιά, το μέτρο. Έστρεψε τα νώτα στον υπεράνθρωπο και καλλιέργησε τον άνθρωπο, την ανθρωπιά. Όμως, μετά το 1990, μετά την πτώση του ανατολικού μπλοκ, ο καπιταλισμός πέταξε την προβιά κι άρχισε η αποδόμηση, το γκρέμισμα όλων των κατακτήσεων που πέτυχε η μεσαία τάξη, οι πολίτες, μετά τη γαλλική Επανάσταση. Όσο υπήρχε το ανατολικό μπλοκ, ο καπιταλισμός ήταν αναγκασμένος να εμφανίζει ανθρώπινο πρόσωπο για να κερδίζει συνειδήσεις. Η εργάσιμη εβδομάδα έγινε «πέντε ημερών» και συζητιόταν το αίτημα των τεσσάρων. Καθιερώθηκε το οκτάωρο και συζητιόταν η εβδομάδα των 36 εργάσιμων ωρών ή και ακόμα λιγότερων. Όταν όμως εξέλειπε το αντίπαλο δέος, η άρχουσα τάξη της Δύσης πήρε τη ρεβάνς. Με την οικονομική παγκοσμιοποίηση περιόρισε ή και έκανε πρακτικά αδύνατη την προστατευτική παρέμβαση των διαφόρων κρατών στις οικονομίες τους κι έφερε στο ίδιο ράφι τα προϊόντα του δυτικού εργαζόμενου με εκείνα του της Άπω Ανατολής, που ζει θυσιάζοντας την προσωπική του ζωή, που αποδέχεται ότι ο υπέρτατο Ον είναι υπερπροσωπικό! Ο άνθρωπος πλέον είναι εργαλείο, είναι ένα μυρμήγκι που οφείλει να εργάζεται όλο και περισσότερο και να αμείβεται όλο και λιγότερο. Ο άνθρωπος οφείλει να ασκείται ώστε να υπερβάλλει εαυτόν, να γίνεται υπεράνθρωπος, ώστε «να μην υπάρχει η λέξη αδύνατον» στο λεξιλόγιο του. Η ασκητική των θρησκειών της Ανατολής «επιφέρει κάποια ανάπαυση και να οξύνει τις ψυχικές και διανοητικής λειτουργίες του ανθρώπου» και τελικά καλλιεργεί την εσωτερική υπερηφάνεια του ανθρώπου που έγκειται στην παραδοχή ότι ο άνθρωπος είναι κομμάτι κάποιου υπερπροσωπικού Θεού, ότι η ανθρώπινη φύση είναι από μόνη της φορέας της Θεότητας και ότι το μόνο που πρέπει ο άνθρωπος να πετύχει είναι αυτοθεωρία, η θεωρία του εσώτερου εαυτού του που είναι από τη φύση του θεός. Αυτός ήταν ο αρχικός εωσφορικός πειρασμός, ο καθρέφτης φαντάζεται ότι είναι αυτόφωτος ήλιος. Αυτό είναι Η ΑΜΑΡΤΙΑ, αυτό είναι «το εν ανθρώποις υψηλόν» που είναι «βδέλυγμα ενώπιον του Θεού». Ο δυτικός πολιτισμός από την αρχή του, χοντρικά από το Σχίσμα και μετά, είχε πέσει στον πειρασμό να προκρίνει τον υπεράνθρωπο, αλλά μέχρι τώρα γινόταν μία πάλη, ανάμεσα, σε ότι έχει απομείνει από Ελληνισμό στη Δύση, κι ανάμεσα, στο φράγκικο αίτημα της δύναμης, του υπερανθρώπου, της καλλιέργειας όλο και περισσότερο των δυνατοτήτων του ρομπότ, στο συνεχές κυνήγι του μεγαλύτερου ρεκόρ. Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί από αυτό το ιδεώδες, του υπερανθρώπου, του ρεκόρ, της δύναμης, (των Πυραμίδων αντί του Παρθενώνα), εμπνέονται κι όχι από το ελληνικό αίτημα της αρμονίας, της ομορφιάς, της ανθρωπιάς. Από το Σχίσμα και μετά άρχισαν να μπαίνουν τα «βδελυρά έθνη» στις περιοχές του Ελληνισμού απλώς μετά το 1990 «άνοιξαν οι πύλες των Ινδιών που είχε κλείσει ο Μέγας Αλέξανδρος» και τα «βδελυρά έθνη» έγιναν πλημμυρίδα, κατέκλυσαν το δυτικό κόσμο και βιολογικά και πολιτιστικά. Τον Δεκέμβριο του 2002 το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι, Channel 4 στα πλαίσια της παρουσίασης διαφόρων “παράξενων ειδών τέχνης”, παρουσίασε την performance του Κινέζου Zhu Yu, με τίτλο “Eating People” (“Τρώγοντας Ανθρώπους”)! Το θέμα αυτό το είχε πρωτοπαρουσιάσει στις 17 Οκτωβρίου του 2000 στην 3η Biennale της Σαγκάης ο 30χρονος τότε Zhu Yu. Ο ίδιος δήλωσε ότι για τις ανάγκες της performance “Τρώγοντας Ανθρώπους” μαγείρεψε πτώματα βρεφών που έκλεψε από την ιατρική σχολή και παραδέχτηκε ότι το κρέας δεν ήταν νόστιμο και ότι έκανε αρκετές φορές εμετό. Ωστόσο, είπε, ότι έπρεπε να το κάνει για χάρη της τέχνης. Ο Zhu Yu δήλωσε επίσης: “Καμιά θρησκεία και κανένας νόμος δεν απογορεύει την ανθρωποφαγία. Το επιβάλλει απλώς η ηθική. Αλλά τί είναι ηθική; Η ηθική διαμορφώνεται από τους ανθρώπους. Εφόσον δεν υπάρχει εγκληματική πράξη γιατί να απαγορεύεται η ανθρωποφαγία;”. Ο Zhu Yu είναι χριστιανός στο θρήσκευμα και δηλώνει ότι το έργο του επηρεάζεται κυρίως από τη θρησκεία ....   http://www.guardian.co.uk/uk/2002/dec/30/arts.artsandhumanities   http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/2624797.stm   http://pmc.iath.virginia.edu/issue.502/12.3rojas.html    [1] «Θα εισέλθη το έθνος των Αγαρηνών, και ικανά πλήθη τη μαχαίρα αυτών κατασφάξωσιν· εγώ δε φημί, ότι και το ξανθόν έθνος εισελεύσεται, ούτινος η προσηγορία πρόκειται εν τω δεκάτω εβδόμω στοιχείω των εικοσιτεσσάρων στοιχείων ανακεφαλαιομένων (=Ρ)» (ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥ, έκδ. 2α, εκδ. Υιοί Σωτ. Σχοινά 1976 εν Βόλω, σ. 87). [2] ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥ, έκδ. 2α, εκδ. Υιοί Σωτ. Σχοινά 1976 εν Βόλω, σ. 87-88. [3] «Μέλλουσι τα σκήπτρα Ιερουσαλήμ εξανίστασθαι ... αντί της των τοσούτων ετών παρατάσεως, και της περιπλανήσεως της επ’ αλλοτρίας, και των ονειδισμών των εχθρών, και της αφάτου αισχύνης, ... τοσούτα έτη υπό των εθνών κωμωδούμενοι, σωθήσονται της δουλείας και του ζυγού, ως συναχθέντες εις τα ίδια (στην Παλαιστίνη)» (ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥ, έκδ. 2α, εκδ. Υιοί Σωτ. Σχοινά 1976 εν Βόλω, σ. 93). [4] ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥ, έκδ. 2α, εκδ. Υιοί Σωτ. Σχοινά 1976 εν Βόλω, σ. 94. [5] ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥ, έκδ. 2α, εκδ. Υιοί Σωτ. Σχοινά 1976 εν Βόλω, σ. 95. [6] Αρχιμ. Ζαχαρία, Ο ΚΡΥΠΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Έσσεξ Αγγλίας 2012, σ. 121. [7] Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, ΟΨΟΜΕΘΑ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΚΑΘΩΣ ΕΣΤΙ, Έσσεξ Αγγλίας 1992, σ. 160. [8] Αρχιμ. Ζαχαρία, Ο ΚΡΥΠΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Έσσεξ Αγγλίας 2012, σσ. 114-115. Εικόνες - ΣΟΚ απο την προετοιμασία των παρελάσεων του Κινέζικου Στρατού! Οι παρελάσεις του στρατού της Κίνας συνεχίζουν να θυμίζουν τις επιβλητικές Σοβιετικές Παρελάσεις του Κόκκινου Στρατού, και τις παρελάσεις επί Μάο στην πλατεία Τιάν Αν Μεν. Ο απόλυτος συντονισμός, το βλοσυρό βλέμμα, οι κοφτές κινήσεις που κόβουν την ανάσα, από χιλιάδες στρατιώτες, είναι κάτι που πραγματικά καθηλώνει. Πως όμως οι Κινέζοι παρουσιάζουν το απίστευτο αυτό θέαμα στις παρελάσεις τους; Οι εικόνες μπορεί να σοκάρουν. Η πειθαρχία ξεπερνάει τις ανθρώπινες αντοχές. Ο πόνος του φαντάρου, κρύβεται κάτω από το αδιάφορο και βλοσυρό του βλέμμα. Το να “σπάσει” κάποιος, το να μην αντέξει κάποιος είναι λέξεις και έννοιες που δεν υπάρχουν στο λεξιλόγιο. Παρακολουθήστε τι ακριβώς συμβαίνει πριν την παρέλαση και πως γίνεται η προετοιμασία της... ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΤΟΙΧΙΣΗ όρθιοι με στερεωμένα σχοινάκια σαν αόρατος τοίχος ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΝΑ ΠΟΔΙ ΓΙΑ ΩΡΕΣ. Σηκωμένα μπατζάκια , ορθοστασία στο ένα πόδι για 6, 7, 8 ώρες μέχρι να πετύχουν το απόλυτο ΔΕΝ ΞΕΦΕΥΓΕΙ ΟΥΤΕ ΧΙΛΙΟΣΤΟ. Αυστηρότατος και συνεχής έλεγχος της κάθε σειράς ΤΟ ΚΟΡΜΙ ΔΕΝ ΓΕΡΝΕΙ καρφία στο λαιμό για να μην κουνιέται το κεφάλι, ειδικά πιατάκια, και σκληρά σίδερα στη μέση . Δεν πρέπει κανείς να ξεφεύγει. Ο ΗΛΙΟΣ ΑΔΥΣΩΠΗΤΟΣ . 10 και 11 ώρες ακίνητος στους 35 Κελσίου σε τσακίζουν. Ο ιδρώτας ποτάμι... ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΟΔΙΑ... σχεδόν βασανιστήριο. Βαρίδια με άμμο στα καλάμια και βήμα της χήνας. Πηγή: http://tro-ma-ktiko.blogspot.gr/

ΠΕΡΙΠΟΛΛΩΝ ΣΤΑ ΔΑΦΝΟΚΕΡΑΣΑ ΠΛΑΪ ΣΤΟ ΝΗΣΙ …

		Στο καφενείο του Γιάννη του Βυζάτη, για την ακρίβεια Μπιζάτη, ή καλύτερα, Μπεζ-άτι, τουτέστιν, «Δίχως άλογο». Ο προπάππους, γύρω στο 1880, καμάρωνε για τ’ άλογο που καβαλούσε· μα ήρθαν δύσκολοι καιροί, ζορίστηκε και πούλησε το άτι. Κυκλοφορούσε πλέον πεζός ο τέως καβαλάρης, «Δίχως άλογο», «Μπεζ-άτι», Μπιζάτης, ο Βυζάτης. Κάτω απ’ τα δαφνοκέρασα, δίπλα στην όχθη, απέναντι απ’ το τρίτο και τελευταίο προς δυσμάς, νησί, που σχηματίζει ο Εδεσσαίος ποταμός καθώς διακλαδίζεται διασχίζοντας την πόλη για να ενωθεί και πάλι κάτω στο Λόγγο. Το νερό στη κοίτη «πάντα ρει». Ροή. «”Κι εσύ βλέπεις τον εαυτό σου να βυθίζεται σε μια εκστατική κατάσταση, σε σημείο που νιώθεις ότι σχεδόν δεν υπάρχεις. Το χέρι μοιάζει να μην ακολουθεί το σώμα... Απλώς κάθομαι εκεί, παρατηρητής... Κι έτσι, απλά, όλα ξεχειλίζουν από μόνα τους”. Η περιγραφή αυτή έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με την περιγραφή που έδωσαν εκατοντάδες διαφορετικοί άνδρες και γυναίκες –ορειβάτες, πρωταθλητές σκακιού, χειρούργοι, μπασκετμπολίστες, μηχανικοί, διευθυντές, ακόμα και υπάλληλοι αρχείων– όταν αναφέρθηκαν στη στιγμή που ξεπέρασαν τον εαυτό τους σε κάποια αγαπημένη τους δραστηριότητα. Η κατάσταση που περιγράφουν ονομάστηκε “ροή” από τον Μιχάλι Τζικτζεντμιχάλι[1], ο οποίος συγκέντρωσε τέτοιες αναφορές σχετικά με εξαιρετικές επιδόσεις κατά τη διάρκεια μιας εικοσαετούς έρευνας. Οι αθλητές γνωρίζουν αυτήν τη χαρισματική κατάσταση με τον όρο “ζώνη”, όπου η τελειότητα έρχεται αβίαστα, θεατές και αντίπαλοι χάνονται στην ομίχλη της απόλυτης απορρόφησης τους εκείνης της στιγμής. Η ροή αντιπροσωπεύει ίσως το ζενίθ στη χαλιναγώγηση των συναισθημάτων, υποτάσσοντάς τα στην υπηρεσία της επίδοσης και της μάθησης... Όταν εγκλωβίζεται κανείς στην ανία της κατάθλιψης ή στην αναστάτωση του άγχους, η ροή εμποδίζεται... Το χαρακτηριστικό σημάδι της ροής είναι μια αίσθηση αυθόρμητης χαράς, και αγαλλίασης...»[2]. «Η προσοχή συγκεντρώνεται τόσο πολύ, που οι άνθρωποι συνειδητοποιούν μόνο το στενό πλαίσιο της αντίληψης που συνδέεται με τον άμεσο στόχο, και χάνουν την αίσθηση του χρόνου και του χώρου. Ένας χειρούργος, για παράδειγμα, θυμάται μια πολύ δύσκολη εγχείρηση, κατά την οποία βρέθηκε σε ροή. Όταν ολοκλήρωσε την επέμβαση, πρόσεξε μια στοίβα πέτρες και σοβάδες στο πάτωμα του χειρουργείου... Ενώ εκείνος ήταν αφοσιωμένος στην εγχείριση, ένα μέρος από το ταβάνι είχε υποχωρήσει... Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε ροή είναι τόσο απορροφημένοι με το έργο που έχουν μπροστά τους, ώστε χάνουν την αίσθηση του (καθημερινού) εαυτού τους, εγκαταλείπουν τις μικρές (καθημερινές) ανησυχητικές σκέψεις, την υγεία, τους λογαριασμούς που τρέχουν, ακόμα και την ίδια την ευημερία της καθημερινής ζωής. Υπό την έννοια αυτή οι στιγμές της ροής είναι “εκτός Εγώ”... Άνθρωποι που βρίσκονται σε ροή επιδεικνύουν έναν δεξιοτεχνικό έλεγχο πάνω σε αυτό που επιτελούν και οι αντιδράσεις τους είναι απόλυτα εναρμονισμένες με τις εναλλασσόμενες απαιτήσεις της εργασίας τους. Και παρόλο που οι άνθρωποι έχουν τις καλύτερες επιδόσεις σε κατάσταση ροής, δεν ενδιαφέρονται για το πόσο καλά πηγαίνουν, ούτε απασχολούνται με σκέψεις επιτυχίας ή αποτυχίας – αυτό που τους παρακινεί είναι η ίδια η αγαλλίαση της εργασίας τους. Η ποιότητα της προσοχής στη ροή είναι χαλαρή, αν και πολύ εστιασμένη. Στη ροή υπάρχει ένα συναίσθημα ήπιας έκστασης. Αυτή η έκσταση μοιάζει να είναι ένα υπο–προϊόν της εστίασης της προσοχής. Παρατηρώντας ένα άτομο σε ροή, έχουμε την εντύπωση ότι το δύσκολο είναι εύκολο. Η άριστη επίδοση μοιάζει φυσιολογική και συνηθισμένη... Μέσα στο μυαλό επαναλαμβάνεται ένα παρόμοιο παράδοξο: οι πιο απαιτητικοί στόχοι επιτυγχάνονται με τη λιγότερη κατανάλωση νοητικής ενέργειας… Στην κατάσταση αυτή ακόμα και η σκληρή δουλειά μπορεί να είναι αναζωογονητική και ανανεωτική, και όχι εξαντλητική»[3]. Το νερό στη κοίτη «πάντα ρει». Ροή· και πάνω δαφνοκέρασα· παχιά σκιά. Κι ένα αεράκι δροσερό να πνέει. Πνοή. «Το Πνεύμα όπου θέλει πνει». «Όσο εργάζεται κανείς με πνευματικό τρόπο, δεν μπορεί να κουραστεί το σώμα του. Όταν το πνεύμα είναι μόνιμα στο “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν μας”, καμιά δουλειά δεν μπορεί να μας κουράσει εύκολα»[4]. «Όποιος αγαπά πραγματικά, δεν κουράζεται»[5]. Δεν κουράζει η δουλειά. Κουράζει η δουλειά χωρίς αγάπη, χωρίς μεράκι. Ο καφές του Γιάννη μερακλίδικος, παχύς, κι η γράπα καθαρή, ξυπνά το πνεύμα δίχως βάρος. Οινόπνευμα. Ο οίνος βοηθάει τον θνητό να παραμερίζει το σφιχτό κορσέ της λογικής του σκέψης και φέρνει αναθυμιάσεις από πετάγματα και ουρανούς. Στα δαφνοκέρασα φωλιάζουν κι αγριοπερίστερα, γκουγκούφκες. Ο Πεντζίκης έλεγε ότι το επίγραμμα είναι η κουτσουλιά του πνεύματος … Με επίγραμμα μοιάζουν και τα Χαϊκού (αστείος στίχος). Του χωϊκού η δίψα να πετάξει, η νοσταλγία για το Πνεύμα, την Πνοή απ’ όπου προήλθε, απομεινάρι και ο έρωτας, ο φτερωτός θεός, η χημεία που θολώνει το «μυαλό» και τη καρδιά ξυπνάει. «Τι κι αν είμαι ομορφάνδρας και υπέλαμπρος αστέρας, αυτή είν’ η πεντάμορφη κι εγώ είμαι το τέρας»[6]. Παρόλο που είναι εγνωσμένης και αναγνωρισμένης αξίας «ομορφάνδρας και υπέρλαμπρος αστέρας» επιτρέπει στον εαυτό του να μηδενισθεί, ώστε να μπορέσει να αναδυθεί η απέναντι ομορφιά, χάνει το σχήμα του και θαμπώνεται από αυτή που πλέον είναι «πεντάμορφη». Για να υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να συμβεί η απογείωση, το πέταγμα, η χημεία του έρωτα, πρέπει ο θνητός να καταδέχεται, να επιτρέπει στον «εαυτό» του να πεθαίνει. Έρωτας και θάνατος. Ο θάνατος του «εγώ» προϋπόθεση για να μπορέσει να συμβεί η ένωση, η αλληλοπεριχώρηση, η αρμονία, ο κοινός χορός, η όσμωση, η ενότητα, ο έρωτας. Ο ντιπ εγωιστής, αυτός που υπερασπίζεται με νύχια και με δόντια τα «χωρικά του ύδατα», αυτός που θεωρεί ότι «η ελευθερία του τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλο», όσο περνούν τα χρόνια όλο και περισσότερο θα «ωριμάζει», θα χάνει τη δυνατότητα, να υπάρξει η πιθανότητα, να του συμβεί «το θαύμα», το πέταγμα, η ζάλη. «Η αγάπη είναι ζάλη»[7] κι η «ώριμη» καρδιά παγώνει, απολιθώνεται, ξυλιάζει, λογικεύεται. Εσθίει απ’ «το ξύλο της γνώσης», φαντάζεται πως, δήθεν, ξέρει, λησμονεί το σοφό επίγραμμα, «έν οίδα ότι ουδέν οίδα». Ένα ξέρω ότι τίποτα δεν ξέρω, γιατί, μόνο τότε μπορώ και δύναμαι, γιατί μόνο τότε αυξάνεται η πιθανότητα, να ερώ και νάμαι ερωτεύσημος. Όταν ο άνθρωπος, κατορθώσει να κατέχει τον τρόπο, τη μέθοδο που του επιτρέπει να κλείνει το βιολογικό κομπιούτερ του μυαλού, τότε αφήνει χώρο στην έμπνευση για να συμβεί, τότε αρχίζει να βρίσκει το χώρο της καρδιάς. «Η καρδιά που έχει αποξενωθεί εντελώς από σκέψεις θα αποκτήσει στο κέντρο της νοήματα σκιρτώντα θεία και μυστηριώδη· όπως σκιρτούν τα ψάρια και κάνουν κουλουτούμπες τα δελφίνια στη γαλήνια θάλασσα. Και η μεν θάλασσα ριπίζεται από τη λεπτή αύρα, η δε άβυσσος της καρδιάς από το Πνεύμα το Άγιο. Επειδή είστε γιοί, έστειλε ο Θεός το Πνεύμα του Γιού Του στις καρδιές σας και κράζει, “αββά ο Πατήρ”»[8]. Το νερό στη κοίτη «πάντα ρει». Ροή· και πάνω δαφνοκέρασα· παχιά σκιά. Κι ένα αεράκι δροσερό να πνέει. Πνοή. «Το πνεύμα όπου θέλει πνέει, και τη φωνή του ακούς, αλλά δεν ξέρεις από πού έρχεται και που πηγαίνει· τέτοιος είναι όποιος έχει γεννηθεί από το Πνεύμα» (Ιωάν. 3,8). Το Πνεύμα όπου θέλει πνέει κι όποιον το δέχεται δροσίζει, τον ζωοποιεί, δίνει φτερά, τον κάνει αετό, φουσκώνει τα πανιά και το θνητό σκαρί απογειώνει· φέρνει τον Ουρανό στη Γη, ΕΔΩ και ΤΩΡΑ.   [1] Dr. Mihaly Csikszentmihalyi, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Σικάγου. Το βραβείο "The Thinker of the Year" (του Στοχαστή της Χρονιάς) για το 2000 απονεμηθεί στον Mihaly Csikszentmihalyi, καθηγητή και πρώην πρόεδρο του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Σικάγου, ο οποίος έχει αφιερώσει το έργο της ζωής του στη μελέτη, του τι κάνει τους ανθρώπους πραγματικά ευτυχής, ικανοποιημένους, γεμάτους πληρότητα, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ. Ο κ. Csikszentmihalyi είναι κυρίως γνωστός ως ο εισηγητής της έννοιας της ΡΟΗΣ στη δημιουργικότητα. Οι άνθρωποι μπαίνουν στη κατάσταση της ΡΟΗΣ, όταν απορροφώνται πλήρως από αυτό που κάνουν. Τότε χάνουν την αίσθηση του χρόνου και έχουν αισθήματα μεγάλης ικανοποίησης. Ο κ. Csikszentmihalyi περιγράφει τη ΡΟΗ ως την κατάσταση εκείνη στην οποία «είσαι απορροφημένος απόλυτα. Το ΕΓΩ υποχωρεί. Ο χρόνος κυλά. Κάθε δράση, κίνηση, σκέψη ακολουθείται αρμονικά από την επόμενη, σαν να παίζεις τζαζ. Όλη σου η ύπαρξη συμμετέχει, και αξιοποιείς τις ικανότητες σου στο έπακρο». ΤΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΜΠΝΕΥΣΗ, ΡΟΗ, ΠΝΟΗ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΡΟΗ - FLOW [2] Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, Daniel Goleman, εκδ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, 1998, σ. 141-144. [3] Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, Daniel Goleman, εκδ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, 1998, σ. 141-144. [4] Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, Μον. Γαβριηλία - Δ. Γεωργίου, Δεύτερη Έκδ. Ιανουάριος 1997, σ. 380. [5] Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, Μον. Γαβριηλία - Δ. Γεωργίου, Δεύτερη Έκδ. Ιανουάριος 1997, σ. 130. [6] Ημισκούμπρια: [7] Χάρις Αλεξίου: (Στίχοι: Ανδρέας Μικρούτσικος, Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος). [8] ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ, τόμ Α’, σ. 165, Ησυχίου Πρεσβυτέρου, ΠΡΟΣ ΘΕΟΔΟΥΛΟΝ.